Tomioka (Fukushima)

Tomioka (yaponcha: 富岡町 Tomioka-machi^?) Yaponiyaning Fukushima prefekturasida joylashgan shaharchadir. 1-avgust, 2020-yil holatiga koʻra, shaharchada 5578 ta xonadonda 1489 nafar aholi istiqomat qiladi va aholi zichligi har kvadrat kilometrga 22 kishiga toʻgʻri keladi, garchi hozirgi haqiqiy aholi soni 2010-yilga nisbatan ancha kam boʻlsa ham. Umumiy maydoni 68,39 kvadrat kilometrni (26,41 mi²) tashkil etadi^[1].

Tomioka 富岡町
Shaharcha
Bayroq Gerb
37°20′43.6″N 141°0′31.0″E
Mamlakat	Yaponiya
Viloyat	Tōhoku
Tuman	Futaba tumani
Prefektura	Fukushima prefekturasi
Asos solingan	1900-yil 1-mart
Maydon	68.39 km2 (26.41 kv mi)
Rasmiy til(lar)i	yapon
Aholisi  (2020-yil 1-avgust)	1 489
Zichligi	22 kishi/km2
Vaqt mintaqasi	UTC+9:00
Telefon kodi	0120-33-6466
Tomioka

Yonomori stantsiyasi yaqinidagi Sakura daraxti

Geografiyasi

Tomioka Fukushima markazining Tinch okeani sohilida joylashgan. Bu Tokio elektr energetika kompaniyasiga tegishli Fukushima Daiichi atom elektr stansiyasi joylashgan joy.

Tomioka shahri ikkita asosiy tumanga boʻlingan, ularning har biri oʻz temir yoʻl stantsiyasiga ega. Janubda Tomioka asosiy hudud hisoblanadi. Shimolda, tepalikning tepasida, Yonomori, kichikroq va ancha yangi mahalla. Ikki hudud bir hukumat ostida ishlasa-da, jismoniy masofa ularni ikkita alohida shaharchadek ajratib turadi.

Atrofdagi munitsipalitetlar

• Fukushima prefekturasi
  • Kavauchi
  • Naraha
  • Okuma

Demografiyasi

Yaponiya aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra^[2], Tomioka aholisi yadroviy falokatgacha nisbatan barqaror boʻlib qoldi.

Aholining oʻsishi

Yil	Aholi	±%
1920	8,29	—
1930	8,141	−1.8%
1940	8,629	+6.0%
1950	12,913	+49.6%
1960	12,597	−2.4%
1970	11,614	−7.8%
1980	14,941	+28.6%
1990	15,861	+6.2%
2000	16,173	+2.0%
2010	15,996	−1.1%
2020	2,128	−86.7%

Iqlimi

Tomioka nam kontinental iqlimga ega, illiq yoz va sovuq qish bilan kuchli qor yogʻishi bilan ajralib turadi. Tomiokada oʻrtacha yillik harorat 12,5 °C, yillik oʻrtacha yogʻin miqdori 1329 mm, sentyabr esa eng nam oy hisoblanadi. Avgustda eng yuqori harorat 24,4 °C atrofida, eng pasti esa yanvarda, 2,0 °C gacha tushadi^[3].

Tarixi

Hozirgi Tomioka hududi Mutsu provinsiyasi tarkibiga kirgan. Hududdan Kofun davriga oid qoʻrgʻonlarning qoldiqlari topilgan. Edo davrida u dastlab Ivakitayra domenining bir qismi boʻlgan, ammo 1747-yildan boshlab Tanagura domenlari, Tako domenlari va toʻgʻridan-toʻgʻri Tokugava shogunatligi ostidagi tenryo hududi oʻrtasida boʻlingan. Meydzi restavratsiyasidan soʻng, 1889-yil 1-aprelda zamonaviy munitsipalitetlar tizimini oʻrnatish bilan Fukushimaning Naraha tumanida Tomioka qishlogʻi tashkil etildi. Naraha tumani 1896-yil aprel oyida Futaba tumaniga aylandi. Tomioka 1900-yil 1-martda shaharcha maqomiga koʻtarildi. 1955-yil 31-martda qoʻshni Futaba shaharchasi bilan birlashdi.

2011-yil Tōhoku zilzilasi va sunami

Tomioka Fukushima Daiichi yadroviy falokati va 2011-yil 11-martdagi Tōhokudagi zilzila va sunamidan qattiq taʼsirlangan. Zilzila va sunami (qirgʻoqboʻyi hududini vayron qilgan) tufayli jiddiy zarar koʻrishdan tashqari, shahar 12-mart kuni ertalab ommaviy ravishda evakuatsiya qilindi, chunki u shikastlangan Fukushima-Daiichi atom elektr stantsiyasi atrofida 20 kilometr chekka radiusda joylashgan edi. Faqat bitta erkak, guruch fermeri Naoto Matsumura iti bilan evakuatsiya qilishdan bosh tortdi va qoʻllab-quvvatlash guruhlari tomonidan taqdim etilgan materiallar bilan oʻz mahallasida qoldirilgan uy hayvonlari va chorva mollarini boqish uchun qoldi^[4][5][6].

2013-yil 25-martda Tomiokadagi yadroviy evakuatsiya zonasi markaziy hukumat tomonidan olib tashlandi va shaharcha radiatsiyaning turli darajalariga ko‘ra uchta hududga qayta hududga ajratildi. Biroq, shahar hukumati shikastlangan infratuzilmani qayta tiklash zarurati tufayli evakuatsiyani kamida toʻrt yil davomida ushlab turishni tanladi. Radiatsiya darajasi eng yuqori boʻlgan zonada aholiga kamida besh yil davomida uyga qaytishga ruxsat berilmaydi. Roʻyxatdan oʻtgan fuqarolardan boshqa odamlarga kirish taqiqlanadi. Shaharning shimoli-sharqiy qismini qamrab olgan bu zonada 4500 ga yaqin aholi istiqomat qilgan. Ilgari 10 000 nafar aholi istiqomat qilgan shaharning markaziy qismi yashashni cheklash zonasi sifatida belgilangan edi, bu hududda aholi kunduzi qaytishi mumkin, lekin kechasi chiqib ketishi kerak edi. Asosan Tomioka janubini qamrab olgan qolgan zonada 1500 ga yaqin aholi istiqomat qilgan va qolgan cheklovlar olib tashlanishi kutilmoqda^[7].

Biroq 2013-yilda o‘tkazilgan so‘rovda shahar aholisining 40 foizga yaqini hech qachon qaytib kelmaslikka qaror qilganliklarini, 43 foizi esa bir qarorga kelmaganini aytishgan. Radiatsiya taʼsiridan xavotirlanish va agar ular qaytib kelishga qaror qilsalar, TEPCOdan tovon pulini yoʻqotishi, shuningdek, Tomiokada tirikchilik qila oladimi yoki yoʻqmi degan noaniqlik asosiy muammolar edi^[8]. 2017-yilning 1-aprelida shimoli-sharqiy hududlardan tashqari shaharning aksariyat qismida evakuatsiya qilish tartibi bekor qilindi, bu esa ko‘plab aholining qaytishiga imkon berdi^[9].

Iqtisodiyoti

Tomioka iqtisodiyoti tijorat baliq ovlash va qishloq xoʻjaligi orqali daromad qiladi.

Taʼlim tizimi

Oliy maktablar

Tomioka, Fukushima prefekturasi oʻrta maktabi (1950-yilda tashkil etilgan) shahardagi yagona oliy maktabdir^[10].

Oʻrta maktablar

Tomioka shaharchasida ikkita davlat oʻrta maktabi mavjud — Tomioka 1-oʻrta maktabi va Tomioka 2-oʻrta maktabi.

Boshlangʻich maktablar

Tomiokada ikkita davlat boshlangʻich maktabi mavjud — Tomioka 1-Boshlangʻich maktabi va Tomioka 2-Boshlangʻich maktabi.

Transport tizimi

Temir yoʻl

JR Sharq — Joban liniyasi

• Tomioka — Yonomori

Magistral yoʻllari

• Jōban magistrali — Tomioka kesishuvi
• 6-milliy yoʻnalish

Mahalliy diqqatga sazovor joylari

Fukushima Daiichi atom elektr stantsiyasi

Fukushima Daiichi atom elektr stansiyasi Tokio elektr energetika kompaniyasi (TEPCO) tomonidan boshqariladigan Tomioka va Narahadan iborat 370 akr maydonda joylashgan atom elektr stantsiyasidir. 2011-yil Tōhokudagi zilzila va sunamidan soʻng toʻrtta reaktor avtomatik ravishda oʻchadi va stansiya oflayn rejimda qoladi^[11].

Hayama ziyoratgohi

Tomiokadagi asosiy Shinto ziyoratgohi, Hayama ziyoratgohi boʻlib, u yerda yaxshi hosil uchun ibodat qilish uchun olov festivali oʻtkaziladi. Ziyoratgoh „mamlakat boʻylab oʻtadigan ziyorat yoʻlidagi oʻttiz uchinchi ziyoratgoh“ deb nomlanadi.

Tomioka hukumat idorasi majmuasi

Ushbu majmua piyodalar yoʻlaklari va mini park bilan bogʻlangan uchta binodan iborat edi. Markaz binosida shahar hokimiyat idoralari joylashgan edi. Majmuaning chap tomonida katta auditoriya va shahar ommaviy kutubxonasi joylashgan bino joylashgan. Majmuaning oʻng tomonida kichik sogʻlomlashtirish markazi joylashgan. Butun majmua Jōban poezd liniyasi 6-yoʻnalishni kesib oʻtadigan joydan shimolda joylashgan va Tomioka sport markazidan katta yoʻl boʻylab joylashgan.

Xalqaro munosabatlar

•  Yangi Zelandiya — Oklend, Yangi Zelandiya, 1983-yil 6-dekabrdan beri doʻstona shahar
•  Xitoy — Haiyan County, Zhejiang, 1995-yil 20-iyundan beri doʻstona shahar

Manbalar

1. „Bosh sahifa“ (ja). Tomioka shaharchasi. 2001-yil 8-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 6-fevral.
2. Tomioka population statistics
3. Tomioka climate data
4. Lah. „Resident defiant in Japan's exclusion zone“. CNN (2012-yil 27-yanvar). 2012-yil 25-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 29-mart.
5. „Lone farmer in no-go zone sticks to defiant existence“. The Japan Times (2012-yil 6-aprel). Qaraldi: 2012-yil 6-aprel.
6. Kosuga. „Radioactive Man“. Vice (2013-yil 11-mart). Qaraldi: 2013-yil 14-mart.
7. "Nuclear evacuation zone revised in Fukushimaʼs Tomioka (Wayback Machine saytida 2017-04-27 sanasida arxivlangan)", the Japan Times, March 26, 2013.
8. Kageyama, Yuri „Fukushima residents unsure of return to no-go zone“, Yahoo news, April 30, 2014.
9. „避難指示区域の解除について（平成29年3月13日更新）“. Tomioka Town Hall. 2017-yil 1-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 16-iyul.
10. „Tomioka o'rta maktabi“ (ja). Tomioka, Fukushima Prefectural High School. Qaraldi: 2013-yil 14-mart.
11. „Japan initiates emergency protocol after earthquake“. Nuclear Engineering International (2011-yil 11-mart). 2011-yil 24-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 11-mart.

Havolalar

• Rasmiy sayti (yaponcha)