Польша шәһәре From Wikipedia, the free encyclopedia
Бялысток яки Белосток (пол. Białystok, белар. Беласток, литв. Balstogė, рус. Белосток) — Польша шәһәре, Подлясье воеводалыгының административ үзәге.
Бялысток | |
пол. Białystok[1] | |
Байрак[d] | |
Нигезләнү датасы | 1691[1] |
---|---|
Рәсми исем | Białystok[1] |
Демоним | białostoczanin[2] һәм białostoczanka[3] |
Нигезләүче | Гедимин |
Дөнья кисәге | Европа |
Дәүләт | Польша[4] |
Нәрсәнең башкаласы | Подлясье воеводалыгы |
Административ-территориаль берәмлек | Подлясье воеводалыгы |
Сәгать поясы | UTC+01:00 һәм UTC+02:00 |
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы | Biała[d] |
Хөкүмәт башлыгы вазыйфасы | Mayor of Białystok[d] |
Хөкүмәт башлыгы | Tadeusz Truskolaski[d] |
Халык саны | 294 242 (31 март 2021)[5] |
Ир-ат халкы | 138 024[6] |
Хатын-кыз халкы | 156 218[7] |
Административ бүленеше | Osiedle Centrum[d], Osiedle Białostoczek[d], Sienkiewicza[d], Osiedle Bojary[d], Osiedle Piaski[d], Osiedle Przydworcowe[d], Osiedle Młodych, Białystok[d], Osiedle Antoniuk[d], Osiedle Jaroszówka[d], Osiedle Wygoda, Białystok[d], Osiedle Piasta I, Białystok[d], Osiedle Piasta II, Białystok[d], Osiedle Skorupy[d], Osiedle Mickiewicza, Białystok[d], Дойлиды[d], Osiedle Bema, Białystok[d], Osiedle Kawaleryjskie[d], Nowe Miasto (Białystok)[d], Osiedle Zielone Wzgórza, Białystok[d], Старосельце[d], Osiedle Słoneczny Stok[d], Osiedle Leśna Dolina[d], Osiedle Wysoki Stoczek[d], Osiedle Dziesięciny I[d], Osiedle Dziesięciny II[d], Osiedle Bacieczki, Białystok[d], Osiedle Zawady[d], Osiedle Dojlidy Górne, Białystok[d] һәм Osiedle Bagnówka, Białystok[d] |
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек | 118 ± 1 метр һәм 175 ± 1 метр |
Кардәш шәһәр | Эйндһовен[8][9][10], Калининград[8][11][12][…], Каунас[8][13], Реҗҗо-ди-Калабрия, Елгава[8][14], Һродна[8][12], Милуоки[8], Дижон[8], Ченстохова, Псков[8][12], Чунцзо[d][8], Гөмре[8], Лутск[8], Бельцы[d][8], Борнова[8], Гори[d][8], Иркутск[8][12], Йехуд[d][8], Лусака[d][8][10][15], Мадзара-дел-Валло[8], Слима[d][8], Сумкает[8] һәм Томск[8][12] |
Нәрсә белән чиктәш | Белостокский повет[d] |
Мәйдан | 102 км² |
Почта индексы | 15-001 |
Рәсми веб-сайт | bialystok.pl(ингл.)(пол.) |
Феноменның икътисады | economy of Białystok[d] |
Феноменның демографиясе | demographics of Białystok[d] |
Беренче язма телгә алу | 1437 |
Лексема-субъект | Lua хатасы: unknown error. |
Җирле телефон коды | 85 |
Номер тамгасы коды | BI |
Шәрәфле ватандашлар төркеме | [d] |
Монда җирләнгәннәр төркеме | [d] |
Бялысток Викиҗыентыкта |
Халык саны — 294 001 кеше (2011).[17]
Шәһәр Супрасль елгасында, Төньяк Подлясье түбәнлегендә, Варшаудан 188 километр төньяк-көнчыгышрак урнакан.
Беренче тапкыр 1437 елда телгә алына.
1749 елда шәһәр статусы бирелә.
Речь Посполитаяның өченче бүлүе буенча (1795 ел) Пруссия составына кертелә. Тилзит солыхы буенча (1807 ел) Наполеон тарафыннан Россия империясе составына тапшырыла.
1842 елга кадәр Россия империясенең Белосток өлкәсе үзәге, 1842 елдан — Гродно губернасыеың өяз шәһәре.
Беренче бөтендөнья сугышы барышында 1915 елның 13 августында шәһәр алманнар тарафыннан басып алына. 1918 елның мартында Белорус Халык Республикасы өлеше булып игълан ителә. 1919 елның 19 февралендә Польша тарафыннан басып алына. 1920 елның 28 июлендә Кызыл Армия Бялыстокны ала, шәһәрдә Польшаның коммунистик хөкүмәте оештырыла. Бер ай үткәч поляклар тарафыннан кайтарыла.
1919–1939 елларда — Польшаның Бялысток воеводалыгының үзәге.
1939 елның сентябрьдә алманнар тарафыннан басып алына, ләкин Молотов-Риббентроп килешүе буенча шунда ук ССРБ составына тапшырыла. 1944 елга кадәр БССРның Беласток өлкәсе үзәге булып торган. 1941 елның 27 июнендә алманнар шәһәрне кабаттан басып алалар, шуның белән бергә шәһәр тирәсендә Бялысток-Минск сугышы барышында 10-нче совет армиясе чолганышка эләккән.
Нацист оккупациясе вакытында — Бялысток окургы үзәге.
1944 елның июльдә шәһәр Кызыл Армия тарафыннан азат ителә, ә шул ук елның сентябрьдә Бялысток янәшәсендә булган районнары белән Польшага тапшырыла.
1857 | 1897[18] | 1921[19] | 1931[20] | 1950 | 1960 | 1970 | 1978 | 1988 | 2002 | 2011[17] |
13 787 | 66 032 | 76 792 | 91 335 | 68 503 | 120 921 | 168 500 | 211 600 | 264 309 | 291 660 | 294 001 |
|
1921 елдагы милли состав::[22]
|
|
Азык-төлек, агач эшкәртү, керамик сәнәгатьләре, машиналар төзү.
Шәһәрдә 15 югары уку йорты урнаша; 1997 елда Бялысток дәүләт университеты ачылган.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.