Tōmi (Nagano)

Tōmi (yaponcha: 東御市 Tōmi-shi^?) Yaponiyaning Nagano prefekturasida joylashgan shahar.1-iyun, 2019-yil(2019-06-01) holatiga koʻra, shaharda taxminiy aholi 12,068 ta xonadonda 29,440 kishidan iborat edi,^[1] va aholi zichligi 1 km² ga 262 kishini tashkil etgan. Shaharning umumiy maydoni 112.37 square kilometre (43.39 kv mi) ga teng.

Tōmi 東御市
Shahar
Bayroq Gerb
36°21′33.8″N 138°19′49.4″E
Mamlakat	Yaponiya
{{{mintaqa_turi}}}	Chubu viloyati
Asos solingan	2004-yil 1-aprel
Maydon	112.37 km2 (43.39 kv mi)
Rasmiy til(lar)i	yapon
Aholisi  (2019-yil 1-iyun)	29 440
Zichligi	260 kishi/km2
Vaqt mintaqasi	UTC+9:00
Tōmi

Tomidagi unno-juku

Geografiyasi

Tōmi Nagano prefekturasining sharqiy-markazida, dengiz sathidan 500 dan 1000 metrgacha balandlikda joylashgan. Shahar shimolda Joshinetsu Kogen milliy bogʻi, janubda Tateshina va Yatsugatake togʻlari bilan oʻralgan. Chikuma daryosi shaharni ikki qismga ajratadi.

Atrofdagi munitsipalitetlar

• Nagano prefekturasi
  • Ueda
  • Komoro
  • Saku
  • Tateshina
• Gunma prefekturasi
  • Tsumagoi

Iqlimi

Balandligi tufayli shahar issiq va nam yoz hamda sovuq, juda qorli qish (Köppen Dwb) bilan ajralib turadigan iqlimga ega. Tōmida oʻrtacha yillik harorat 9.5 °C (49.1 °F) ni tashkil etadi. Yillik oʻrtacha yogʻin miqdori 1,013.2 mm (39.89 in) boʻlib, eng seryogʻin oy iyul hisoblanadi. Avgustda eng yuqori harorat 21.8 °C (71.2 °F) atrofida va eng pastharorati yanvarda, taxminan −2.6 °C (27.3 °F) boʻladi.

Tōmi (1991−2020) iqlimi
Koʻrsatkich	Yan	Fev	Mart	Apr	May	Iyun	Iyul	Avg	Sen	Okt	Noy	Dek	Yil
Mutlaq maksimal, °C	14,2	18,1	22,6	27,9	30,1	30,8	33,6	33,5	31,2	27,4	21,8	19,8	33,6
Oʻrtacha maksimal, °C	2,4	3,6	8,0	14,7	20,0	22,9	26,6	27,8	23,2	17,1	11,7	5,6	15,3
Oʻrtacha harorat, °C	−2,6	−2	1,9	8,0	13,5	17,2	21,1	21,8	17,6	11,3	5,7	0,3	9,5
Oʻrtacha minimal, °C	−7,4	−7,1	−3,6	1,8	7,5	12,6	17,0	17,6	13,4	6,7	0,6	−4,4	4,6
Mutlaq minimal, °C	−14,3	−15,9	−13,2	−9,3	−3,3	2,4	8,3	6,8	2,2	−2,9	−8,7	−13,8	−15,9
Yogʻingarchilik meʼyori, mm	31,8	33,2	60,6	62,2	86,8	120,5	156,4	122,4	146,3	118,3	46,6	28,3	1 013,2
Manba: Yaponiya Meteorologiya Agentligi[2][3]

Tarixi

Tōmi sobiq Shinano provinsiyasida joylashgan va Hokkoku Kaidoda bir qator pochta stansiyalari sifatida rivojlangan. Zamonaviy Tōmi shahri 2004-yil 1-aprelda Kitamimaki qishlogʻi (-Kitasaku tumanidan) va Tōbu shaharchasining (Chisagata tumanidan) qoʻshilishi natijasida tashkil etilgan.

Demografiyasi

Yaponiya aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra^[4], Tōmi aholisi soni soʻnggi 70 yil ichida nisbatan barqaror boʻlib kelmoqda.

Aholining oʻsishi

Yil	Aholi	±%
1940	25,605	—
1950	31,145	+21.6%
1960	26,132	−16.1%
1970	24,626	−5.8%
1980	26,841	+9.0%
1990	28,954	+7.9%
2000	30,944	+6.9%
2010	30,703	−0.8%
2020	30,122	−1.9%

Hukumat

Tōmi shahri toʻgʻridan-toʻgʻri saylanadigan mer hamda 17 aʼzodan iborat bir palatali shahar qonun chiqaruvchi organi boʻlgan mer-kengash boshqaruv shakliga ega.

Iqtisodiyoti

Tōmi mintaqaviy savdo markazi hisoblanadi. Qishloq xoʻjaligining mashhur mahsulotlariga sholi, yongʻoq va uzum kabilar kiradi. 2 va 4 gʻildirakli avtomobillar uchun tormoz tizimlarini ishlab chiqarishga ixtisoslashgan Nissin Kogyo avtomobil qismlarini ishlab chiqaruvchi kompaniyaning bosh qarorgohi shahar hududida joylashgan^[5].

Taʼlim tizimi

Tōmi shahrida toʻrtta davlat boshlangʻich maktabi hamda shahar hukumati tomonidan boshqariladigan bitta davlat oʻrta maktabi shuningdek, Nagano prefekturasi taʼlim kengashi tomonidan boshqariladigan bitta davlat yuqori maktabi mavjud. Ilgari shaharda Braziliya maktabi, Colégio Pitagoras-Brasil faoliyat yuritgan^[6]. U Minovaga koʻchiribb oʻtkazildi va nomi Nagano Nippaku Gakuenga oʻzgartirildi^[7].

Transporti

Temir yoʻl

• Shinano temir yoʻli — Shinano temir yoʻl liniyasi
  • Shigeno — Tanaka

Magistral yoʻl

• Joshin-etsu tezkor yoʻli
• Milliy yoʻnalish 18

Xalqaro munosabatlar

• Madras, Oregon, AQSH^[8]

Mahalliy diqqatga sazovor joylar

• Un-no-Juku, Hokkoku Kaidodagi pochta stansiyasi
• Tosh davriga oid aholi punktlari xarobalari, Jomon davri turar-joyqoldiqlari va arxeologik maskan, milliy tarixiy joy

Taniqli odamlar

• Raiden Tameemon (1767—1825), sumo kurashchisi
• Keiichi Tsuchiya (1956-yilda tugʻilgan), poyga haydovchisi
• Mochizuki Chiyome

Manbalar

1. Tōmi city official statistics(yaponcha)
2. „ja:観測史上1～10位の値（年間を通じての値）“. JMA. Qaraldi: 21-aprel 2022-yil.
3. „ja:気象庁 / 平年値（年・月ごとの値）“. JMA. Qaraldi: 21-aprel 2022-yil.
4. Tōmi population statistics
5. "Company Overview (Wayback Machine saytida 2019-08-23 sanasida arxivlangan)."
6. "Escolas Brasileiras Homologadas no Japão" (Archive).
7. "Escolas Brasileiras Homologadas no Japão" (Archive).
8. „Oral, Kazakhstan“.