افغان سکھ جنگیں

افغان سکھ جنگاں
تاریخ	پہلا مرحلہ:نومبر 1751 – مئی 1765; دوسرا مرحلہ:دسمبر 1766–1799; تیسرا مرحلہ:1800-1837
مقام	پنجاب،جموں و کشمیر، ہریانہ، پاکستان اور افغانستان
نتیجہ	سکھوں کا پنجاب پر قبضہ
مُحارِب
درانی سلطنت (1751–1826); امارت افغانستان (1823–1837); افغان قبائلی (1751–1837)	خالصہ (1751–1837); دل خالصہ (1748–1765); سکھ مسلیں (1765–1800); سکھ سلطنت (1800–1837); خالصہ فوج (1799–1837)
کمان دار اور رہنما
احمد شاہ درانی; تیمور شاہ درانی; میر منو; زمان شاہ درانی; فتح خان; امیر دوست محمد خان; نواب مظفر خان ⚔; ; اعظم خان; سید اکبر شاہ ⚔; سلطان محمد شاہ; وزیر اکبر خان	بابا دیپ سنگھ ⚔; نواب کپور سنگھ; سردار تارا سنگھ گھیبا تے بدیشا سردار; جسا سنگھ اہلووالیا; جسا سنگھ رامگڑھیا; ہری سنگھ بھنگی; چڑھت سنگھ; مہاں سنگھ; بابا اعلیٰ سنگھ; مہاراجہ رنجیت سنگھ; مصر دیوان چند; ہری سنگھ نلوا ⚔; شیر سنگھ سندھاوالیا; کنور نونہال سنگھ; شام سنگھ اٹاریوالا; چتر سنگھ اٹاریوالا; شیر سنگھ اٹاریوالا; کھڑک سنگھ; مہان سنگھ میرپوری; اکالی پھولا سنگھ ⚔; اکالی پھولا سنگھ ⚔; اکالی نینا سنگھ; لہنا سنگھ مجیٹھیا; رنجودھ سنگھ مجیٹھیا; جین فرانسس الارڈ; جین بابٹسٹ وینتورا; کلائڈ اگسٹ کاؤنٹ
طاقت
احمد شاہ درانی کے حملے دوران:اندازا100,000 ہر بار; زمان شاہ درانی کے حملے دوران: اندازہ 60,000; مہاراجہ رنجیت سنگھ دفاعی حملہ: اندازہ 180,000 (بشمول قبائل)	احمد شاہ درانی'ابتدائی حملے: 50,000 خالصہ; احمد شاہ ابدالی بعد کے حملے: اندازہ 60,000; مسلدار فوج:اندازہ 100,000; سکھ سلطنت دوران: 120,000.
ہلاکتیں اور نقصانات
130,000 (اندازہ )	70,000 (اندازہ )