![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/NASA-Exoplanet-WaterWorlds-20180817.jpg/640px-NASA-Exoplanet-WaterWorlds-20180817.jpg&w=640&q=50)
Экзопланета
From Wikipedia, the free encyclopedia
Экзопланета (борынгы юнанча εξω, exo — тыш, тыштан) - Кояш системасыннан читтә урнашкан йолдыз тирәсендә әйләнә торган планета.
Экзопланета | |
![]() | |
Кайда өйрәнелә | экзопланетология[d] |
---|---|
![]() |
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/UpsilonAndromedae_D_moons.jpg/640px-UpsilonAndromedae_D_moons.jpg)
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Ocean_world.png/640px-Ocean_world.png)
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Artist%E2%80%99s_impression_of_GJ_1214b_in_transit_%28wallpaper%29.jpg/640px-Artist%E2%80%99s_impression_of_GJ_1214b_in_transit_%28wallpaper%29.jpg)
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Planet_HD_189733b.jpg/640px-Planet_HD_189733b.jpg)
Йолдызлар белән чагыштырганда планеталар бик кечкенә һәм тонык булалар, ә йолдызлар Кояштан ерак аралыкта урнашкан, иң якыны - 4,22 яктылык елы - 40*1012 км, Проксима Центавра. Беренче экзопланета тик 1980 елларда ачылган.
2019 елның сентябренә кадәр 3063 планеталык системасында 4118 экзопланета ачылган.
Киек Каз Юлы галактикасында якынча 100 млрд. экзопланета бар, аларның 5-20 млрд. - Җир-сыман экзопланетасы. Кояш-сыман йолдызларның 34% яши торган зонада урнашкан Җир-сыман планеталарга ия була.
Күпчелек ачылган экзопланеталар Җиргә түгел, ә Юпитерга охшаш, чөнки заманча ысуллар кечерәк планеталарны таба алмыйлар.
Астрономик иярченнәр COROT (ЕКА) , «Кеплер» (НАСА) экзопланеталар тикшеренүләренә иң зур өлеш керткәннәр.