Pele
From Wikipedia, the free encyclopedia
Pele (Edson Arantis du Nasimentu) (1940-yil 21-oktabr, Tres-Korasoyns, Minas-Jerays shtati — 2022-yil 29-dekabr) — braziliyalik futbolchi. 3 karra jahon chempioni (1958, 1962, 1970). 1956-1974-yillarda „Santos“ klubida, 1957-1970-yillarda Braziliya terma jamoasi tarkibida oʻynagan. „Santos“ futbolchilari bilan birga Janubiy Amerika chempionlari kubogi va qitʼalararo kubok egasi (1962, 1956). 1957—1977-yillarda 1300 ga yaqin toʻp (futbol tarixida rekord natija) kiritgan. „Futbol qiroli“ nomi bilan mashhur. Turli mamlakatlarda unga bagʻishlab 90 dan ortiq qoʻshiq toʻqilgan. „Mening hayotim va ajoyib oʻyin“ (1977) kitobining muallifi[1].
Shaxsiy maʼlumot | |||
---|---|---|---|
Toʻliq ismi | Edson Arantes do Nascimento | ||
Tavallud sanasi | 23-oktyabr 1940-yil | ||
Tavallud joyi | Três Corações, Minas Gerais, Vargas Era, Braziliya | ||
Vafot sanasi |
29-dekabr 2022-yil(2022-12-29) (82 yoshda) | ||
Vafot joyi | Morumbi, São Paulo, Braziliya | ||
Boʻyi | 1.73 m | ||
Ampluasi |
| ||
Laqabi | Futbol qiroli | ||
Mukofotlari |
Jahon chempionatlari
| ||
Yoshligida aʼzo boʻlgan klublar | |||
1953-1956 | Bauru | ||
Professional faoliyati* | |||
Yillar | Jamoa | Isht. | (Gol.) |
1956-1974 1975-1977 |
Santos New-York Cosmos |
(636 (618) 52 (37)) | |
Milliy terma jamoa | |||
1957-1971 | Braziliya | (92 (77)) | |
Xalqaro medallar | |||
*Professional klublardagi gollari (ichki chempionat) |
Pele oʻyinchi sifatida uch marta jahon chempionligini qoʻlga kiritgan dunyodagi yagona futbolchi. Toʻrtta jahon chempionati ishtirokchisi. 1970-yilgi jahon chempionatining eng yaxshi futbolchisi. 1958-yilgi jahon chempionatining eng yaxshi yosh futbolchisi . 1973-yil Janubiy Amerikaning eng yaxshi futbolchisi. Ikki marta jahon chempionatlarining ramziy terma jamoalari aʼzosi. Qitʼalararo kubok va Libertadores kubogining ikki karra gʻolibi, qitʼalararo chempionlar Superkubogi gʻolibi , San-Paulu shtatining oʻn karra chempioni , Rio San-Paulu turnirining toʻrt karra gʻolibi.
FIFA futbol komissiyasiga koʻra XX asrning eng yaxshi futbolchisi. Tashkilotning rasmiy saytida ovoz berish orqali Pele XX asrdagi ikkinchi eng yaxshi futbolchi. U Xalqaro Olimpiya Qoʻmitasi maʼlumotlariga koʻra ham XX asrning eng yaxshi sportchisi hisoblanadi.
Pele Time jurnali boʻyicha dunyodagi eng nufuzli 100 kishidan biri. U sportdagi ajoyib yutuqlari uchun Braziliya oltin medali bilan taqdirlangan. 1995-1998 yillarda Braziliya sport vaziri lavozimida ishlagan.
2022-yil 29-dekabrda uzoq davom etgan xastalikdan soʻng 82 yoshida shifoxonada vafot etdi[2].