Joni, rithlela ritiviwa hi ra Jozi, kumbe "Doroba ra nsuku"[4][5], i doroba leri kulukumba etikweni ra Afrika Dzonga,[6] naswona i rin'wana ra madoroba ya khume-nthlanu lama kulukumba e misaveni.[7] Joni i doroba-nkulu rithlela ri va ntsindza wa xifundza xa Gauteng, kunga xifundza lexi fumeke ngopfu e Afrika-Dzonga.[8] Joni rithlela riva vutshamo bya Huvo-nkulu ya vumbiwa, kunga huvo ya le henhla-henhla ya tiko ra Afrika Dzonga.[9] Tikomponi to tala ta le Afrika Dzonga ku hlanganisa na tibangi ti na ti ofisi-nkulu ta tona e Joni. Doroba leri ri kumeka eka xitshabyana xa Witwatersrand lexi ngalo moo! hi swicelwa na nxaviso wa nsuku na dayimani. Doroba leri akuri rin'we ra madoroba la ma rhurheleke xidlodlo xa misava xa FIFA xa lembe ra 2010.

Quick Facts Tiko, Xifundza ...
Joni
Thumb
xivito: Doroba ra nsuku
Marito-mfungo: "Vun'we e ku hluvukiseni"[1]
Thumb
Joni
Ndzhawu ya doroba e xifundzeni xa Gauteng
Thumb
Joni
Vundzhawu bya dorobha eAfrika-Dzonga
Tinhla-vundzhawu: 26°12′16″S 28°2′44″E
Tiko Afrika-Dzonga
Xifundza Gauteng
Muganga Johannesburg Metropolitan
Masipala Johannesburg Metropolitan
Ku anama
  Hinkwaro 1,644.98 km2 (635.13 sq mi)
Ku tlakuka 1,753 m (5,751 ft)
Ntsengo wa vanhu (2019)[2]
  Hinkwavo 8,000,000
  Ntlimbano 4,900/km2 (13,000/sq mi)
Tindzimi (2011)[3]
  xiNghezi 31.1%
  xiZulu 19.6%
  xiBhunu 12.1%
  xiQhoza 5.2%
  Tin'wana 31.9%
Khodi ya poso 2001
Khodi ya ndzhawu 010 na 011
Close

Doroba-nkulu leri i ri'wana ra madoroba-nkulu ya misava hi laha ri xaxametiweke ha kona hi Nhlangano ya Vulavisisi hi ta kuhangalaka ka mabindzu na Madoroba ya Misava Hinkwayo. Hi 2019, vaaki va doroba ra Joni a va ri 5,635,127, leswi endleke leswaku doroba leri ri va doroba lerikulu eAfrika Dzonga.[2] Hi lembe rero, nhlayo ya vaaki va le madorobeni ya le Joni yi vekiwe eka 8,000,000.[2] Vundzhawu bya doroba (1,645 km2 or 635 sq mi) byi aname ngopfu loko byi ringanisiwa ni bya madoroba man'wana lamakulu, lama endlaka nhlayo leyi ringaniseriweke ya ku tlimbana ka vaaka - tiko va 2,365 eka swikwere - khilomitara (6,120/sq mi).

Doroba leri ri simekiwe hi 1886 endzhaku ka loko ku kumiwe nsuku endzhawini leyi a yi ri purasi. Hikwalaho ka mphakelo lowukulu wa nsuku lowu kumiweke etlhelo ka Witwatersrand,[10] ku nga si hela malembe ya khume, vaaka-tiko a va andze va fika eka 100,000.

Doroba leri hambaneke ku sukela eku heleni ka va - 1970 ku fikela hi 1994, kunga Soweto leri sweswi ri nga xiyenge xa Joni. Eku sunguleni a ku ri ni ndhawu leyi vanhu va le Afrika a va tshama eka yona, leyi eka yona a ku tshama vatirhi vo tala va le Afrika lava humaka emugodini wa nsuku. Hambileswi eku heteleleni Soweto yi hlanganisiweke e hansi ka doroba ra Joni, kambe se a ku tshama vantima, lava a va nga pfumeleriwi ku tshama le Joni. Lenaxiya ixidorobana lexi ngana vanhu vo tala va le Afrika Dzonga lava vulavulaka Xinghezi lava humaka eIndiya. Tindhawu leti a ti tiviwa tanihi tindhawu ta vanhu vantima hi ku pfumelelana ni milawu ya xihlawuhlawu ya hulumendhe ya Afrika Dzonga.

Mintshaho

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.