![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/FaneStanhopeScagliolaTableTop.jpg/640px-FaneStanhopeScagliolaTableTop.jpg&w=640&q=50)
Skagliola
From Wikipedia, the free encyclopedia
Skagliola (italyancha scaglia dan, „chiplar“ degan maʼnoni anglatadi) meʼmorchilik va haykaltaroshlikda ishlatiladigan nozik gips turidir. Huddi shu atama ustunlar, haykallar va marmarga oʻxshash boshqa meʼmoriy elementlarni ishlab chiqarish texnikasini belgilaydi[1]. Skagliola texnikasi 17-asrda modaga kirdi[2]. Toskana qimmatbaho marmar qoplamalarining samarali oʻrnini bosuvchi sifatida Florensiyada Medici oilasi uchun yaratilgan pietra dura asarlari mavjud[3].
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/FaneStanhopeScagliolaTableTop.jpg/640px-FaneStanhopeScagliolaTableTop.jpg)
Skagliola — marmar va boshqa qattiq toshlarni taqlid qiluvchi selenit, elim va tabiiy pigmentlardan tayyorlangan kompozitsion modda. Material ranglar bilan boʻyalgan boʻlishi mumkin va yadroga qoʻllanilishi yoki oldindan tayyorlangan skagliola matritsasiga kerakli naqsh oʻyilgan boʻlishi mumkin. Keyin naqshning girintilari rangli, gipsga oʻxshash skagliola kompozitsiyasi bilan toʻldiriladi, soʻngra yorqinligi uchun zigʻir moyi va himoya qilish uchun mum bilan sayqallanadi.
Taqqoslanadigan material terrazzo hisoblanadi.
Hayvonlar uchun yelim bilan oʻzgartirilgan pigmentli gips (tuproq alabaster yoki gips) partiyalari qoliplarga, armaturalarga va oldindan gipslangan devor tekisligiga tabiiy tosh, brekchiya va marmarni aniq taqlid qiladigan tarzda qoʻllaniladi. Bir usulda vena gips aralashmasi orqali pigmentga toʻyingan ipak iplarini chizish orqali hosil boʻladi.
Quruq boʻlganda, nam sirt silliq pemzalangan, keyin Tripoli (kremniyli chirigan tosh) va koʻmir bilan singdirilgan zigʻir mato bilan parlatilgan; nihoyat moylangan kigiz bilan pardozlangan. Bu maqsadda baʼzan asal mumi ishlatilgan. Ranglar gips uchun ajralmas boʻlganligi sababli, naqsh yogʻochga boʻyash kabi boshqa texnikalarga qaraganda chizishga nisbatan ancha chidamli boʻladi.
Ikkita skagliola texnikasi mavjud: anʼanaviy „Bavariya skagliola“ da Parijning rangli gipslari qattiq, xamirga oʻxshash konsistensiyaga qadar ishlangan. Gipsga hayvon yopishtiruvchi qoʻshilishi bilan oʻzgartiriladi, masalan, isinglass yoki teri yopishtiruvchi. „Marezzo skagliola“ suyuq holatda boʻlgan pigmentli gips partiyalari bilan ishlanadi va asosan sementdan foydalanishga tayanadi, unda Parij gipsi alum yoki boratga botirilgan, keyin pechda yondirilgan va maydalangan noyob gipsli gips mahsuloti[4].
Odatda hayvon yelimlari qoʻshilmasdan ishlatiladi. Marezzo skagliola koʻpincha Amerika Qoʻshma Shtatlarida oʻn toʻqqizinchi asrning oxiri va XX asr boshlarida keng qoʻllanilganligi sababli Amerikacha skagliola deb ataladi. Marezzo skagliola plitalari stol usti sifatida ishlatilishi mumkin.