Nanometr (SI belgisi: nm) metrik tizimdagi uzunlik birligi boʻlib, metrning milliarddan biriga (qisqa masshtab) teng 0.000000001 m). Bir nanometr ilmiy belgilarda 1×10−9 m sifatida ifodalanishi mumkin. Baʼzi hollarda 1/1000000000metr kabi ham keladi.

Qisqa faktlar Birliklar sistemasi, Birlik ...
Nanometr
Birliklar sistemasi metrik sistema
Birlik Uzunlik
Belgilanishi nm
Almashtirish
1 nm … ga teng
   Si sistemasida    1×10−9 m
   Tabiiy birliklar sistemasida    6.1877×1025 P

18.897 a0
   AQSH birliklar sistemasida    3.9370×10−8 in
Yopish
Thumb
Bir nanometrik uglerod nanonaycha. Skaner tunnel mikroskop bilan suratga olingan

 

Thumb
Elektromagnit spektrga nisbatan turli uzunliklar, metr va uning ulushlari bilan oʻlchanadi. Nanometr koʻpincha atom miqyosida va asosan molekulyar miqyosdagi oʻlchamlarni ifodalash uchun ishlatiladi.

Tarix

Nanometr ilgari millimikrometr sifatida tanilgan — yoki, odatda, qisqacha millimikron — chunki u1/1000 mikrometr) va koʻpincha belgisi bilan belgilanadi[1][2][3].

Etimologiya

Bu nom SI prefiksini birlashtiradi nano- (qadimgi yunoncha νάνος , nanos , „mitti“) bilan Metr (yunoncha μέτρον, metrοn , „oʻlchov birligi“) soʻzlarini birlashtiradi. (nano+metr = nanometr)

Oʻlchov birligidan boshqa narsa uchun prefiks sifatida foydalanilganda nano nanotexnologiyaga yoki odatda nanometrlar shkalasida sodir boʻladigan hodisalarga ishora qiladi (nanoskopik shkalaga qarang)[1].

Qoʻllanilishi

Nanometr koʻpincha atom oʻlchamidagi masofalarni ifodalash uchun ishlatiladi: geliy atomining diametri, masalan, taxminan 0,06 nm ga teng, ribosomaniki esa 20 nm ga yaqin. Nanometr odatda spektrning koʻrinadigan qismiga yaqin elektromagnit nurlanish toʻlqin uzunligini aniqlash uchun ishlatiladi: koʻrinadigan yorugʻlik 400 nm dan 700 nm gacha[4] oraliqqa tegishli. 0,1 nm ga teng boʻlgan angstrem, ilgari ushbu maqsadlar uchun ishlatilgan.

1980-yillarning oxiridan boshlab, 32 nm va 22 nm yarimoʻtkazgich tugunlari kabi foydalanishda, shuningdek, yarimoʻtkazgich sanoatida miniatyuralashtirish uchun ITRS yoʻl xaritasining keyingi avlodlarida tipik xususiyat oʻlchamlarini tavsiflash uchun ham foydalanilgan.

Manbalar

Havolalar

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.