Sotim Nurmetov

Sotim Nurmetov (1924.15.6, Xiva – 1994.4.8, Urganch) – Ikkinchi jahon urushi qatnashchisi, gvardiyachi serjant. 1943-yildan armiya safida. 51-alohida gvardiyami sapyorlar bataloni (2-Belorussiya fronti 43-armiyaning 13-gvardiyachi oʻqchi korpusi)ning boʻlinma komandiri. Kenigsberg (hozirgi Kaliningrad) shahri uchun olib borilgan janglarda (1945-yil 7-aprel) jasorat koʻrsatgan. 1945-yil 19-aprel Qahramon unvonini olgan. Urushdan soʻng Urganch shahrida xoʻjalik ishlarida mehnat qilgan^[1].

Sotim Nurmetov
Tavalludi	1925-yil 15-iyun Xiva
Vafoti	1994-yil 4-avgust
Fuqaroligi	SSSR
Xizmatdagi yillari	1943-1945
Unvoni
Lavozimi	Boʻlim boshligʻi
Jang/urush	ikkinchi jahon urushi
Mukofotlari

Tarjimayi holi

1925-yil 15-iyunda Xorazm viloyati Xiva shahrida ishchi oilasida tugʻilgan, oʻzbek. 1947-yildan KPSS aʼzosi. U elektrchi boʻlib ishlagan^[2].

Ikkinchi jahon urushi

15 yoshga ham yetmasdan Ashxobod shahri yaqinidagi serjantlar tayyorlash bilim yurtida Qoraqum-Nebit yaqinidagi harbiy poligonlarda tajriba orttirdi^[3]. 1943-yil fevraldan Qizil Armiya safiga chaqiriladi. Shu vaqtdan boshlab frontda xizmat qilgan.

51-alohida gvardiya sapyorlar bataloni (2-Belorussiya fronti 43-armiyaning 13-gvardiyachi oʻqchi korpusi)ning komandiri. Butunittifoq Kommunistik partiyasi (bolsheviklar) aʼzoligiga nomzod. Serjant Sotim Nurmetov Königsberg shahri uchun janglarda qatnashgan. 1945-yil 7-aprelda Königsberg (hozirgi Kaliningrad) hujum guruhining bir qismi sifatida toʻrtta sapyor bilan dushmanning artilleriya pozitsiyalarini orqa tomondan chetlab oʻtib hujum qilgan. Guruh yigirma beshta natsistni asirga oldi, dushmanning qolgan qo'shinlari koʻp sonli snaryad va qurollarni tashlab, chekinishgan. Biroz vaqt oʻtgach, dushman tashlab ketgan qurollarni qaytarib olish uchun shiddatli qarshi hujumga oʻtdi. Askarlar jasorat va qatʼiyat bilan oʻzlarini himoya qildilar. Patronlar tugagach, Nurmetov askarlarga nemislar tashlab ketgan qurollardan foydalanishni buyurdi. Qattiq qarshilik natijasida fashistlarning barcha qarshi hujumlari qaytarildi va sovet boʻlinmalari yetib kelguniga qadar otishma pozitsiyalari ushlab turildi.

SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1945-yil 19-apreldagi farmoniga binoan fashist bosqinchilariga qarshi kurashda qoʻmondonlikning jangovar topshiriqlarini namunali bajargani uchun gvardiya serjanti Nurmetov Sotimning jasorati va qahramonligi munosib mukofotlanib, Lenin ordeni va Sovet Ittifoqi Qahramoni unvoni bilan taqdirlangan (7271-son)^[4].

Urushdan keyingi yillar

Sotim Nurmetov urushdan keyin demobilizatsiya qilinib, Oʻzbekistonga qaytib keldi. 1950-yilda Oliy partiya maktabini tamomlagan. Xorazm viloyati Urganch shahrida yashagan. Urganchda sut va sut mahsulotlarini ishlab chiqarish tadbirkorligi bilan shug‘ullangan^[5]. 1994-yil 4-avgustda vafot etgan.

Mukofotlari

• „Oltin Yulduz“ medali (19.04.1945).
• Lenin ordeni (19.04.1945).
• 1-darajali Vatan urushi ordeni (04.06.1985).
• 2-darajali „Shon-sharaf“ ordeni (1945-03-12).
• 3-darajali „Shon-sharaf“ ordeni (28.01.1945).
• „Jasorat uchun“ medali (17.05.1944).

Manbalar

1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
2. „Герой ВОВ Сатым Нурметов из Узбекской ССР. Вспомним героя“. Qaraldi: 8-oktyabr 2023.
3. „Sotim Nurmatov va uning izdoshlari“. Qaraldi: 8-oktyabr 2023.
4. „Нурметов Сатым“. Qaraldi: 8-oktyabr 2023.
5. „Rossiyaliklar ham shengen viza bilan boradigan Rossiya“ (2023-yil 7-oktyabr). Qaraldi: 8-oktyabr 2023.

Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan.