Yerel Grup, Samanyolu Gökadası'nı da barındıran bir gökada grubudur. Çapı yaklaşık olarak 3 milyon parsek (10 milyon ışık yılı; 9×1019 kilometre)[1] ve toplam kütlesi ise 2×1012 güneş kütlesi (4×1042 kg)[2] civarındadır. "Dambıl" şeklinde iki gökada topluluğundan oluşur. Samanyolu ve ona bağlı cüce gökadalar bir lobu, Andromeda Gökadası ve ona bağlı cüce gökadalar ise diğer lobu oluşturur. Bu iki topluluk birbirinden yaklaşık 800 kiloparsek (3×10^6 ly; 2×1019 km) uzaklıktadır ve birbirlerine doğru 123 km/s hızla hareket etmektedir.[3] Yerel Grup, daha büyük olan Başak Süperkümesi'nin bir parçasıdır ve bu da Laniakea Süperkümesi'nin bir parçası olabilir. Samanyolu bazı gökadaları gizlediği için Yerel Grup'taki tam sayı bilinmemekle birlikte, en az 80 üyesi olduğu tahmin edilmektedir ve bunların çoğu cüce gökadalardır.

Pratik Bilgiler Gözlem verisi (Dönem J2000), Ana yapı ...
Yerel Grup
Thumb
Messier 31 (Andromeda Gökadası) ve Samanyolu gibi büyük üyelerin yanı sıra diğer yakın gökadaları da içeren Yerel Grup.
Gözlem verisi (Dönem J2000)
Ana yapıBaşak Süperkümesi
Kapat
Thumb
Samanyolu'nun dört komşu cüce gökadasındaki demir içeriğinin dağılımı (logaritmik ölçekte)

En büyük iki üye olan Andromeda ve Samanyolu gökadalarının ikisi de, yaklaşık olarak 1012 güneş kütlesine sahip sarmal gökadalardır ve her birinin kendi uydu gökadalar sistemi bulunur:

Thumb
En büyük altı Yerel Grup gökadasının ayrıntılarla birlikte görsel boyut karşılaştırması

Üçgen Gökadası (M33), yaklaşık 5×1010 M (1×1041 kg) ile Yerel Grup'un üçüncü büyük üyesi ve sarmal gökadasıdır.[6] Üçgen Gökadası'nın Andromeda Gökadası'nın yoldaşı olup olmadığı belirsizdir. Bu iki gökada birbirinden 750.000 ışık yılı uzaklıktadır[7] ve 2-4 milyar yıl önce yakın bir geçiş yaşayarak Andromeda'nın diski boyunca yıldız oluşumunu tetiklemiştir. Balıklar Cüce Gökadası, Andromeda Gökadası ve Üçgen Gökadası'na eşit uzaklıktadır ve bu nedenle her ikisinin de uydusu olabilir.[8]

NGC 3109 ve yoldaşları Altılık A ve Pompa Cüce Gökadası'nın, Yerel Grup merkezine olan aşırı uzaklıkları nedeniyle üyelikleri belirsizdir.[3] Grubun diğer üyeleri ise muhtemelen bu büyük alt gruplardan kütleçekimsel olarak ayrılmışlardır: IC 10, IC 1613, Anka Cüce Gökadası, Aslan A, Tukan Cüce Gökadası, Balina Cüce Gökadası, Kanatlıat Cüce Düzensiz Gökadası, Wolf–Lundmark–Melotte, Kova Cüce Gökadası ve Yay Cüce Düzensiz Gökadası.[9]

Tarihçe

"Yerel Grup" terimi Edwin Hubble tarafından 1936 tarihli kitabı The Realm of the Nebulae'nin VI. bölümünde tanıtıldı.[10] Orada bunu, "genel alanda izole edilmiş tipik bir küçük bulutsular grubu" olarak tanımladı ve aynı bölümde azalan parlaklık sırasına göre grubun bilinen üyelerini şöyle sıraladı: M31, Samanyolu, M33, Büyük Macellan Bulutu, Küçük Macellan Bulutu, M32, NGC 205, NGC 6822, NGC 185, IC 1613 ve NGC 147. Ayrıca IC 10'u da Yerel Grup'un olası bir parçası olarak tanımladı.

Bileşen gökadalar

Harita

Thumb
Yerel grup (tıklanabilir harita)
Thumb
Samanyolu'nun uydu gökadaları (tıklanabilir harita)

Liste

Daha fazla bilgi adı, tür ...
Yerel Grup içindeki ve çevresindeki galaktik cisimlerin özellikleri[9]
adı tür takımyıldız notlar
Sarmal gökadalar
Andromeda gökadası (M31, NGC 224) SA(s)b Andromeda Grubun en büyük gökadası[11]
Çap (D25 izofotu): 152.000 ışık yılı
Kütle: (1,5±0,5)×1012 M
Yıldız sayısı: yaklaşık 1012.
Samanyolu Gökadası SBbc Yay Gruptaki en büyük ikinci gökada, grubun en kütleli gökadası olabilir.[12]
Çap (D25 izofotu): 87.400 ışık yılı
Kütle: (1,54±0,1)×1012 M
Yıldız sayısı: (2,5±1,5)×1011.
Üçgen gökadası (M33, NGC 598) SA(s)cd Üçgen Üçüncü en büyük, tek çubuksuz sarmal gökada ve Andromeda Gökadası'nın olası uydusu.
Çap (D25 izofotu): 60.000 ışık yılı
Kütle: 5×1010 M
Yıldız sayısı: 4×1010.
Macellansı sarmal gökadalar
Büyük Macellan Bulutu (LMC) Irr/SB(s)m Kılıçbalığı Grubun dördüncü büyük üyesi, Samanyolu'nun uydusu ve yerel gruptaki tek Macellansı Sarmal Gökada
Çap (D25 izofotu): 32.200 ışık yılı
Kütle: 1×1010 M
NGC 3109 SB(s)m Suyılanı Pompa-Altılık Grubunun Üyesi
Eliptik gökadalar
M32 (NGC 221) E2 Andromeda Andromeda gökadası'nın uydusu
Düzensiz gökadalar
Wolf-Lundmark-Melotte (WLM, DDO 221) Ir+ Balina
IC 10 KBm veya Ir+ Kraliçe
Küçük Macellan bulutu (SMC, NGC 292) SB(s)m pec Tukan Samanyolu'nun uydusu
Balıklar Cüce Gökadası (LGS3) Irr Balıklar olası? Üçgen gökadası'nın uydusu
IC 1613 (UGC 668) IAB(s)m V Balina
Phoenix Cüce Galaksisi Irr Anka
Aslan A (Leo III) IBm V Aslan
Kova Cüce Gökadası (DDO 210) IB(s)m Kova
Yay Cüce Düzensiz Gökadası (SagDIG) IB(s)m V Yay Yerel Grup içinde ağırlık merkezinden en uzak üye olduğu düşünülüyor.[13]
NGC 6822 (Barnard'ın Gökadası) IB(s)m IV-V Yay
Kanatlıat Cüce Düzensiz Gökadası (DDO 216) Irr Kanatlıat
UGC 4879 (VV124) IAm Büyük Ayı Yerel Gruptaki en izole gökadalardan biri. Yerel Grubun kenarında yer alır.
Altılık A (UGCA 205) Ir+V Altılık Pompa-Altılık Grubunun Üyesi
Altılık B (UGC 5373) Ir+IV-V Altılık Pompa-Altılık Grubunun Üyesi
Aslan P Irr Aslan Pompa-Altılık Grubunun Üyesi, olağanüstü derecede düşük metallik (Z = 0,03ZMW)
AGC 198606 Irr? Aslan Gaz zengini aşırı-soluk cüce gökada
AGC 215417 Irr? Aslan Gaz zengini aşırı-soluk cüce gökada
AGC 219656 Irr? Aslan Gaz zengini aşırı-soluk cüce gökada
AGC 249525 Irr? Çoban Gaz zengini aşırı-soluk cüce gökada, Yerel Grubun kenarında yer alır
AGC 268069 Irr? Yılan Gaz zengini aşırı-soluk cüce gökada
Eliptik cüce gökadalar
M110 (NGC 205) dE6p Andromeda Andromeda Gökadası'nın uydusu ve 9,3 milyar güneş kütlesiyle 5. büyük gökada.
NGC 147 (DDO 3) dE5 pec Kraliçe Andromeda gökadası'nın uydusu
Cüce küremsi gökadalar
Çoban I dSph Çoban
Balina Cüce Gökadası dSph/E4 Balina
Av köpekleri I ve Av köpekleri II dSph Av Köpekleri Samanyolu'nun uydusu[14][15]
Andromeda III dE2 Andromeda Andromeda gökadası'nın uydusu
NGC 185 dE3 pec Kraliçe Andromeda gökadası'nın uydusu
Andromeda I dE3 pec Andromeda Andromeda gökadası'nın uydusu
Heykeltıraş Cüce Gökadası (E351-G30) dE3 Heykeltıraş Samanyolu'nun uydusu
Andromeda V dSph Andromeda Andromeda gökadası'nın uydusu
Andromeda II dE0 Andromeda Andromeda gökadası'nın uydusu
Ocak Cüce Gökadası (E356-G04) dSph/E2 Ocak Samanyolu'nun uydusu
Karina Cüce Gökadası (E206-G220) dE3 Karina Samanyolu'nun uydusu
Aslan I (DDO 74) dE3 Aslan Samanyolu'nun uydusu
Altılık Cüce Gökadası dE3 Altılık Samanyolu'nun uydusu
Aslan II (Leo B) dE0 pec Aslan Samanyolu'nun uydusu
Küçük Ayı Cüce Gökadası dE4 Küçük Ayı Samanyolu'nun uydusu
Ejderha Cüce Gökadası (DDO 208) dE0 pec Ejderha Samanyolu'nun uydusu
Yay Eliptik Cüce Galaksisi (SagDSG) dSph/E7 Yay Samanyolu'nun uydusu
Tukan Cüce Gökadası dE5 Tukan
Kraliçe Cüce Gökadası (Andromeda VII) dSph Kraliçe Andromeda gökadası'nın uydusu
Kanatlıat Küremsi Cüce Gökadası (Andromeda VI) dSph Kanatlıat Andromeda gökadası'nın uydusu
Büyük Ayı Cüce Gökadası I ve Büyük Ayı Cüce Gökadası II dSph Büyük Ayı Samanyolu'nun uydusu
Aslan IV dSph Aslan Samanyolu'nun uydusu
Aslan V dSph Aslan Samanyolu'nun uydusu
Aslan T dSph/Irr Aslan Samanyolu'nun uydusu
Çoban II dSph Çoban Samanyolu'nun uydusu
Çoban III dSph Çoban Samanyolu'nun uydusu
Çoban IV dSph Çoban Samanyolu'nun uydusu
Berenis'in Saçı dSph Berenis'in Saçı Samanyolu'nun uydusu
Segue 2 dSph Koç Samanyolu'nun uydusu
Herkül dSph Herkül Samanyolu'nun uydusu
Balıklar II dSph Balıklar Samanyolu'nun uydusu
Ağcık II dSph Ağcık Samanyolu'nun uydusu
Ağcık III dSph Ağcık Samanyolu'nun uydusu
Irmak II dSph Irmak Samanyolu'nun muhtemel uydusu
Turna I dSph Turna Samanyolu'nun uydusu
Turna II dSph Turna Samanyolu'nun uydusu
Tukan II dSph Tukan Samanyolu'nun uydusu
Suyılanı I dSph Suyılanı Samanyolu'nun uydusu
Ejderha II dSph Ejderha Samanyolu'nun uydusu
Karina III dSph Karina Samanyolu'nun uydusu
Triangulum II (Laevens 2) dSph Üçgen Samanyolu'nun uydusu
Karina II dSph Karina Samanyolu'nun uydusu
Ressam II dSph Ressam Samanyolu'nun uydusu
Saat II dSph Saat Samanyolu'nun uydusu
Başak I dSph Başak Samanyolu'nun uydusu
Kova II dSph Kova Samanyolu'nun uydusu
Kupa II dSph Kupa Samanyolu'nun uydusu
Suyılanı II dSph Suyılanı Samanyolu'nun uydusu
Pompa II dSph Pompa Samanyolu'nun uydusu
Kanatlıat III dSph Kanatlıat Samanyolu'nun uydusu
Kanatlıat IV dSph Kanatlıat Samanyolu'nun uydusu[16]
Kanatlıat W dSph Kanatlıat Yeni yıldız oluşumu, hala yıldız oluşturuyor olabilir
Balina III dSph Balina Samanyolu'nun uydusu
Tukan B dSph Tukan
Kahraman I Cüce Gökadası (Andromeda XXXIII) dE Kahraman Andromeda Gökadası'nın uydusu
Pompa Cüce Gökadası dE3/dSph/Irr? Pompa Pompa-Altılık Grubu'nun üyesi
Andromeda IX dSph Andromeda Andromeda Gökadası'nın uydusu
Andromeda X dSph Andromeda Andromeda Gökadası'nın uydusu
Andromeda XI dSph Andromeda Andromeda Gökadası'nın uydusu
Andromeda XII dSph Andromeda Andromeda Gökadası'nın muhtemel uydusu
Andromeda XIII (Balıklar III) dSph Andromeda Andromeda Gökadası'nın uydusu
Andromeda XIV (Balıklar IV) dSph Balıklar Andromeda Gökadası'nın muhtemel uydusu
Andromeda XV dSph Andromeda Andromeda Gökadası'nın uydusu
Andromeda XVII dSph Andromeda Andromeda Gökadası'nın uydusu
Andromeda XIX dSph Andromeda Andromeda Gökadası'nın uydusu
Andromeda XX dSph Andromeda Andromeda Gökadası'nın uydusu
Andromeda XXI dSph Andromeda Andromeda Gökadası'nın uydusu
Andromeda XXII dSph Balıklar Üçgen Gökadası'nın muhtemel uydusu
Andromeda XXIII dSph Andromeda Andromeda Gökadası'nın uydusu
Andromeda XXIV dSph Andromeda Andromeda Gökadası'nın uydusu
Andromeda XXV dSph Andromeda Andromeda Gökadası'nın uydusu
Andromeda XXVI dSph Andromeda Andromeda Gökadası'nın uydusu
Andromeda XXVII dSph Andromeda Andromeda Gökadası'nın uydusu, gelgitsel olarak bozulmuş[17]
Andromeda XXIX dSph Kanatlıat Andromeda Gökadası'nın uydusu
Andromeda XXX (Cassiopeia II) dSph? Kraliçe Andromeda Gökadası'nın uydusu
Andromeda XXXI (Lacerta I) dSph? Kertenkele Andromeda Gökadası'nın uydusu
Andromeda XXXII (Cassiopeia III) dSph? Kraliçe Andromeda Gökadası'nın uydusu
Andromeda XXXIV (Pegasus V) dSph Kanatlıat Andromeda Gökadası'nın uydusu[18]
Andromeda XVI (Balıklar V) dSph Balıklar Andromeda Gökadası'nın muhtemel uydusu
Andromeda XXVIII dSph? Kanatlıat Andromeda Gökadası'nın muhtemel uydusu
Andromeda XXXIII (Perseus I) dSph? Kahraman Andromeda Gökadası'nın muhtemel uydusu
Andromeda XVIII dSph Andromeda
Erboğa I dSph Erboğa Samanyolu'nun uydusu[19]
Balıklar VII (Triangulum III) dSph? Balıklar Aday, Üçgen Gökadası'nın olası uydusu[20]
Tanımlama net değil
Başak Yıldız Akımı dSph (kalıntı)? Başak Samanyolu ile birleşme sürecinde
Büyük Köpek Cüce Gökadası Irr? Büyük Köpek Muhtemelen Samanyolu ile birleşme sürecindeki bir cüce gökada
Hydra 1 Suyılanı Muhtemelen Samanyolu ile birleşme sürecindeki bir cüce gökada
Tukan III dSph veya küme? Tukan Samanyolu'nun uydusu, gelgitle bozulmuş
Tukan IV dSph veya küme? Tukan Samanyolu'nun uydusu
Tukan V dSph veya küme? Tukan Muhtemelen var olmayan
Columba I dSph veya küme? Güvercin Samanyolu'nun uydusu
Segue 1 dSph veya Küresel Küme Aslan Samanyolu'nun uydusu
Balina II Balina Muhtemelen Sagittarius gelgit akışının bir parçası
Willman 1 dSph veya Küresel yıldız kümesi? Büyük Ayı 147.000 ışık yılı uzaklıkta
Saat I dSph veya Küresel Küme Saat Samanyolu'nun uydusu. Saat Süperkümesi ile karıştırılmamalıdır.
Pictoris dSph veya Küresel Küme Ressam Samanyolu'nun uydusu
Phoenix II dSph veya Küresel Küme Anka Samanyolu'nun uydusu
Indus I (Kim 2) dSph veya Küresel Küme Hint Samanyolu'nun uydusu
Irmak III dSph veya Küresel Küme Irmak Samanyolu'nun veya KMB'nin uydusu[21]
Sagittarius II dSph veya Küresel Küme Yay Samanyolu'nun uydusu
Andromeda VIII dSph? Andromeda Andromeda Gökadası'nın uydusu, gelgitle boulzumuş
Pompa B Pompa Pompa-Altılık Grubu'nun üyesi
Muhtemelen üye olmayanlar
GR 8 (DDO 155) Im V Başak
IC 5152 IAB(s)m IV Hintli
NGC 55 SB(s)m Heykeltıraş
NGC 404 E0 or SA(s)0- Andromeda
NGC 1569 Irp+ III-IV Zürafa
NGC 1560 (IC 2062) Sd Zürafa
Zürafa A Irr Zürafa
Argo Cüce Gökadası Irr Karina
UKS 2323-326 Irr Heykeltıraş
UGC 9128 (DDO 187) Irp+ Çoban
Palomar 12 (Oğlak Cüce Gökadası) Oğlak eski bir küremsi cüce olduğu zannedilen küresel küme.
Palomar 4 (Büyükayı Cüce Gökadası) Büyük Ayı eski bir cüce küremsi gökada zannedilen küresel küme.
Kapat

Diğer nesneler

  • Macellan Akıntısı, Samanyolu ile etkileşimleri nedeniyle Macellan Bulutlarından sıyrılan bir gaz akıntısı
  • Tekboynuz Halkası, Büyük Ayı Cüce Gökadası'ndan kopan bir yıldız akıntısından oluştuğu öne sürülen Samanyolu etrafındaki bir yıldız halkası

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Dış bağlantılar

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.