Makemake
From Wikipedia, the free encyclopedia
Makemake — Quyosh tizimidagi kattaligi jihatidan uchinchi oʻrinda turuvchi karlik sayyora. Ikkinchi eng katta Koyper belbog'i obyekti. Diametri Pluton diametrining taxminan 60 % ni tashkil qiladi. Makemakeda eng past oʻrtacha harorat taxminan 40 K (−230 °C) boʻlib, uning yuzasi metan, etan va ehtimol azotli muzlar bilan qoplangan[1]. Uning bitta tabiiy yoʻldoshi maʼlum. Makemake 2005-yilning 31-martida M. E. Braun boshchiligidagi olimlar guruhi tomonidan kashf etilgan va 2005-yilning 29-iyulida keng ommaga eʼlon qilingan. U avval 2005 FY 9 nomi bilan atalgan. Keyinchalik 136472 kichik sayyora raqami berilgan. Mitti sayyoraga 2008-yil iyul oyida Pasxa orolining Rapa Nui mifologiyasidagi xudo Makemake sharafiga shu nom berilgan[2][3].
Makemake karlik sayyorasi | |
Kashf etilishi | |
---|---|
Kashf etilgan |
|
Kashf etilgan sanasi | 31-mart, 2005-yil |
Kichik sayyora tasnifi |
(136472) Makemake |
Kimning sharafiga nomlangan | Rapa Nui afsonalaridagi xudo Makemake |
Muqobil nomlari |
2005 FY 9 |
Kichik sayyora turkumi |
Karlik sayyora |
Mehvar tasnifi | |
Davr May 31, 2020 (JD 2458900.5) | |
Perigeliy | 38.104 AU (5.7003 Tm) |
Katta yarim oʻqi | 45.430 AU (6.7962 Tm) |
Ekssentrisiteti | 0.16126 |
Oʻrtacha orbital tezligi | 4.419 km/s |
Oʻrtacha anomaliya | 165.514° |
Chekinish | 28.9835° |
Orbital tugun uzunligi | 79.620° |
Perigeliy vaqti | 17 November 2186 |
Perigeliy argumenti | 294.834° |
Tabiiy yoʻldoshlari soni | 1 |
Fizik tasnifi | |
Oʻlchamlari |
(7003143400000000000♠1434+48 −18) × projected (7006142000000000000♠1420+18 −24 km) (7003150200000000000♠1502±45) × (7006143000000000000♠1430±9 km) |
Oʻrtacha radiusi |
|
Siqiqligi | 0.0098 |
Yuzasi | 7012642000000000000♠6.42×106 km2 |
Hajmi | 7018153000000000000♠1.53×109 km3 |
Massasi | 7021310000000000000♠≈3.1×1021 kg (2018) |
Zichlik | 7003170000000000000♠≈1.7 g/cm3 |
Siderik sutka | 7004821757600000000♠22.8266±0.0001 h |
Harorat | 32-36 K |
Spektral turi |
B−V=0.83, V−R=0.5 |
Koʻrinma yulduz kattaligi | 17.0 |
Mutlaq yulduz kattaligi (H) |
3000880000000000000♠−0.12 6998490000000000000♠0.049±0.020 |