Al Bayt stadioni

Al-Bayt stadioni (arabcha: استاد البيت romanized: Āstād āl-Bayt) — Qatarning Al-Xor shahridagi tomi yopiladigan futbol stadioni boʻlib, 2022-yilgi FIFA Jahon chempionatidagi oʻyinlar vaqtida foydalanishga moʻljallangan,^[1] 2022-yil 20-noyabrda foydalanilish boshlanishi rejalashtirilgan.^[2] 2015-yilda stadion qurilishi boʻyicha shartnoma Webuild Sp A. va Cimolaiga topshirildi.^[3] 2020-yil yanvar oyida stadion yashil dizayn, qurilishni boshqarish va energiya samaradorligi boʻyicha barqarorlik sertifikatlarini oldi.^[4]

Al-Bayt Stadium

Joyi	Al Xor, Qatar
Koordinatalari	25°39′08″N 51°29′15″E
Qachon ochilgan	2021-yil 30-noyabr
Hajmi	60,000
Maydon egalari
Al Khor SC

Stadion Dohadan 35 km uzoqlikdagi joyda joylashgan.^[5]

Rejalar

JCh-2022 ochilish oʻyini Al Bayt stadionida boʻlib oʻtadi. FIFA va tashkiliy qoʻmita 60 000 tomoshabinga moʻljallangan birinchi oʻyin 20-noyabrga belgilanganini tasdiqladi.^[6][7] Arxitektura dizayni Qatar va mintaqadagi koʻchmanchi xalqlarning anʼanaviy chodirlaridan ilhomlangan.^[8] U barcha tomoshabinlar uchun yopiq oʻrindiqlarni taʼminlaydigan yopiladigan tomga ega boʻladi. Bir qator transport tizimlariga ulangan avtoturargohda 6000 ta avtomobil, 350 ta avtobus va 150 ta jamoat avtobuslari, shuningdek, 1000 ta taksilari boʻlishi mumkin. Stadion 60 000 ga yaqin mundial muxlislarini qabul qiladi^[9], jumladan, 1000 oʻrindiq matbuot uchun. Stadion barqaror loyihalash va qurish, qurilishni boshqarish amaliyoti va energiya markazining samaradorligini aks ettiruvchi bir qator sertifikatlar boʻyicha Global Barqarorlikni baholash tizimi (GSAS) boʻyicha barqarorlikda sertifikatlangan. Shuningdek, stadion besh yulduzli GSAS reytingini oldi.^[8]

Stadionda, shuningdek, hashamatli mehmonxona xonalari va balkoni futbol maydoniga qaraydigan xonalar boʻladi.^[10]

Milliy sport kunini nishonlash uchun stadionga qoʻshni parkning rasmiy ochilishi Qatar sport kunining oʻzida, 2020-yil 11-fevralda oʻtkazilishi eʼlon qilindi.^[11]

Qurilishi

Qatardagi „Al Bayt“ stadioni 2022-yilgi FIFA Jahon chempionati Qatar^[12] uchun konvertatsiya qilingan yettita stadiondan biri boʻlib, Lusail stadionidan keyin ikkinchi yirik stadion hisoblanadi.^[13] Stadion Dar Al-Handasah tomonidan ishlab chiqilgan.^[14] Jahon chempionatidan soʻng uni 32 000 oʻrinli stadionga aylantirish kutilmoqda. Ortiqcha oʻrindiqlar yuqori qavatdan olib tashlanadi va boshqa mamlakatlarga beriladi yoki 2030-yilgi Osiyo oʻyinlari uchun rejalashtirilgan infratuzilmalarga joylashtiriladi.^[15] Keyin boʻshatilgan maydon besh yulduzli mehmonxona, savdo majmuasi va boshqa sport inshootlariga aylantiriladi.^[16][17]

Chodirga oʻxshash tuzilmada toʻrtta stend mavjud boʻlib, ularning har biri tashqi devorlari va tepalikli tomlari politetrafloroetilen (PTFE) toʻqilgan shisha tolali membrana bilan qoplangan. PTFE membranasining tashqi qismi anʼanaviy qora, oq va qizil ranglarda boʻyalgan, bu koʻchmanchi xalq chodirlari haqida qoʻshimcha maʼlumot beradi. Stadionni oʻrab olish uchun toʻrtta tribunani yopiladigan tom bogʻlaydi.^[18] The Guardian tomonidan 2020-yilda olib borilgan tadqiqot shuni koʻrsatdiki, 2010-yildan 2020-yilgacha Bangladesh, Hindiston, Pokiston, Nepal va Shri-Lankadan kelgan 6500 dan ortiq mehnat muhojirlari Qatarda jahon chempionati oʻtkaziladigan binolar qurilishi vaqtida halok boʻlgan.^[19]

Tarixi

Stadionning ochilishi 2021-yilning 30-noyabr kuni, FIFA Arab Kubogi 2021 ning ochilish marosimi munosabati bilan boʻlib oʻtdi. Mezbon Qatar va Bahrayn oʻrtasidagi oʻyinda amaldagi Osiyo chempioni Qatar soʻnggi daqiqada xavfdan omon qoldi va 69-daqiqada Abdulaziz Xotemning boshi bilan gol urib, mehmonlarni 1:0 hisobida magʻlub etdi.^[20]

Tadbirda Qatar amiri (davlat rahbari) shayx Tamim bin Hamad Ol Soniy ishtirok etdi. FIFA prezidenti Janni Infantino, bir qancha davlat rahbarlari va rasmiylar hamda aʼzo assotsiatsiyalar prezidentlari „Al Bayt“ stadionining ochilish marosimidan bahramand boʻlishdi va FIFA Arab Cup 2021 rasmiy ochilish marosimini nishonlashdi.^[21] Yangi qurilgan stadionda FIFA Arab Cup 2021 doirasidagi beshta oʻyin, jumladan, 2021-yil 18-dekabrdagi turnir finali boʻlib oʻtdi.^[22][23]

2022-yilgi FIFA Jahon chempionati

„Al Bayt“ stadioni 2022-yilgi futbol boʻyicha jahon chempionati vaqtida toʻqqizta oʻyinga mezbonlik qiladi.

Sana	Vaqt	1-jamoa	Natija	2-jamoa	Bosqich	Tomoshabinlar
2022-yil 20-noyabr	19:00	Qatar	0-2	Ekvador	A guruhi
2022-yil 23-noyabr	13:00	Marokash	0-0	Xorvatiya	F guruhi
2022-yil 25-noyabr	22:00	Angliya	0-0	AQSh	B guruhi
2022-yil 27-noyabr	22:00	Ispaniya	1-1	Germaniya	E guruhi
2022-yil 29-noyabr	18:00	Niderlandiya	-	Qatar	A guruhi
2022-yil 1-dekabr	22:00	Kosta Rika	-	Germaniya	E guruhi
2022-yil 4-dekabr	22:00	B guruhi gʻoliblari	-	„A“ guruhi ikkinchi oʻrinlarini egalladi	16-tur
2022-yil 10-dekabr	22:00	Gʻoliblar oʻyini 51	-	Gʻoliblar oʻyini 52	Chorak final
2022-yil 14-dekabr	22:00	Gʻoliblar oʻyini 59	-	Gʻoliblar oʻyini 60	Yarim final

Manbalar

1. Neha Bhatia. „Revealed: The firms behind the construction Qatar's World Cup stadiums“. Arabian Business (13-avgust 2015-yil). Qaraldi: 13-avgust 2015-yil.
2. „Al Bayt Stadium: All you need to know about Qatar's new 2022 World Cup venue“. goal.com (1-dekabr 2021-yil). Qaraldi: 2-mart 2022-yil.
3. „Salini Cimolai JV - News“. 18-fevral 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-fevral 2019-yil.
4. „Education City Stadium awarded prestigious sustainability certificates“. FIFA (16-yanvar 2020-yil). 16-yanvar 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-may 2020-yil.
5. „Al Bayt Stadium: All you need to know about Qatar's new 2022 World Cup venue“. goal.com (1-dekabr 2021-yil). Qaraldi: 2-mart 2022-yil.
6. „Qatar World Cup to start at Al Bayt Stadium as schedule announced“. thejakartapost.com (16-iyul 2020-yil). Qaraldi: 7-yanvar 2021-yil.
7. „A 5-star view of the World Cup: Qatar's Al Bayt stadium set to unveil jaw-dropping Sky Boxes“. goal.com (18-noyabr 2019-yil). Qaraldi: 2-avgust 2021-yil.
8. „Al Bayt Stadium achieves outstanding sustainability rating“. thepeninsulaqatar.com (27-iyul 2020-yil). Qaraldi: 7-yanvar 2021-yil.
9. „World Cup 2022: A room with a view at Qatar's Al Bayt Stadium“. aljazeera.com (18-sentabr 2019-yil). Qaraldi: 7-mart 2022-yil.
10. „World Cup 2022: A room with a view at Qatar's Al Bayt Stadium“. aljazeera.com (18-sentabr 2019-yil). Qaraldi: 7-mart 2022-yil.
11. „Al Bayt Stadium Park to open to public on 11 February“. ILoveQatar. Qaraldi: 3-fevral 2020-yil.
12. „Qatar unveils Al Bayt Stadium design“. arabianbusiness.com (22-iyun 2014-yil). Qaraldi: 2-avgust 2021-yil.
13. „New images of Al-Bayt World Cup stadium confirm completion“. en.as.com (19-oktabr 2020-yil). 2020-yil 25-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 16-avgust.
14. „Qatar 2022 stadiums continue to take shape despite pandemic“. thepeninsulaqatar.com (4-yanvar 2021-yil). Qaraldi: 4-avgust 2021-yil.
15. „Qatar unveils Al Bayt Stadium design“. arabianbusiness.com (22-iyun 2014-yil). Qaraldi: 4-avgust 2021-yil.
16. „Al Bayt Stadium achieves outstanding sustainability rating“. fifa.com. Qaraldi: 10-avgust 2021-yil.
17. „Al-Bayt Stadium in Al Khor, Qatar for FIFA World Cup 2022“. footballcoal.com. 2022-yil 1-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 16-avgust.
18. „Stadium in giant tent completes ahead of World Cup in Qatar“ (en). Dezeen (2021-yil 6-dekabr). Qaraldi: 2021-yil 8-dekabr.
19. „Revealed: 6,500 migrant workers have died in Qatar since World Cup awarded“. TheGuardian.com (23-fevral 2021-yil).
20. „Algeria win the FIFA Arab Cup“. fifa.com (18-dekabr 2021-yil). Qaraldi: 7-mart 2022-yil.
21. „FIFA President reflects on stunning opening day at FIFA Arab Cup™“. fifa.com (1-dekabr 2021-yil). Qaraldi: 28-fevral 2022-yil.
22. „Amir attends FIFA Arab Cup final match,closing ceremony“. gulf-times.com (18-dekabr 2021-yil). Qaraldi: 10-mart 2022-yil.
23. „2021 FIFA Arab Cup: Participating teams, fixtures and all you need to know“. goal.com (18-dekabr 2021-yil). Qaraldi: 10-mart 2022-yil.