From Wikipedia, the free encyclopedia
Merkuriy yoki Utorid (Atorid)(arab.) — Quyosh tizimidagi Quyoshga eng yaqin sayyora. Merkuriy Quyosh chiqishi oldidan va botgandan soʻng uning yaqinida koʻrinadi. Merkuriyning diametri 4865 km; massasi 3,304–1023 kg; Oʻrtacha zichligi 5,52 g/sm3. Merkuriyning Quyoshdan oʻrtacha uzoqligi 0,387 astronomik birlikka (58 mln. km), Quyosh atrofidagi ekssentrisiteti ye=0,206 ga teng Merkuriyning Quyosh atrofida aylanish davri 88 sutka. Orbital harakatining tezligi 47,9 km/sek. M. satxida ikkinchi kosmik tezlik 4,3 km/sek, koʻrinma sferik albedosi Ak=0,058. Quyoshdan oʻrtacha uzoklikdagi temperaturasi; Quyosh zenit da boʻlganda T=618 K; nadirda esa G<250 K. Quyoshdan eng uzok, masofada boʻlganda yorugʻligi —0,3 dan + 0,6 gacha yulduz kattaligida. Merkuriy Quyoshdan 28° uzoqlashgani uchun uni kuzatish qiyin, shuning uchun kechki payt yoki erta tongda kuzatiladi. Bu vaqtda Merkuriy fazasi deyarli 90° ga teng boʻlib, kuzatuvchiga uning yoritilgai yarim doirasi koʻrinadi. Yuzasida qora, oqish dogʻlar va kucheiz atmosfera (SO, O, O2) borligi aniqlangan. Atmosfera tarkibida azot N va argon Ag boʻlishi mumkin. Merkuriyning tabiiy yoʻldoshi mavjud emas.[1]
 |
|||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Merkuriy (MESSENGER surati) |
|||||||
| Mehvar tasnifi | |||||||
| O'rtacha radius | 69 816 927 km | ||||||
| Ekssentrisiteti | 0,20530294 | ||||||
| Aylanish davri | 87,969 sutka | ||||||
| Sinodik davri | 115,88 sutka | ||||||
| Eng kichik orbital tezligi | 38.86 km/s | ||||||
| O'rtacha orbital tezligi | 47.87 km/s | ||||||
| Eng katta orbital tezligi | 58.98 km/s | ||||||
| Chekinish | 3,38° | ||||||
| Tabiiy yo'ldoshlar soni | 0 | ||||||
| Fizik tasnif | |||||||
| Ekvatorining diametri | 4879.4 km | ||||||
| Maydoni | 7.5×107 km2 | ||||||
| Massasi | 3.302×1023 kg | ||||||
| O'rtacha zichlik | 5.427 g/sm3 | ||||||
| tortish kuchi | 3.701 m/s2 | ||||||
| Aylanish davri | -58.6462 sutka | ||||||
| Ekliptikaga og'ish burchagi | 0.01° | ||||||
| Albedo | 0,10-0.12 | ||||||
| Ikkinchi kosmik tezlik | 4,25 km/s | ||||||
| Sirtidagi Harorat |
|
||||||
| (*Minimal harorat bulut qatlamining eng ustiga oid.) | |||||||
| Atmosfera tasnifi | |||||||
| Atmosfera bosimi | Juda past | ||||||
| Kaliy | 31,7 % | ||||||
| Natriy | 24,9 % | ||||||
| A Kislorod | 9,5 % | ||||||
| Argon | 7 % | ||||||
| Geliy | 5,9 % | ||||||
| M Kislorod | 5,6 % | ||||||
| Azot | 5,2 % | ||||||
| Karbon dioksidi | 3,6 % | ||||||
| Suv | 3,4 % | ||||||
| Vodorod | 3,2 % | ||||||
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
.svg){kind=small}
