Albaniya oshxonasi
From Wikipedia, the free encyclopedia
Albaniya oshxonasi (albancha: kuzhina shqiptare [kuˈʒina ʃcipˈtaɾɛ]) — Oʻrta yer dengizi oshxonasining yirik vakili. Shuningdek, zaytun moyi, meva, sabzavot va baliqning uygʻunligiga asoslangan Oʻrta yer dengizi parhezining namunasidir[1]. Alban xalqining pishirish anʼanalari atrof- muhit omillari tufayli xilma-xil boʻlib, eng muhimi, deyarli barcha turdagi oʻtlar, sabzavotlar va mevalarni yetishtirish uchun mos keladi[2]. Zaytun moyi Alban taomlarida eng qadimiy va eng koʻp ishlatiladigan o'simlik yog'i boʻlib, qadim zamonlardan beri butun mamlakat boʻylab, ayniqsa qirgʻoqlarda ishlab chiqariladi[3][4]. Mehmondoʻstlik xislati Albaniya xalqining eng goʻzal xislatlaridan biridir. TaomlarIni taqdim etish mehmonlar va mehmonlarni qabul qilishning ajralmas qismidir. Mehmonlarni mahalliy aholi bilan birga ovqatlanish va ichishga taklif qilish kamdan-kam uchraydi. Alban oshxonasini uchta yirik mintaqaviy oshxona bogʻlab turadi[5]. Shimoliy mintaqaning oshxonasi qishloq, qirgʻoq va togʻli hududdagi kelib chiqishiga ega. Goʻsht, baliq va sabzavotlar shimoliy mintaqa oshxonasida muhim oʻrin tutadi. U yerda odamlar odatda mintaqada oʻsadigan turli xil ingredientlardan foydalanadilar. Jumladan kartoshka, sabzi, makkajoʻxori, loviya, karam, shuningdek, gilos, yong'oq va bodom mevalari. Sarimsoq va piyoz ham mahalliy oshxonaning muhim tarkibiy qismi boʻlib, deyarli barcha taomlarga qoʻshiladi. Markaziy mintaqaning oshxonalari 3 xildir: qishloq, togʻli va qirgʻoqboʻyi. Markaziy mintaqa eng tekis joy boʻlib, oʻsimlik va biologik xilma- xillikka, shuningdek, oshpazlik xususiyatlariga juda ham boydir. Markaziy mintaqa baliqlarga boy dengizga yaqinligi tufayli, Oʻrta yer dengizining xususiyatlarini oʻzida mujassam etadi. Bu yerdagi ovqatlar bir nechta goʻshtli taomlarni va har xil turdagi shirinliklarni oʻzida mujssam etadi. Mintaqaning Janubidagi oshxonalari ikki komponentdan iborat: dalaning qishloq mahsulotlari, shu jumladan sut mahsulotlari, sitrus mevalari va zaytun moyi va qirgʻoq mahsulotlari, yaʼni dengiz mahsulotlari . Bu hududlar, ayniqsa, chorvachilik uchun moslashgan, chunki yaylovlar va ozuqa resurslari juda ham moʻl koʻldir. Shuningdik sarimsoqdan tashqari, piyoz ham mamlakatda eng koʻp ishlatiladigan ingredient hisoblanadi[6]. Albaniya aholisi jon boshiga piyoz isteʼmol qilish boʻyicha dunyoda toʻrtinchi oʻrinda turadi[7][8].