Ташкәнт

Ташкәнт (үзб. Toshkent, Тошкент) — Үзбәкстан башкаласы, Ташкәнт өлкәсенең административ мәркәзе. Халык саны буенча Үзбәкстанның һәм Үзәк Азиянең иң зур шәһәре. Илнең сәяси, икътисади, мәдәни һәм фәнни үзәге. Административ яктан 11 районга бүленә.

Ташкәнт
үзб. Тошкент
Байрак	Илтамга
Рәсми исем	Toshkent
Демоним	Tachkentoise[1] һәм Tachkentois[1]
Рәсми тел	үзбәк теле
Дәүләт	Үзбәкстан[2]
Нәрсәнең башкаласы	Ташкент вилаяте һәм Үзбәкстан
Административ-территориаль берәмлек	Үзбәкстан
Сәгать поясы	UTC+05:00
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы	Чирчик[d]
Анклав буларак әлеге территориягә керә	Ташкент вилаяте
Геомәгълүматлар	Data:Uzbekistan/Tashkent City.map
Хөкүмәт башлыгы	Артыкходжаев, Джахонгир Абидович[d]
Әгъзалык	Тарихи шәһәрләр лигасы[d][3]
Халык саны	2 956 384 (1 гыйнвар 2023)[4]
Административ бүленеше	Бектемирский район[d], Чиланзар[d], Яшнабадский район[d], Мирабадский район[d], Мирзо-Улугбекский район[d], Сергелийский район[d], Шайхантахурский район[d], Алмазар[d], Учтепинский район[d], Яккасарайский район[d] һәм Юнусабадский район[d]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек	455 метр
Кардәш шәһәр	Тунис (шәһәр), Берлин, Истанбул, Днипро[5], Кортрейк, Марракеш[d], Патиала[d], Сарагоса, Сиэтл, Шаңхай, Өскеп, Триполи[d], Варна[d], Karaçi, Хасково[d], Киев[6][7], Санкт-Петербург һәм Нагоя
Нәрсә белән чиктәш	Ташкент вилаяте
Кулланылган тел	рус теле һәм үзбәк теле
Бүләкләр
Мәйдан	334,8 км²
Почта индексы	100000
Рәсми веб-сайт	tashkent.uz
Феноменның икътисады	экономика Ташкента[d]
Беренче язма телгә алу	БЭК II гасыр
Социаль медиаларда күзәтүчеләре	23 800 ± 99[8]
Номер тамгасы коды	01—09, (10 һәм 30 — старые)
Монда җирләнгәннәр төркеме	[d]
Объектның күренешләре өчен төркем	[d]
Ташкәнт Викиҗыентыкта

Шәһәрдә якынча 100 мең татар яши.

Физик-географик характеристика

Ташкент республиканың төньяк-көнчыгыш өлешендә Чирчик елгасы үзәнендәге тигезлектә, диңгез дәрәҗәсеннән 440-480 метр биеклектә урнашкан һәм 30 мең гектар территорияне били. Ташкенттан Көнчыгыш һәм төньяк-якөнчыгышка көнбатыш Тянь-Шань таулары урнашкан.

Транспорт

1905 елдан Ырынбур-Илецк-Актүбә-Кызылурда-Төркистан-Ташкент линиясендә соңгы станциясе.

Танылган кешеләр

• Зөлфия, шагыйрә.
• Гафур Голәм (1903-1966), Үзбәк ССР халык шагыйре.
• Владимир Иовлев (1920-1944), Советлар Берлеге каһарманы, танкист.
• Азиза Мөхәммәдова (Азиза, 1960), эстрада җырчысы.
• Ибраһим Гафуров, язучы, Үзбәкстанның атказанган сәнгать эшлеклесе (2017).
• Абдулла Авлони, язучы, драматург.
• Мирмөхсин (1921―2005), Үзбәкстан ССРның халык язучысы (1981).

Татарлар, башкортлар

• Яна Батыршина (07.10.1979) — спортчы (нәфис һимнастика), Россиянең атказанган спорт мастеры.
• Нәфисә Гыйльманова (24.09.1965) — рәссам, педагог.
• Люция Җәлилова (1936), кинорежиссер. Муса Җәлилнең кызы.
• Хәлимә Искәндәрова (19.05.1940) — театр һәм кино актеры, Татарстанның атказанган артисты (1992).
• Салават Котышев (1976), «Уфа» (2008―2011), «Калуга» (2014 елдан) халыкара аэропортлары генераль директоры. БР атказанган юристы (2010).
• Ринат Мәһдиев (11.03.1960) — Санкт-Петербург татар мохтарияте рәисе, доцент, фән кандидаты.
• Тимур Сафин (04.08.1992) — спортчы (фехтование), Олимпия чемпионы (2016).
• Фәрит Сәйфелмөлеков (19.11.1930-04.06.2016), журналист.
• Рөстәм Уразаев (21.01.1958―18.05.2023) — кино режиссёры һәм артисты, шоумен.
• Галиәсгар Фәтхуллин (1948), кино режиссеры. Үзбәк ССРның атказанган артисты (1979). З. Р. Фәтхуллинның улы.
• Дилшат Фәтхуллин (1940―2020), кинооператор, ССРБ Дәүләт бүләге иясе. З. Р. Фәтхуллинның улы.
• Зиннәт Фәтхуллин (1903—1988), язучы, драматург, Үзбәк ССР халык язучысы (1983). Ташкәнтта вафат.
• Фирүзә Хәлдәрова ({11.10.196?), җырчы, 1995 елдан Үзбәкстан дәүләт филармониясенең Хор капелласы артист-вокалисты (солист), БР атказанган (2011), ТР атказанган (2014) һәм халык (2023) артисты.

Татар матбугаты

яңарт | SPARQL |сурәтләр тап

• Асия
• Бәйнәлмиләл
• Киңәш
• Кызыл йолдыз
• Кызыл юл
• Мәгариф атнасы
• Олуг Төркестан
• Очкын
• Халык дарелфөнүне
• Шураи Ислам
• Шәрекъ

Дин

Ислам

• Минор мәчете

Христианлык

Яһүд дине

Моны да карагыз

• Ташкент метросы

Commons

Викиҗыентыкта бу тема буенча

медиафайллар тупланмасы

1. http://cnig.gouv.fr/wp-content/uploads/2020/02/CNT-PVM_r%C3%A9vis%C3%A9_2020-01-27-1.pdf
2. archINFORM — 1994.

   https://wikidata.org/wiki/Track:P5383https://wikidata.org/wiki/Track:P5604https://wikidata.org/wiki/Track:P12149https://wikidata.org/wiki/Track:Q265049https://wikidata.org/wiki/Track:P5573https://wikidata.org/wiki/Track:P5508
3. https://web.archive.org/web/20240528114922/https://www.lhc-s.org/member_cities/
4. https://citypopulation.de/en/uzbekistan/admin/UZ26__toshkent_shahri/
5. https://dniprorada.gov.ua/uk/articles/item/9756/u-dnipropetrovska-zjavilos-dva-novih-mistapobratima-solnok-ta-zugdidi
6. https://old.kyivcity.gov.ua/files/2018/2/15/Mista-pobratymy.pdf
7. https://kyivcity.gov.ua/kyiv_ta_miska_vlada/pro_kyiv/mista-pobratimi_z_yakimi_kiyevom_pidpisani_dokumenti_pro_poridnennya_druzhbu_spivrobitnitstvo_partnerstvo/
8. Интерфейс программирования приложения YouTube

   https://wikidata.org/wiki/Track:Q8056784