Komplementary arxitektura uslubi
From Wikipedia, the free encyclopedia
Komplementary (toʻldiruvchi) arxitektura uslubi — bu kontekstni har tomonlama tushunishga asoslangan arxitektura amaliyotini targʻib qiluvchi zamonaviy arxitekturadagi harakat, atrof-muhitga uning oldingi fazilatlarini davom ettirish va yaxshilash yoki taʼkidlash uchun hissa qoʻshishga qaratilgan. Bir-birini toʻldiruvchi arxitekturaning ajralmas xususiyatlariga barqarorlik, altruizm, kontekstualizm, endemizm va oʻziga xos mintaqaviy dizayn tilining davomiyligi bu uslubga kiradi[1].
Bu atama lotincha „komplementum“da ildizlarga ega boʻlib, „komplere“dan toʻldirish yoki bajarish bilan bogʻliq boʻlgan maʼnolarida oʻsha kelib chiqishiga sodiq maʼnoda qoladi[2].
Komplementary arxitektura uslubi mahalliy naqsh va dizayn turlari bilan birlashtirish natijasida yuzaga kelgan. Naqsh turlari mahalliy madaniyat va tabiiy sharoitlarga qarab vaqt oʻtishi bilan ishlab chiqilgan amaliy yechimlardan kelib chiqqan holda, turli shakllar bilan oʻzaro munosabatlarining koʻp yoki kamroq rasmiylashtirilgan qoidalari majmuosini ifodalaydi[3]. Arxitekturada dizayn turlari anʼanaviy ravishda mahalliy materiallar va ularning jismoniy xususiyatlaridan kelib chiqadigan binolar va boshqa sunʼiy inshootlarda qoʻllaniladigan geometrik va moddiy standartlar toʻplamidir[4].
Bu uslub Vitruviy triadasini zamonaviy holda foydalanish uchun, chidamlilikni kengroq barqarorlik jihatlariga, foydalilik altruizm va jamiyatga xizmat qilishga qarshi va individual goʻzallikni kengroq kontekst, mintaqaviy oʻziga xoslik va joy ruhi bilan uygʻunlikka qarshi izohlaydi[5][6].