Sultoniya

Sultoniya (forscha: سلطانيه, shuningdek Saidiya nomi bilan ham tanilgan^[2]) — Eronning Zanjon ustoni, Sultoniya shahristoni ma'muriy markazi.

Bu maqola shahar haqidadir. Mavzuning boshqa maʼnolari uchun Sultoniya (maʼnolari) sahifasiga qarang.

Sultoniya forscha: سلطانيه
Shahar
36°26′4.999″N 48°47′51.000″E
Mamlakat	Eron
uston	Zanjon
shahriston	Sultoniya
Aholisi  (2016)[1]	7 638
Vaqt mintaqasi	UTC+3:30
Sultoniya

2006 yilgi aholini ro'yxatga olishda aholisi 1649 xonadonda 5864 kishidan iborat edi. O'sha vaqtda shahar Obhor shahristoni tarkibida boʻlgan ^[3]. 2011-yilgi aholini ro'yxatga olishda 2013 ta xonadonda 7116 kishi ro'yxatga olingan ^[4]. 2016-yilda oʻtkazilgan soʻnggi aholini roʻyxatga olishda 2319 ta xonadonda 7638 kishi istiqomat qilgan boʻlib, bu vaqtga kelib ma'muriy markazi Sultoniya shahri boʻlgan Sultoniya shahristoni sifatida tashkil etilgan^[1][5].

Tarixi

Tehrondan 240 kilometr (150 mi) shimoli-gʻarbda joylashgan Sultoniya 14-asrda Eronda hukmronlik qilgan Hulokuiylar davlati poytaxti sifatida qurilgan. Shahar qurilishi sulton Argʻun davrida (1284—91) boshlanib, Oʻljoytuxon hukmronligi vaqtida (1304—16) yakunlangan. Sultoniya beshta muhim karvon yoʻllari tugashgan yerda joylashgani tufayli XIV asrda uning ahamiyati kuchaygan. Amir Temur Yaqin va Oʻrta Sharqqa yurishlari chogʻida Sultoniyada qarorgoh qurgan. Mirzo Ulugʻbek shu shaharda tugʻilgan. Shaharga tashrif buyurgan Ruy Gonsales de Klavixo uning ipak eksporti markazi ekanligini qayd etadi ^[6].

2005-yilda YuNESKO Sultoniyani Umumjahon merosi obyektlari roʻyxatiga kiritdi. Zanjondan Sultoniyagacha boʻlgan yoʻl Katale gʻor gʻoriga yetguncha choʻziladi.

Uilyam Dalrimplning qayd etishicha, O‘ljaytu Sultoniyani “dunyodagi eng katta va eng ajoyib shahar” ga aylantirishni maqsad qilgan, biroq o'zi “u bilan birga halok bo‘lgan” va hozir “xarobalar cho‘l va vayronaga aylangan” ^[7].

Adabiyot

• Nizomiddin Shomiy, Zafarnoma, T., 1996.

Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan.

1. „Census of the Islamic Republic of Iran, 1395 (2016)“ (fa) (Excel). AMAR. The Statistical Center of Iran. 2022-yil 27-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-dekabr.
2. Sultoniya can be found at GEOnet Nom Serveri, at this link, by opening the Advanced Search box, entering "-3081931" in the "Unique Feature Id" form, and clicking on "Search Database".
3. „Census of the Islamic Republic of Iran, 1385 (2006)“ (fa) (Excel). AMAR. The Statistical Center of Iran. 2011-yil 20-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 25-sentyabr.
4. „Census of the Islamic Republic of Iran, 1390 (2011)“ (fa) (Excel). Iran Data Portal. The Statistical Center of Iran. Qaraldi: 2022-yil 19-dekabr.
5. „Zanjan became the owner of two cities and a new county“ (fa). Islamic Republic News Agency. 2013-yil 14-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 25-fevral.
6. Clavijo, Ruy Gonzalez de. Narrative of the embassy of Ruy Gonzalez de Clavijo to the court of Timour at Samarcand, A.D. 1403-6, 1859 — 93-bet. Qaraldi: 2023-yil 11-aprel.
7. Dalrymple, William. In Xanadu, 1989 — 128–129-bet.