Qirollik albatrosi

Qirollik albatrosi^[1] (lotincha: Diomedea epomophora) — albatrossimonlar oilasiga mansub dengiz qushlarining bir turi (Diomedeidae). Qirollik va sayohat qiluvchi albatroslar uchuvchi qushlarning orasida eng katta qanotga ega qushlar hisoblanadi. Ilgari ular bir tur hisoblangan. Albatrosning oʻrtacha umri 58 yil. Qirollik albatrosining past unumdorligi va uzoq rivojlanishi katta qushlarning uzoq umr koʻrishi va oʻlim darajasining kam holati bilan bogʻlanadi. Statistik ma'lumotlarga koʻra, har yili yuzta albatrosdan faqat 3 tasi nobud boʻladi.

Qirollik albatrosi
Ilmiy tasniflash
Olam:	Eukariotlar
Tip:	Xordalilar
Sinf:	Qushlar
Oila:	Albatrossimonlar
Urugʻ:	Albatroslar
Turlari:	Qirollik albatrosi
Xalqaro ilmiy nomi
Diomedea epomophora Lesson, 1825
Sinonimlari
D. e. epomophora D. e. sanfordi

Albatros uchun eng katta xavf — bu atrof-muhitning ifloslanishidir.

Barcha albatroslar singari, u havo oqimlaridan foydalanadi va kuchli shamollarda soatiga 100 km tezlikka erishadi — bu energiyani tejashga yordam beradi.

Tavsif

Qirollik albatrosining uzunligi 107-122 sm ga yetadi. Odatda qanotlari 280-320 sm, ba'zan esa undan ham uzunroq boʻlishi mumkin. Ogʻirligi 8 kg.

Qushning tana vazni parvoz paytida teng taqsimlanishi uchun uning qanotlarning yuzasi katta boʻlishi kerak. Uning uzun, mushakli qanotlari uchishda katta yordam beradi.

Qirollik albatrosi turlari 2 kichik turga boʻlinadi: Shimoliy qirollik albatros (Diomedea epomophora epomophora) va Janubiy qirollik albatrosi (Diomedea epomophora sanfordi). Birinchi kichik turda qanotlarning yuqori tomoni toʻq jigarrang patlar bilan qoplangan, ikkinchi kichik turda ular oq rangda boʻladi.

Koʻpayish

Qirollik albatrosi 6—10 yoshda balogʻatga yetadi. Ular bir dona oq tuxum qoʻyadi. Tuxumning inkubatsiya jarayoni 80 kun davom etadi. Joʻjani boqish 34—38 kun davom etadi. Ularning koʻpayish davri noyabr — dekabr oylariga toʻgʻri keladi. Tinch okeanining janubidagi Chatem, Kempbell va Oklend orollarida va Yangi Zelandiya janubida koʻpayadi.

Oziqlanish

Qirollik albatrosi sakkizoyoq va baliqlarni iste'mol qiladi, ba'zida oʻlik baliqlar va qisqichbaqasimonlar bilan oziqlanadi^[2]. Uning ozuqa qidirish faoliyati odatda uyasidan 1250 km radiusda amalga oshiriladi^[3]. Sayohat qiluvchi albatroslar juda katta masofalarni bosib oʻtgan boʻlsalarda, qirollik albatroslari sayozroq suvlarda va qitʼa shelflariga yaqinroq boʻlib, ulardan koʻra koʻproq ozuqa qidirishadi^[4].

Turlarni himoya qilish

• Albatroslar va Petrellarni saqlash boʻyicha shartnoma

Fotosurat

• 
  Tepalikdagi uya ichida joʻja va katta albatros, Kempbell oroli
• 
  Janubiy Okean, Yangi Zelandiya
• 
  Janubiy Okean, Yangi Zelandiya
• 
  Juftlik, Kempbell oroli
• 
  Kaikoura yaqinida, Yangi Zelandiya
• 
• 
• 

Manbalar

1. Бёме Р. Л., Флинт В. Е. Пятиязычный словарь названий животных. Птицы. Латинский, русский, английский, немецкий, французский / Под общ. ред. акад. В. Е. Соколова. — М.: Русский язык, РУССО, 1994. — С. 15. — 2030 экз. — ISBN 5-200-00643-0.
2. BirdLife International (2008)
3. Waugh, S., Troup, C., Filippi, D., & Weimerskirch, H. (2002). Foraging zones of Southern Royal albatrosses. The Condor, 104(3), 662-667.
4. Imber (1999). Diet and Feeding Ecology of the Royal Albatross Diomedea epomophora - King of the Shelf Break and Inner Slope. Emu 99(3) 200 - 211

Havolalar

• „Diomedea epomophora“ (en). BirdLife International. 2013-yil 21-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 19-may.