Брама Флоріанська (Краків)
З Вікіпедії, вільної енциклопедії
З Вікіпедії, вільної енциклопедії
Брама Флоріанська (Брама св. Флоріана, пол. Brama Floriańska w Krakowie) — середньовічна міська брама з вежею, розташована в Старому місті Кракова в кінці вулиці Флоріанської, на перетині з вулицею Піярською. Це залишок стін старого міста. Це одна з восьми оборонних брам Кракова поряд із брамами Славковською, Ґродською, Вісльною, Миколайською, Жезничою (у Грудку), Шевською, Новою та Побочною.
Брама Флоріанська | |
---|---|
50°03′52″ пн. ш. 19°56′29″ сх. д. | |
Країна | Республіка Польща |
Розташування | Старе Місто |
Статус спадщини | об'єкт культурної спадщини Польщі[1] |
Брама Флоріанська у Вікісховищі |
Її висота (до ручки шолома) 34,5 м. Барельєф із зображенням гербом Польщі над входом (з боку Плант) виконав Зигмунт Лангман за проектом Яна Матейка. Він замінив попереднього орла у 1882 році. З боку міста — барельєф XVIII століття із зображенням св. Флоріан. У 1660 році виконано барочне увінчання Флоріанських воріт. На порталі брами донині збереглися напрямні грати. Всередині воріт класичний вівтар початку ХІХ століття з пізньобароковою копією чудотворного образу Матері Божої Пяскової.
Нині брама є частиною туристичного маршруту оборонних мурів.
У 13-14 столітті Краків був оточений муром. Письмові джерела згадують Флоріанські ворота з 1307 року. Через браму проходив шлях до Клепаржа біля костелу св. Флоріана; тут же починався Королівський шлях на Вавель.
Сучасна будівля у своїй найстарішій частині походить з рубежу 13-14 століть. У 1565—1566 роках біля Флоріанських воріт був побудований Міський арсенал. У XVI ст. у брамі містилися міські стайні. У 1694 році браму капітально відремонтували.
На початку 19 століття були розроблені плани знести стіни. Їх захистив проф. Фелікс Радванський, який писав: «Вони захищають від вітрів, що дмуть під костелом Св. Марії з Клепаржа. Вітри не годяться, бо вони зноситимуть сморід і сміття, і безбожно роздмухуватимуть спідниці Паннам Матерям і Дружинам». 13 січня 1817 року Радванський домігся рішення Сенату Краківської Республіки залишити фрагменти середньовічних укріплень для нащадків. Тому були збережені частини стін, зокрема Барбакан і Флоріанські брама.
У 1882 році браму вдруге врятували від знесення. Це зробив князь Владислав Чарторийський. Він вирішив створити у надбрамній вежі родову каплицю Чарторийських. Міська рада погодилася за умови, що брама та вежа виглядатимуть так, як у середині XVIII ст. У 1889 році каплицю добудував і освятив кардинал Альбін Дунаєвський.
Знову браму планували демонтувати на початку 20 століття, коли в місті запустили електричний трамвай. Колія мала проходити через ворота, але трамвай туди не вліз. Нарешті вирішили поглибити прохід і ворота вдалося врятувати.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.