Pnevmatoz — bu toʻqimalarda havo yoki boshqa gazlarning anormal mavjudligi[1].
Oʻpkada amfizem distal havo boʻshliqlarining kengayishi hisoblanadi[2] va surunkali obstruktiv oʻpka kasalligining (KOAH) asosiy belgilaridan hisoblanadi. Oʻpkadagi boshqa pnevmatozlar fokal (lokalizatsiyalangan) pufakchalar va bullalar, oʻpka kistalari va boʻshliqlari hisoblanadi.
Pnevmoperitoneum (yoki peritoneal amfizem) qorin boʻshligʻidagi havo yoki gaz hisoblanib, koʻpincha oshqozon-ichak teshilishidan kelib chiqadi, koʻpincha jarrohlik natijasidir.
Pnevmartroz, kasalliklarida bunday jiddiy belgilar koʻrinadi.
Oʻpka kistasi kichik hajmdagi havoni oʻrab oladi va devor qalinligi 4 mm gacha boʻladi[3]. Minimal devor qalinligi 1mm deb hisoblangan[3], lekin yupqa devorli choʻntaklar ham taʼrifga kiritilishi mumkin[4]. Oʻpka kistalari chekish yoki amfizem bilan birga kuzatilmaydi[5].
Oʻpka boʻshligʻining devor qalinligi 4mm dan koʻproq boʻlishi holatlari kuzatiladi.
Qorin boʻshligʻi
- Pnevmoperitoneum (yoki peritoneal amfizem), qorin boʻshligʻida havo yoki gaz yigʻilib qolishi. Eng koʻp uchraydigan sabablardan biri — qorin boʻshligʻining teshilgan viski, odatda teshilgan oshqozon yarasi, garchi ichakning har qanday qismi yaxshi yara, oʻsma yoki qorin travması natijasida teshilishi mumkin.
- Pneumatosis intestinalis, ichak devoridagi havo yoki gaz kistalari hosil boʻlishi
- Oshqozon pnevmatozi (yoki oshqozon amfizemasi) — oshqozon devoridagi havo yoki gaz kistalari.
Boʻgʻimlar
Pnevmoartroz — boʻgʻimlarda havo mavjudligi. Uning rentgenografiyadagi tekshirish natijasida koʻpincha vakuum fenomeni yoki vakuum belgisi deb ataladigan radiolusent paydo boʻlishi mumkin[6]. Pnevmatik artroz osteoartrit va spondiloz bilan bogʻliq boʻladi[7].
Pnevmartroz yelkalarda, shuningdek, sternoklavikulyar boʻgʻimlarda keng tarqalgan oddiy shikoyat hisoblanadi[8]. Qoʻshma yorilish tovushlarining sababi ekanligi hisoblanadi[7]. Bu, shuningdek, hech boʻlmaganda umurtqa operatsiyadan keyin tez-tez uchraydigan operatsiyadan keyingi shikoyatlar[9]. Qoʻshimchalardagi suyuqlik yoki yiring bilan birgalikda pnevmatikoz juda kam uchraydi va shuning uchun uning mavjudligi infektsiyani deyarli istisno qilishi mumkin. Son suyagining rentgenogrammasi sonni almashtirish va pnevmoartroz bilan, bu holda aseptik. File:X-ray_of_shoulder_with_vacuum_sign_-_annotated.jpg|alt=A vacuum sign, or vacuum phenomenon, is a normal finding on shoulder X-rays.| Vakuum belgisi yoki vakuum hodisasi yelkaning rentgenogrammasida odatiy topilma hisoblanadi. </gallery>
Boshqa tuzilmalar
Teri osti amfizemasi terining eng chuqur qatlamida joylashgan deb qaraladi. Amfizematöz sistit — siydik pufagi devoridagi gazning bir koʻrinishi. Baʼzida bu yomon prognozga ega boʻlgan ikkilamchi teri osti amfizemasini keltirib chiqarishi mumkin[10].
Pnevmoparotit — koʻpincha ogʻiz orqali chalinadigan asboblar natijasida ogʻiz boʻshligʻidagi havo bosimining koʻtarilishi tufayli parotid bezda havo yuzaga keladi. Kamdan kam hollarda bezdan havo chiqib ketishi va yuz, boʻyin yoki mediastinda teri osti amfizemasi paydo boʻlishi mumkin[11][12].
Pnevmatoz atamasi pneumat- + -osis soʻzlarini qoʻshilishidan iborat boʻlib, „havo muammosi/jaroxati“ degan maʼnoni anglatadi.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
