Muhammad ibn Zayd Al Nahayon

Muhammad ibn Zayd ibn Sulton al Nahayon (محمد بن زايد بن سلطان آل نهيان‎, 1961-yil 11 mart, Al-Ayn) — Abu-Dabi amiri va 2022-yil 13- va 14-mayda (mos ravishda) Birlashgan Arab Amirliklari Prezidenti^[1]. 2004-yil 8-dekabrdan Abu-Dabi amirligi Ijroiya kengashi raisi. BAA asoschisi, prezident Zayd bin Sulton al Nahayonning uchinchi rafiqasi Fotima bint Muborak al-Ketbiydan boʻlgan uchinchi o‘g‘li. U katta akasi, BAAning sobiq prezidenti Xalifa ibn Zayd al Nahayonning maslahatchisi edi. Akasi insultni boshdan kechirganida, u 2014-yildan beri Abu-Dabi amirligi va butun Birlashgan Arab Amirliklarining amaldagi hukmdoriga aylandi va barcha muhim qarorlarni qabul qildi^[2].

Biografiya

BAA prezidenti va Abu-Dabi amiri

Muhammad bin Zayd va Jorj Bush Kemp Devidda

U 1961-yil 11-martda oʻsha paytda Trucial Oman^[3] deb atalgan mamlakatning Al-Ayn shahrida tavallud topgan. U Birlashgan Arab Amirliklarining birinchi prezidenti va Abu-Dabi hukmdori Zayd ibn Sulton al Nahayon va uning uchinchi rafiqasi Fotima bint Muborak al-Ketbiy bilan uchinchi o‘g‘li.

Uning ukalari: Xalifa (BAA marhum prezidenti), Sulton, Hamdan, Hazza, Said, Iso, Nahayon, Sayf, Tahnun, Mansur, Falah, Diab, Umar va Xolid (shuningdek, ikki marhum ukalari: Nosir va Ahmad). Bundan tashqari, uning bir nechta opa-singillari ham bor^[4].

Taʼlim

U oʻzining tugʻilib oʻsgan shahri El-Ayn va Abu-Dabidagi maktablarda tahsil olgan, shundan soʻng Sandhurst Qirollik harbiy akademiyasida oʻqigan va uni 1979-yilda tamomlagan^[5]. Bu yerda u oʻsha yerda tahsil olgan Pahang sultoni Abdullaning vorisi bilan yaqin doʻst boʻldi. 2019-yil holatiga koʻra, ikkinchisi Paxang sultoni va Malayziyaning Yang di-Pertuan Agong lavozimini egallaydi. Sandhurstda boʻlganida u zirh, parvoz va parashyut tayyorlash boʻyicha asosiy kursni tamomlagan, jangovar samolyotlarda uchgan va Gazelle vertolyotida mashq qilgan^[4].

Siyosiy rollar

Muhammad bin Zayd AQSh Mudofaa vaziri James Mattis bilan Abu-Dabida. 2017-yil

2003-yilning noyabrida otasi Zayd bin Sulton uni Abu-Dabi valiahd shahzodasi o‘rinbosari etib tayinladi. Otasining vafotidan keyin u 2004-yil 2-noyabrda Abu-Dabi valiahd shahzodasiga aylandi. 2004-yil dekabr oyidan buyon u Abu-Dabi amirligida rejalashtirish va shaharsozlik uchun masʻul boʻlgan Abu-Dabi Ijroiya kengashining raisi.

2010-yil noyabr oyida BAA tashqi ishlar vaziri Abdulla ibn Zayd al Nahayon, Buyuk Britaniya qirolichasi Elizabeth II va Edinburg gersogi shahzoda Philip BAAga ikkinchi davlat tashrifi chog‘ida kutib olindi. Shuningdek, u qirolicha va gersogga tashrifi boshida Shayx Zayd masjidini ziyorat qilishda hamrohlik qildi.

BAA prezidenti Xalifa bin Zayd 2014-yilda insultga uchragach, u barcha muhim qarorlarni qabul qilib, Abu-Dabi amirligi va butun Birlashgan Arab Amirligining amaldagi hukmdoriga aylandi. Birlashgan Arab Amirliklarining tashqi siyosatida yetakchi rol oʻynadi, Yaqin Sharq va Shimoliy Afrika mamlakatlarini oʻz ichiga olgan mintaqadan tashqaridagi davlatlar bilan hamkorlikni kuchaytirishga yordam berdi. Fransiya prezidenti Emmanuel Macron uni 2018-yilda ekstremizmga qarshi kurashish strategiyalarini muhokama qilish va kelajakdagi hamkorlik uchun ikki tomonlama rejani ishlab chiqish uchun Parijga taklif qilgan edi.

2019-yilda Abu-Dabi valiahd shahzodasi Singapur va BAA o‘rtasida keng qamrovli hamkorlik to‘g‘risidagi shartnomani imzolash marosimida ishtirok etdi. Unda ikki davlat biznes, moliya, sarmoya, mudofaa, taraqqiyot va taʼlim sohalarida hamkorlikni mustahkamlashga kelishib olindi. Oʻsha yili Afgʻonistonga ham tashrif buyurib, madaniyat, taʼlim, sport, togʻ-kon sanoati, energetika va qishloq xoʻjaligi sohalarida hamkorlik boʻyicha bir qancha memorandumlar imzoladi.

Shuningdek, u BAA nomidan davlatning xalqaro maydondagi rolini mustahkamlash uchun katta moliyaviy yordam ko‘rsatdi. 2018-yilda u Efiopiyaga safar qildi va u yerda BAAning valyuta taqchilligini bartaraf etish uchun Efiopiyaga 3 milliard AQSh dollari miqdoridagi birinchi yordam transhi berilishidan oldin Bosh vazir Abiy Ahmad bilan uchrashdi. Bundan tashqari, BAA qurgʻoqchilik davrida Somaliga yordam koʻrsatdi^{[6][7][8][9][9][10][11][12]}.

Muhammad bin Zayed NSS 2012 da Birlashgan Arab Amirliklari vakili

2012 va 2014-yillarda Janubiy Koreya va Niderlandiya mezbonlik qilgan Yadro xavfsizligi boʻyicha sammitlarda BAA vakili sifatida ishtirok etgan. U Hindiston hukumati tomonidan 2017-yil 26-yanvarda Respublikaning 68-yilligi bayramini nishonlash uchun bosh mehmon sifatida taklif qilingan.

Tolerantlikni targ‘ib qilish va ekstremizmga qarshi kurashish

Muhammad bin Zayd va Hindiston Bosh vaziri Narendra Modi hind nashri bilan tanishtirildi

2016-yilda u Papa Fransiskni ziyorat qildi va 2019-yil fevral oyida papani BAAda kutib oldi, bu papaning Arabiston yarim oroliga birinchi tashrifini nishonladi. Rim papasi Fransiskning kelishi uning homiyligida tashkil etilgan „Inson birodarligining global konferensiyasi“ deb nomlangan forumga toʻgʻri keldi. Konferensiya doirasida to‘qnashuvlar va ekstremizmning oldini olish uchun bag‘rikenglik va o‘zaro tushunishni targ‘ib qilish bo‘yicha muhokama va seminarlar o‘tkazildi^{[13][14][15][16][17][18][19]}.

Oliy neft kengashi ishidagi roli

U Abu-Dabi uglevodorod resurslari uchun masʻul boʻlgan asosiy boshqaruv organi — Abu-Dabi milliy neft kompaniyasi Oliy neft kengashi raisining oʻrinbosari. U bir qancha rivojlanish va diversifikatsiya strategiyalarini, ayniqsa, xom neft, benzin va aromatik moddalar ishlab chiqarish bilan bogʻliq boʻlgan strategiyalarni amalga oshirishga rahbarlik qilgan; gaz narxi va poliolefinlarni ishlab chiqarish hajmlari masalalari nazorat qilindi^[20][21][22].

Iqtisodiy rivojlanishdagi roli

U 1992-yilda tashkil etilgan, ilgari BAA ofset dasturlari byurosi sifatida tanilgan Tawazun Holding iqtisodiy kengashi rahbari hisoblanadi. Uning vazifasi Abu-Dabi amirligida iqtisodiyotning diversifikatsiyasini oshirish edi. Abu-Dabi valiahd shahzodasi „Tavazun Iqtisodiy Kengashi“ rahbari sifatida BAA iqtisodiyotini diversifikatsiyalashga yordam berish uchun mudofaa investitsiyalarini sanoat boʻylab foydali loyihalarga yoʻnaltiradi.

U 2002-yilda tashkil etilganidan beri Abu Dabi hukumati uchun asosiy investitsiya vositasi boʻlgan Mubadala investitsiya kompaniyasining raisi. Kompaniyaning vazifasi iqtisodiy diversifikatsiya va xalqaro investitsiyalar orqali Amirliklar uchun uzoq muddatli ijtimoiy va iqtisodiy foyda keltirishdir^[23][24].

Bundan tashqari, u Abu-Dabi Iqtisodiy Rivojlanish Kengashining (ADCED) rahbari. Ushbu rolda u BAAning xususiy sektorini qoʻllab-quvvatlash va Abu-Dabida biznes va sarmoya kiritishni osonlashtirishga qaratilgan Sharaka tashabbusini boshladi. Uning rahbarligida ADCED BAAda tadbirkorlikni kengaytirish boʻyicha koʻplab loyihalarni amalga oshirmoqda^[23][25].

2018-yil iyun oyida u BAA rezidentlari va investorlari uchun uzoq muddatli iqtisodiy foyda olishga qaratilgan 50 milliard AED miqdoridagi uch yillik iqtisodiy ragʻbatlantirish paketini tasdiqladi. U shuningdek, shahar rivojlanishini ragʻbatlantirish uchun qurilish meʼyorlarini har tomonlama koʻrib chiqishni topshirdi^[26].

U Abu-Dabi aholisi nomidan iqtisodiyotni diversifikatsiya qilish va globallashtirish uchun sarmoya kiritadigan Abu Dabi Investment Authority (ADIA) raisining oʻrinbosari. U qishloq xoʻjaligi texnikasi uchun 1 milliard AED miqdoridagi ragʻbatlantiruvchi paketni tasdiqladi, bu nozik dehqonchilik, qishloq xoʻjaligi robotlari, bioenergiya va yopiq ekinlar bilan bogʻliq loyihalarni moliyalashtirishga yordam berdi^[27].

Taʼlim va innovatsion tashabbuslar

Shuningdek, u 2005-yilda taʼlim sifatini oshirish strategiyasini ishlab chiqish va amalga oshirish maqsadida tashkil etilgan Abu-Dabi Taʼlim Kengashi raisi lavozimida ishlagani uchun BAAda taʼlim darajasini eng yuqori xalqaro standartlarga koʻtarishga harakat qildi.

Milliy fan, texnologiya va innovatsiyalar festivali kabi tadbirlarga homiylik qilish orqali BAA texnologiyasini rivojlantirishga yordam berdi va innovatsiyalar madaniyatini rag‘batlantirdi. U, shuningdek, BAAni robototexnika va avtonom tizimlar boʻyicha tadqiqotlar boʻyicha mintaqaviy markazga aylantirish maqsadida Muhammad bin Zayed xalqaro robototexnika boʻyicha tanlovga asos solgan^{[4][28][29][30]}.

2008-yilda Nyu-York universiteti Abu-Dabi filiali tashabbusi doirasida oʻzining ilmiy dasturi uchun talabalar stipendiyalarining birinchi guruhi tanlab olindi, bu Birlashgan Arab Amirliklaridagi eng yaxshi talabalarga olimlar va siyosiy rahbarlar sifatida faoliyat yuritish uchun maxsus imkoniyatlarni taqdim etadi.

Sanʼat sohasidagi homiylik

Al Nahayan va AQSh prezidenti Donald Tramp Vashingtonda, 2017-yil may

Turizmni rivojlantirish va mahalliy sanʼat sahnasini diversifikatsiya qilish maqsadida Muhammad ibn Zayd sanʼat muzeylari, jumladan Abu-Dabidagi Luvr va Guggenxaym muzeyi, shuningdek, Qasr al-Xosn^[31] kabi madaniy meros obyektlari qurilishini qoʻllab-quvvatladi.^[32][33][34].

2009-yilda Abu-Dabi valiahd shahzodasi va Fransiyaning sobiq prezidenti Nicolas Sarkozy Emirates Palace mehmonxonasida Abu-Dabi Luvr uchun sotib olingan sanʼat, shuningdek, Fransiya milliy muzeylarining vaqtinchalik eksponatlaridan iborat koʻrgazma ochdi. Koʻrgazma Saadiyat orolidagi madaniyat hududida joylashgan muzeyning yangi maydonida qurilish ishlari boshlanishiga toʻgʻri keldi. Muzeyning ochilishi 2017-yil noyabr oyida boʻlib oʻtdi^[35].

Uning yordami nafaqat tasviriy sanʼatga, balki tilga ham tegishli. Shayx nabotiy sheʼriyatiga ishqiboz bo‘lgani uchun mamlakatda tez-tez sheʼrlar tanlovlarini qo‘llab-quvvatlab, baʼzilarini o‘z homiyligida o‘tkazadi^[36].

Ayollarning imkoniyatlarini kengaytirish

Ayollarning davlat xizmatida ishlashini ham rag‘batlantiradi. 2019-yilda u Amirlikdagi birinchi sertifikatlangan ayol o‘t o‘chiruvchilar sharafiga ziyofat uyushtirib, ayollarning „millat taraqqiyotidagi haqiqiy sheriklar va ishtirokchilar“ rolini taʼkidlab, „hozirgi kun uchun strategik rejalarni belgilab olishlarini“ taʼkidladi^[37]. Bundan tashqari, u BAAning koʻplab institutlari vakillari bilan muntazam uchrashuvlar oʻtkazib, ularning mamlakatga oʻzining yuksak intilishlariga erishishda yordam berish qobiliyatiga ishonch bildiradi^[38][39].

Uning rahbarligida BAA rasmiylari Malala uchun ixtisoslashtirilgan parvarish va transferlarni tashkil qilish uchun Pokiston hukumati bilan yaqindan hamkorlik qildi. 2013-yil may oyida Umraga ketayotib, Malala Abu-Dabida to‘xtab, BAA va Muhammad bin Zoidga yordam va qo‘llab-quvvatlaganliklari uchun minnatdorchilik bildirib, Abu-Dabi valiahdining roli islom taʼlimotlarining gumanitar jihatlarini taʼkidlaganini taʼkidladi^{[40][41][42][43][44][45][46]}.

Amirlik va prezidentlik

2022-yil 13-mayda 73 yoshida vafot etgan katta akasi Xalifaning vafotidan keyin Al Nahayon Abu-Dabi amiri bo‘ldi, ertasi kuni esa Birlashgan Arab Amirliklari prezidenti etib saylandi^[47]. Shuningdek Al Nahayon bungacha ham Abu Dabida nufuzli lavozimlarda faoliyat yuritib kelgan edi.

Sport qiziqishlari

U lochinchilikning azaliy muxlisi boʻlib, lochinchilik va qushlarni oʻrganish maktabiga asos solgan. Muhammad ibn Zayd qadimiy anʼanani ommalashtirish va saqlashga harakat qiladi va bu anʼanani marhum otasidan^[36][48][49] o‘rgangan.

2019-yil mart oyida Abu-Dabida Butunjahon maxsus olimpiadasi boʻlib oʻtdi. Olimpiada davomida u birdamlikning muhimligi, shuningdek, ishtirokchilarning tadbir davomida ham, vatanlariga qaytganlaridan keyin ham vakolatlarini kuchaytirishini taʼkidladi^[50].

Nikoh va oila

Salama binti Hamdan ibn Muhammad Al Nahayonga uylangan^[51]. Ularning toʻyi 1981-yilda boʻlib oʻtdi. Ularning toʻrt oʻgʻil va besh qizi bor^[5]:

• Mariam binti Muhammad ibn Zayd Al Nahayon,
• Xolid ibn Muhammad ibn Zayd Al Nahayon,
• Shamsa binti Muhammad ibn Zayd Al Nahayon,
• Ziyob ibn Muhammad ibn Zayd Al Nahayon,
• Hamdan ibn Muhammad ibn Zayd Al Nahayon,
• Fotima binti Muhammad ibn Zayd Al Nahayon,
• Shamma binti Muhammad ibn Zayd Al Nahayon,
• Zayd ibn Muhammad ibn Zayid Al Nahayon,
• Hassa binti Muhammad ibn Zayd Al Nahayon^[5].

Manbalar

1. „Мухаммед бен Зайд Аль Нахайян избран президентом ОАЭ“. 2022-yil 14-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 14-may.
2. „UAE leader returns after lengthy unexplained absence“. Middle East Eye. 2016-yil 8-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 27-sentyabr.
3. „H.H.'s Biography“. www.cpc.gov.ae. 2019-yil 19-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
4. „Mohamed bin Zayed“ (en). www.tamm.abudhabi. 2019-yil 21-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
5. „H.H.'s Biography“. www.cpc.gov.ae. 2019-yil 19-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
6. hermesauto. „Singapore signs comprehensive partnership agreement with the United Arab Emirates“ (en). The Straits Times (2019-yil 28-fevral). 2019-yil 28-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
7. „Joint Statement on the visit to France of H.H. Sheikh Mohammed Bin Zayed Al Nahyan to France“ (en). La France aux Émirats arabes unis. 2019-yil 17-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
8. „MFA Press Statement: Official Visit by His Royal Highness Sheikh Mohamed Bin Zayed Al Nahyan, Crown Prince of Abu Dhabi and Deputy Supreme Commander of the United Arab Emirates Armed Forces, 28 February 2019“ (en). www.mfa.gov.sg. 2019-yil 4-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
9. Wam. „Video: Sheikh Mohamed meets Afghanistan president in UAE“ (en). Khaleej Times. 2019-yil 19-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
10. Justina Crabtree. „United Arab Emirates gives Ethiopia 11 billion lifeline to ease foreign exchange crisis“ (en). CNBC (2018-yil 18-iyun). 2019-yil 17-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
11. „محمد بن زايد يحيي مبادرة“ (ar). www.alittihad.ae. 2020-yil 12-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
12. „Mohamed bin Zayed praises Nael and Bin Harmal initiative to donate for Somalia“. wam. 2019-yil 8-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
13. „Pope Francis arrives in UAE on 27th Apostolic Journey abroad - Vatican News“ (en). www.vaticannews.va (2019-yil 3-fevral). 2019-yil 5-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
14. „Pope Francis in Abu Dhabi for Interfaith Conference | Voice of America — English“ (en). www.voanews.com. 2019-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
15. „Muslim Council of Elders’ ‘Global Conference of Human Fraternity’ Outlines a Vision of Global Fraternity in Abu Dhabi“. AP NEWS (2019-yil 4-fevral). 2019-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
16. „Pope caps visit to Arabian Peninsula with historic Mass“. AP NEWS (2019-yil 5-fevral). 2019-yil 24-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
17. „120-member Choir Takes Shape to Sing for the Papal Mass in Abu Dhabi on 05 February“ (en). UAE Papal Visit. 2019-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
18. Gianluca Mezzofiore CNN. „Pope Francis praises girl who broke through security to give him a letter“. CNN. 2019-yil 12-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
19. „Pope Francis' homily at Mass in the UAE: Full text - Vatican News“ (en). www.vaticannews.va (2019-yil 5-fevral). 2019-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
20. „Bloomberg - The page you tried to reach is no longer available.“. www.bloomberg.com. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
21. „Supreme Petroleum Council“ (en). www.adnoc.ae. 2019-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
22. „News“. www.uaecabinet.ae. 2019-yil 8-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
23. „His Highness Sheikh Mohammed Bin Zayed Al Nahyan | Middle East Alliance Legal Consultancy“ (en). 2019-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
24. „Mubadala Investment Company“ (en). www.mubadala.com (2017-yil 3-aprel). 2019-yil 8-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
25. Rhonita Patnaik. „Sharaka platform linked to Abu Dhabi government’s TAMM“ (pl). Technical Review Middle East. 2019-yil 7-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
26. „Sheikh Mohammed bin Zayed announces Dh50 billion stimulus for Abu Dhabi“ (en). The National. 2019-yil 5-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
27. „Mohamed bin Zayed approves AED1 billion of incentives to create global AgTech centre“. wam. 2019-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
28. „Organizations and Resources Partners“ (en). css.ethz.ch. 2019-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
29. „Emirates Center for Strategic Studies and Research“ (en). Cambridge Core. 2018-yil 10-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
30. M. O. E. Website. „National Science, Technology and Innovation Festival 2019 to kick off tomorrow Thursday“ (en). www.moe.gov.ae. 2019-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
31. „Zayed National Museum and Guggenheim 'still active' as Abu Dhabi unveils Dh500m promotional campaign“ (en). The National. 2019-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
32. „Sheikh Mohamed bin Zayed reopens Qasr Al Hosn in Abu Dhabi“ (en). The National. 2019-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
33. „Gehry's Guggenheim Abu Dhabi Set to Begin Construction“ (en). ArchDaily (2019-yil 6-may). 2019-yil 1-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
34. „The latest on Guggenheim Abu Dhabi: An interview with Richard Armstrong“ (en). euronews (2019-yil 19-aprel). 2019-yil 30-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
35. Traffic Digital. „Louvre Abu Dhabi – See Humanity in a new light“ (en). Louvre Abu Dhabi – See Humanity in a new light. 2019-yil 2-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
36. „H.H.'s Biography“. www.cpc.gov.ae. 2019-yil 19-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
37. „Mohammad Bin Zayed receives first certified Emirati women firefighters“ (en). gulfnews.com. 2019-yil 10-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
38. أبوظبي- وام. „محمد بن زايد: نجاحات الإماراتية تدل على أن ثقة زايد في محلها - البيان“ (ar). www.albayan.ae. 2019-yil 8-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
39. „محمد بن زايد: المرأة نبض يسري في شرايين الوطن ورافد من روافد التقدم - محليات - أخرى - الإمارات اليوم“ (ar). www.emaratalyoum.com. 2019-yil 8-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
40. „UAE sends medics to Pakistan to evacuate girl shot by Taliban“. Reuters (2012-yil 14-oktyabr). 2016-yil 29-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
41. „Taliban shoot Pakistani schoolgirl campaigning for peace“. Reuters (2012-yil 9-oktyabr). 2017-yil 21-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
42. „UPDATE 4-Pakistani schoolgirl shot by Taliban sent to UK for treatment“. Reuters (2012-yil 15-oktyabr). 2019-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
43. „UK, UAE and Pakistan Ministers visit hospital where Malala Yousafzai is receiving treatment“ (en). GOV.UK. 2019-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
44. „UAE medical team flying Taliban-shooting victim Malala to UK“ (en). The National. 2019-yil 8-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
45. „The UK Foreign Secretary, William Hague, Emirati Foreign Minister, His Highness Sheikh Abdullah Bin Zayed and the Pakistani Interior Minister, Rehman - News - Gender Concerns International“. www.genderconcerns.org. 2019-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
46. „Malala to visit and thank UAE leaders for help“ (en). The National. 2019-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
47. „Избран новый президент ОАЭ“. 2022-yil 14-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 14-may.
48. „Mohamed Bin Zayed“. www.mbzfalconryschool.com. 2019-yil 5-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
49. „UAE opens world's first school to teach Arab falconry traditions“ (en). ArabianBusiness.com. 2016-yil 28-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
50. „Mohamed bin Zayed receives Higher Committee, organisers of Special Olympics“. wam. 2019-yil 12-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
51. „Shaikha Fatima receives female diplomats. - Free Online Library“. www.thefreelibrary.com. 2018-yil 21-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.