Буй дулкыны
From Wikipedia, the free encyclopedia
Буй дулкыны — таралу юнәлеше буенча зурлыклар тирбәнгән дулкын. Буй дулкынында матдәнең алмаш тәэсир итешүе фәзада чикләнгән тизлек белән тарала, дулкын энергиясе агымы буйлап юнәлгән вектор һәм скаляр функция белән тасвирлана.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Podelna_vlna.gif/320px-Podelna_vlna.gif)
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Onde_compression_impulsion_1d_30_petit.gif/250px-Onde_compression_impulsion_1d_30_petit.gif)
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Ondes_compression_2d_20_petit.gif/250px-Ondes_compression_2d_20_petit.gif)
Сыгылмалы дулкыннарда (тавыш дулкынында) вектор функциясе дулкын таралу мохите кисәкчекләр тизлегенең үзгәрешен тасвирлый, скаляр функциясе — матдәнең тыгызлыгын тасвирлый.
Буй дулкынының бер мисалы — акустик (сыгылмалы) дулкын. Сирәк очракта, көчле дисперсияле мохиттә электромагнит дулкыны да буй дулкынына карый.
Һавада тавыш дулкыны — буй дулкыны булып тора.
Буй дулкының энергия агымы тыгызлыгы төшенчәсе Россия физигы Николай Умов тарафыннан кертелгән.