![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Murmansk.jpg/640px-Murmansk.jpg&w=640&q=50)
Мурманск
Русиядә шәһәр / From Wikipedia, the free encyclopedia
Мурманск (килд. Мурман ланнҍ, 1917 елга кадәр — Рома́нов-на-Му́рмане) — Россиянең төньяк-көнбатышында урнашкан шәһәр, Мурманск өлкәсе үзәге.
Мурманск | |
рус. Мурманск | |
Илтамга | |
![]() | |
Нигезләнү датасы | 4 октябрь 1916 |
---|---|
![]() | |
ХФӘ билгесе | ˈmurmənsk |
Демоним | мурманчане |
Дәүләт |
![]() |
Нәрсәнең башкаласы | Мурманск өлкәсе |
Административ-территориаль берәмлек | Мурманск өлкәсе |
Сәгать поясы | UTC+03:00 |
Хөкүмәт башлыгы | Андрей Сысоев[d] |
Халык саны |
311 209 (2009)[1], 307 257 (2010)[2], 307 310 (2011)[3], 305 034 (2012)[4], 302 468 (2013)[5], 299 148 (2014)[6], 305 236 (2015)[7], 301 572 (2016)[8], 298 096 (2017)[9], 295 374 (2018)[10], 292 465 (2019)[11], 287 847 (2020)[12], 270 384 (2021)[13], 267 422 (2023)[14] |
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек | 50 метр |
Кардәш шәһәр | Лулео[d][15], Җәксонсвилл[15], Акүрейри[15], Минск[15], Тромсө[d][15], Вадсө[15], Грониңен[15], Аланья[15], Куксһафен[15], Дуарнене[15], Гомель[15], Харбин[16] һәм Пәрну |
Нәрсә белән чиктәш | Городской округ ЗАТО город Североморск[d] һәм Кольский район[d] |
Бүләкләр | |
Мәйдан | 168,14 км²[17] |
Почта индексы | 183000 |
Рәсми веб-сайт | citymurmansk.ru(рус.) |
![]() | |
![]() | |
Җирле телефон коды | 8152 |
Номер тамгасы коды | 51 |
Монда җирләнгәннәр төркеме | [d] |
![]() |
2010 ел җанисәбе буенча шәһәрдә 307 257 кеше яши[18]. 2018 ел башында шәһәрдә 295 374 кеше яши [19].
Мурманск — Төньяк котып түгәрәге аръягында урнашкан шәһәрләрләреннән иң зрусы. Барнец диңгезенең Кола култыгы ярларындагы туңмый торган порт. Тимер юл стансасы. Сәнәгатьнең төп тармаклары — балык тоту һәм аны эшкәртү, көймә төзәтү, төзелеш материаллары һ.б. Котып фәнни-тикшеренү, диңгез балыкхуҗалыгы һәм океанография институты, 3 югары уку йорты, 3 театр, өлкәне өйрәнү, нәфис, хәрби-диңгез музейлары бар.
Мурманск Кола култыгында туңмый торган портны төзелүе нәтиҗәсендә барлыкка килгән. 1930-еллардан Мурманск Төньяк диңгез юлының башлангыч урыны. Икенче Бөтендөнья сугышы вакытында Мурманск порты мөһим стратегик әһәмияткә ия булды.
Икенче Бөтендөнья сугышы елларында немец гаскәрләреннән саклаган өчен Мурманскка 1985 елның 6 маенда Каһарман шәһәр исеме бирелә. Ленин ордены, I дәрәҗә Ватан сугышы ордены, Кызыл Байрак Хезмәт ордены һәм «Алтын Йолдыз» медале белән бүләкләнгән.