Loading AI tools
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
İl-İtmiş Bilge Kağatun[1] (Eski Çince: 骨咄祿婆匐米瑞可敦, Pinyin: Ku-to-lu Mǐ ruì P’o-fu K’e-tun[2]), hukuki olarak Göktürk Kağanlığı'nın son hükümdarıdır. Çince adı P'o-f'o'dur.[3] Bu adın Eski Türklerde "dirayetli"[4] anlamında kullanılan "Bügü" ismi olabileceği düşünülmüştür.[5] Pelliot ise söz başındaki p harfinin Eski Çincede *s olduğunu savunarak GökTürkçe *Sebeg unvanına denk geldiğini ileri sürmüştür.[2] Aslen ülkeyi hiçbir zaman yönetmemiştir. Tonyukuk'un kızı, Bilge Kağan'ın eşi, Bilge Kutluk Tengri Kağan'ın annesidir
İl-İtmiş Bilge Kağatun | |
---|---|
Eş(ler)i | Bilge Kağan |
Hanedan | Aşide |
Babası | Tonyukuk |
Meslek | Hatun |
II. Göktürk Kağanlığı'nda başdanışmanlık yapan Bilge Tonyukuk'un kızıdır. Göktürklerin soylu kabilelerinden Aşide sülalesindendir.[3] Kulun Beg'in de >Çin tarafından mağlup edilmesiyle birlikte; II. Göktürk Devleti tamamen dağılmıştır. Bunun üzerine Bilge Kağatun, Çin'e sığınmıştır. Burada kendisine prenses unvanı verilmiş, Çin hükümdarı tarafından Türk boylarının hükümdarı olarak atanmıştır.[6]
Türk araştırmacı Ahmet Akyol'un iddiasına göre Bilge Kağan cinayetinin faili Buyruk Çor değildir. Ona göre, bu cinayeti işleyen kişi İl-İtmiş Bilge'dir.[7] Bu iddiaya göre, Çinlilerle büyük bir ticaret anlaşması yapmaya hazırlanan Bilge Kağan, bu anlaşma sayesinde Çinli bir prensesle evlenmek istemiştir. Bunun üzerine eşi tarafından zehirlenmiştir.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.