Ташкент
Үзбәкстан башкаласы From Wikipedia, the free encyclopedia
Ташкент яки Ташкәнт (үзб. Toshkent, Тошкент) — Үзбәкстан башкаласы, Ташкәнт өлкәсенең административ мәркәзе. Халык саны буенча Үзбәкстанның һәм Үзәк Азиянең иң зур шәһәре. Илнең сәяси, икътисади, мәдәни һәм фәнни үзәге. Административ яктан 11 районга бүленә.
| Ташкент | |
| үзб. Тошкент | |
| Байрак | Илтамга |
 |  |
 | |
| Рәсми исем | Toshkent |
|---|---|
| Демоним | Tachkentoise[1] һәм Tachkentois[1] |
| Рәсми тел | үзбәк теле |
| Дәүләт | Үзбәкстан[2] |
| Нәрсәнең башкаласы | Ташкент вилаяте һәм Үзбәкстан |
| Административ-территориаль берәмлек | Үзбәкстан |
| Сәгать поясы | UTC+05:00 |
| Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы | Чирчик[d] |
| Анклав буларак әлеге территориягә керә | Ташкент вилаяте |
| Геомәгълүматлар | Data:Uzbekistan/Tashkent City.map |
| Хөкүмәт башлыгы | Артыкходжаев, Джахонгир Абидович[d] |
| Әгъзалык | Тарихи шәһәрләр лигасы[d][3] |
| Халык саны | 2 956 384 (1 гыйнвар 2023)[4] |
| Административ бүленеше | Бектемирский район[d], Чиланзар[d], Яшнабадский район[d], Мирабадский район[d], Мирзо-Улугбекский район[d], Сергелийский район[d], Шайхантахурский район[d], Алмазар[d], Учтепинский район[d], Яккасарайский район[d] һәм Юнусабадский район[d] |
| Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек | 455 метр |
| Кардәш шәһәр | Тунис (шәһәр), Берлин, Истанбул, Днипро[5], Кортрейк, Марракеш[d], Патиала[d], Сарагоса, Сиэтл, Шаңхай, Өскеп, Триполи[d], Варна[d], Karaçi, Хасково[d], Киев[6][7], Санкт-Петербург һәм Нагоя |
| Нәрсә белән чиктәш | Ташкент вилаяте |
| Кулланылган тел | рус теле һәм үзбәк теле |
| Бүләкләр |
  |
| Мәйдан | 334,8 км² |
| Почта индексы | 100000 |
| Рәсми веб-сайт | tashkent.uz |
.svg) | |
| |
| Феноменның икътисады | Ташкент икътисады[d] |
| Беренче язма телгә алу | БЭК II гасыр |
| Социаль медиаларда күзәтүчеләре | 25 800 ± 99[8] |
| Номер тамгасы коды | 01—09, (10 һәм 30 — старые) |
| Монда җирләнгәннәр төркеме | Төркем:Ташкентта җирләнгәннәр[d] |
| Объектның күренешләре өчен төркем | Төркем:Ташкент күренешләре[d] |
 | |
| Ташкент Викиҗыентыкта | |
Шәһәрдә якынча 100 мең татар яши.
Физик-географик характеристика
Ташкент республиканың төньяк-көнчыгыш өлешендә Чирчик елгасы үзәнендәге тигезлектә, диңгез дәрәҗәсеннән 440-480 метр биеклектә урнашкан һәм 30 мең гектар территорияне били. Ташкенттан Көнчыгыш һәм төньяк-якөнчыгышка көнбатыш Тянь-Шань таулары урнашкан.
Транспорт
1905 елдан Ырынбур-Илецк-Актүбә-Кызылурда-Төркистан-Ташкент линиясендә соңгы станциясе.
Танылган кешеләр
- Шулай ук карагыз: Төркем:Шәхесләр:Ташкәнт.
- Зөлфия, шагыйрә.
- Гафур Голәм (1903-1966), Үзбәк ССР халык шагыйре.
Владимир Иовлев (1920-1944), Советлар Берлеге каһарманы, танкист.- Азиза Мөхәммәдова (Азиза, 1960), эстрада җырчысы.
- Ибраһим Гафуров, язучы, Үзбәкстанның атказанган сәнгать эшлеклесе (2017).
- Абдулла Авлони, язучы, драматург.
- Мирмөхсин (1921―2005), Үзбәкстан ССРның халык язучысы (1981).
Татарлар, башкортлар
- Яна Батыршина (07.10.1979) — спортчы (нәфис һимнастика), Россиянең атказанган спорт мастеры.
- Нәфисә Гыйльманова (24.09.1965) — рәссам, педагог.
- Люция Җәлилова (1936), кинорежиссер. Муса Җәлилнең кызы.
- Хәлимә Искәндәрова (19.05.1940) — театр һәм кино актеры, Татарстанның атказанган артисты (1992).
- Салават Котышев (1976), «Уфа» (2008―2011), «Калуга» (2014 елдан) халыкара аэропортлары генераль директоры. БР атказанган юристы (2010).
- Ринат Мәһдиев (11.03.1960) — Санкт-Петербург татар мохтарияте рәисе, доцент, фән кандидаты.
- Тимур Сафин (04.08.1992) — спортчы (фехтование), Олимпия чемпионы (2016).
- Фәрит Сәйфелмөлеков (19.11.1930-04.06.2016), журналист.
- Рөстәм Уразаев (21.01.1958―18.05.2023) — кино режиссёры һәм артисты, шоумен.
- Галиәсгар Фәтхуллин (1948), кино режиссеры. Үзбәк ССРның атказанган артисты (1979). З. Р. Фәтхуллинның улы.
- Дилшат Фәтхуллин (1940―2020), кинооператор, ССРБ Дәүләт бүләге иясе. З. Р. Фәтхуллинның улы.
- Зиннәт Фәтхуллин (1903—1988), язучы, драматург, Үзбәк ССР халык язучысы (1983). Ташкәнтта вафат.
- Фирүзә Хәлдәрова ({11.10.196?), җырчы, 1995 елдан Үзбәкстан дәүләт филармониясенең Хор капелласы артист-вокалисты (солист), БР атказанган (2011), ТР атказанган (2014) һәм халык (2023) артисты.
Татар матбугаты
Дин
Ислам
Христианлык
Яһүд дине
Искәрмәләр
Сылтамалар
Моны да карагыз
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.