İmmünosupresyon
Enfeksiyona karşı dirençte azalma Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
İmmünsüpresyon, bağışıklık sisteminin aktivasyonunun veya etkinliğinin azalmasıdır. Bağışıklık sisteminin bazı bölümlerinin kendisinin, bağışıklık sisteminin diğer bölümleri üzerinde bağışıklık bastırıcı etkileri vardır ve bağışıklık bastırılması, diğer durumların tedavisine ters bir tepki olarak ortaya çıkabilir.[1][2]
| İmmünosupresyon | |
|---|---|
Genel olarak, vücudun bir organ naklini reddetmesini önlemek için kasıtlı olarak teşvik edilen (indüklenen) bağışıklık bastırma gerçekleştirilir.[3] Ek olarak, kemik iliği naklinden sonra Graft-versus-host hastalığı (nakle karşı konak hastalığı) tedavisinde veya sistemik lupus eritematozus, romatoid artrit, Sjögren sendromu veya Crohn hastalığı gibi otoimmün hastalıkların tedavisinde kullanılır. Bu tipik olarak ilaçlar kullanılarak yapılır, ancak cerrahi girişim (splenektomi), plazmaferez veya radyasyon uygulamaları içerebilir. Bağışıklığı baskılanan veya bağışıklık sistemi başka nedenlerle (kemoterapi veya HIV gibi) zayıf olan bir kişinin bağışıklığının baskılanmış olduğu söylenir.[4]
Bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçların veya bağışıklık baskılayıcıların uygulanması, kasıtlı olarak bağışıklık baskılamayı tetiklemenin ana yöntemidir; uygun koşullarda, immünosupresif ilaçlar öncelikle immün sistemin hiperaktif bileşenlerini hedef alır.[5] Bağışıklık sisteminin baskılanması gereken kanserden remisyonda olan kişilerin bir nüksetme yaşama olasılığı daha yüksek değildir.[6] Tarihi boyunca, bağışıklık sisteminin gücünü azaltmak için radyasyon tedavisi kullanılmıştır.[7] Brigham ve Kadın Hastanesi'nden Dr. Joseph Murray, bağışıklığı baskılama konusundaki çalışmaları nedeniyle 1990 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'ne layık görüldü .[8]
İmmünsüpresif ilaçlar, fırsatçı enfeksiyonlara yatkınlığı artırabilen ve kanser immün gözetimini azaltabilen immün yetmezliğe neden olma potansiyeline sahiptir.[9] İmmün baskılayıcılar, otoimmün hastalıklarda olduğu gibi normal bir bağışıklık tepkisi istenmediğinde reçete edilebilir.[10]
İlk bileşiklerin yan etkileri kullanımlarını sınırlasa da, steroidler tanımlanan birinci sınıf bağışıklık bastırıcı ilaçlardı. Daha spesifik azatiyoprin 1960 yılında tanımlandı, ancak 1980'de (azatioprin ile birlikte) siklosporinin keşfi, transplantasyonun daha az uyumlu donör-alıcı çiftlerine akciğer transplantasyonu, pankreas transplantasyonu ve kalp nakli gibi nakillerde önemli ölçüde yayılmasını kolaylaştırdı.[3] Bir organ naklinden sonra, donör ve alıcı arasındaki insan lökosit antijenindeki farklılıklar nedeniyle vücut neredeyse her zaman yeni organı/organları reddedecektir. Sonuç olarak, bağışıklık sistemi yeni dokuyu "yabancı" olarak algılar ve onu beyaz kan hücreleriyle saldırarak çıkarmaya çalışır ve bu durum bağışlanan dokunun ölümüyle sonuçlanır. Reddedilmenin önlenmesine yardımcı olmak için immünosupresanlar uygulanır; ancak vücut, bu tür bir tedavi sırasında enfeksiyonlara ve maligniteye (kanser oluşumu) karşı daha savunmasız hale gelir.[11][12][13]
Kasıtlı olmayan immün baskılama, örneğin ataksi-telanjiektazi, kompleman eksiklikleri, birçok kanser türü ve insan immün yetmezlik virüsü (HIV) gibi bazı kronik enfeksiyonlarda meydana gelebilir. Kasıtlı olmayan immün baskılamada istenmeyen etki, bakteri ve virüsler gibi patojenlere karşı artan duyarlılıkla sonuçlanan immün yetmezliktir .[1]
İmmün yetmezlik aynı zamanda birçok immün baskılayıcı ilacın potansiyel bir yan etkisidir, bu anlamda, genel olarak immün baskılama teriminin kapsamı, bağışıklık sisteminin işlevini azaltmanın hem yararlı hem de potansiyel olumsuz etkilerini içerir.[14]
B hücresi eksikliği ve T hücresi eksikliği, bireylerin doğuştan sahip olduğu veya edindiği bağışıklık bozukluğudur ve bu da immün yetmezlik sorunlarına yol açabilir.[15] Nezelof sendromu, T hücrelerinin immün yetmezliğine bir örnektir.[16]
- Bağışıklık baskılayıcı ilaç
- mTOR inhibitörlerinin keşfi ve geliştirilmesi
- BK virus
- Interleukin-2 bağışık tedavisi
- B hücre yetersizliği
- T hücre yetersizliği
- Organ reddini önlemek için tedavi yöntemleri
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
