From Wikipedia, the free encyclopedia
Дэри (яке Завьял, ӟуч Завьялово) — Удмурт шаерысь бадӟым черкогурт, Дэри ёрослэн но Дэри гурт поселенилэн шорсюлмыз. Татын улэ 10 сюрс 384 адями. Интыяськемын Быдвай шур дурын. Дэри черкогуртысен Ижкарлэн шорезозь — 12 иськем, гожезозь — 6 иськем.
Черкогурт
Дэри черкогурт
56°47′25″ с. ш. 53°22′50″ в. д.HGЯO
| ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Филология наукаосъя доктор М. Г. Атаманов Дэри топонимлэсь кызьы кылдэмзэ тазьы валэктэ: нырысьсэ Дэри сярысь веран пусъемын 1710-тӥ арын ортчем переписьын. Арске нуись сюрес вылын Дери-Чудья гурт пе вань — со ик Завьялово. Завьял — гуртэз кылдытӥсьлэн нимыз. Дэри гурт ним потэмын Дерьянка шурлэн ӟуч нимыз бордысь, дэри, напра шуэмез возьматэ. Чудья — удмурт воршуд ним.
1710-тӥ арын гуртын 55 юрт вылэм, улӥсьёсыз чын удмуртъёс гинэ, пе.
1859-тӥ арын ортчем ревизияя Дэри черкогуртын вылэм 96 юрт. Гуртын улӥз 731 адями. Татын ужаз почта, тодон-валан сётонъя училище, 4 вуко но кебит.
1917-тӥ арозь Дэри черкогурт пичи вылэм. Татын ульчаос но туж вакчиесь вал. Тужгес кузь урамез Бадӟым ульча нимазы. Туннэ сое Пугачевлэн урамез нимало. Мукетыз чебер урам — Черк ульча. Татын ветлыны ӧз лэзе пудо-животэз. Али та Октябрь урам луэ. Нош бӧрысь удмурт ульча нимъёсты воштӥзы ӟуч нимъёс. 20-тӥ дауре татчы трос ӟуч калык вуиз. Соин черкогуртын кылдӥсь ульчаослы но ӟуч нимъёс лякиськизы. Озьы Дэриын кылдӥзы Южный-1, Южный-2, Медик, Пугачёвский, Солнечный, Северный микрорайонъёс.
1929-тӥ арын Вотской областьын кылдӥз Иж ёрос, отчы ик пыриз Дэри черкогурт но. Озьы ке но 1937-тӥ арын кылдӥз Дэри ёрос, солэн шорсюлмыз луиз Дэри черкогурт.
Туннэ Дэри черкогуртын вань шоръёзо школа, спортъя школа, кык нылпи сад, пионеръёслэн юртсы (усьтэмын 1967-тӥ арын), культурая юрт, ёрос больница. 2000-тӥ арын черкогуртын усьтӥськиз шаертодонъя музей.
Дэриын трос вузъюртъёс ужало. Соос пӧлын 4 супермаркет вань: 1 «Ижтрейдинг», 1 «Магнит» но 2 «Пятёрочка».
Завьял — автомобиль сюрес герд. Татын Гольян шоссе герӟаське Ижкарлэн котырес сюресэныз. Кык чуръем Гольян шосселэн Иж но Дэри вискын люкетэз автотранспортэн ялан тырмытэмын.
Ижысен Дэриозь трос транспорт мынылэ: 301-тӥ, 319-тӥ, 321-тӥ, 357-тӥ номеро автобусъёс, 341-тӥ, 353-тӥ (363-тӥ), 367-тӥ номеро маршрутъя таксиос. Соослэн мынонзы-ветлонзы радъямын черкогуртын кык автомобиль сюрестӥ гинэ: Гольян урамтӥ но Калинин урамтӥ.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.