From Wikipedia, the free encyclopedia
El gran Carlemany (talaffuzi [el‿ˈɣɾaŋ‿kaɾleˈmaɲ]; „Buyuk Karl“) — Andorra knyazligining davlat madhiyasi. Musiqani Enric Marfany Bons bastalagan, soʻzlari esa Andorra nuqtai nazaridan birinchi shaxs hikoyasida yozilgan Juan Benlloch i Vivó tomonidan yozilgan. 1921-yil 8-sentabrda milliy madhiya sifatida qabul qilingan, bu Andorraning milliy kuni hamdir. Qoʻshiq matni Andorra madaniyati va tarixining bir qancha muhim jihatlariga, masalan, Karoling imperiyasining merosiga ishora qiladi.
Andorra davlat madhiyasi | |
Soʻz muallif(lar)i | Juan Benlloch i Vivó, 1954-yil |
---|---|
Bastakor | Enric Marfany Bons |
Qabul qilindi | 8 Sentyabr 1921 |
"El Gran Carlemany"ni ruhoniy boʻlgan Enrik Marfany Bons (1871-1942) bastalagan[1][2]. Qoʻshiq soʻzlari 1906-yildan 1919-yilgacha Urgell episkopi boʻlib ishlagan Juan Benlloch i Vivó (1864-1926) tomonidan yozilgan. Qoʻshiq 1921-yil 8-sentyabrda birinchi marta mamlakat soborida kuylanganda rasman mamlakat milliy madhiyasi sifatida belgilandi[2][3][4][5]. Qabul qilingan kun — 8 sentyabr — Andorra milliy kuni. Bu qo‘shiq matnida tilga olingan mamlakat homiysi bo‘lmish Meritxell xonimi bayramiga to‘g‘ri keladi.
"El Gran Carlemany" qoʻshiqlari Andorra tarixi haqida (birinchi shaxs hikoyasi) qisqacha maʼlumot beradi. Unda Karl tomonidan 788 va 790 yillar oraligʻida Kataloniyani zabt etib Andorraga mustaqillik berganligi va ushbu hududdagi vodiylar vorislari orqali boshqargan, keyinchalik maʼlum vaqtlardan soʻng ushbu mintaqani Murlardan qaytarib olgani haqidagi haqida hikoya qiladi. Oʻsha yili chegaralar belgilandi[6]. Davlat Karl tomonidan oʻz davlatini (Karolinglar imperiyasini) himoya qilish maqsadida tashkil etilgan bufer zonasi boʻlgan Marca Hispanica tarkibiga kirdi.[7] Afsonaga koʻra, u mamlakatni qayta qurish, uning aholisiga nasroniylikni qayta kiritish va monastirlar qurilishini nazorat qilish uchun mas’ul edi. Bu yutuqlari tufayli unga afsonaviy nom berildi va bugungi kunda Karl Andorraning asoschisi sanaladi va sharaflanadi.
Madhiya „El gran Carlemany mon pare“ („Buyuk Karl mening otam“) soʻzlari bilan boshlanadi va bu qarashni yodga oladi va mamlakatning Karolinglar imperiyasining qolgan yagona qizi maqomini olgan holda nishonlaydi, chunki u Marca Hispanicaning yagona qoldigʻi hisoblanadi.
Kataloncha asli[8][9][10] | Katalon IPA transkripsiyasi | Ispancha tarjima[11] | Fransuz tarjimasi[12] | Inglizcha tarjima |
---|---|---|---|---|
El gran Carlemany, mon pare, |
[el‿ɣɾan kaɾ.le.ˈmaɲ | mon ˈpa.ɾe |] |
El gran Carlomagno, mi padre, |
Le Grand Charlemagne mon père |
The great Charlemagne, my father, |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.