Yeni Zelanda bayrağı

Yeni Zelanda bayrağı günümüzde kullanıldığı hâli ile 1869 yılından itibaren kullanılmaya başlanmış, New Zealand Ensign Act ile birlikte de 12 Haziran 1902 yılında göndere çekilerek ada ülkesinin resmî bayrağı olarak kullanılmaya başlanmıştır.

Yeni Zelanda bayrağı
Ayrıntılar
Kullanan(lar)	Yeni Zelanda
Kabul tarihi	1869
İlk kez göndere çekilişi	12 Haziran 1902
Oran	1:2

Bayrak koyu mavi bir zeminden oluşmaktadır ve bayrağın göndere çekilen tarafında sol üst köşesinde bayrağın dörtte bir oranını kaplayacak şekilde mavi dikdörtgen konumlandırılmıştır. Bu dikdörtgen içerisinde ise ''Union Jack'' olarak adlandırılan Birleşik Krallık bayrağı yer almaktadır. Union Jack'in bayrakta kullanılması ile birlikte ada ülkesinin Büyük Britanya ile birlikte İngiliz Milletler Topluluğu'na olan bağlılık gösterilmektedir. Bayrağın dalgalanan ucunda bulunan beyaz çerçeveye sahip dört adet kırmızı beş köşeli yıldız ise Crux takım yıldızı ifade etmektedir. Bu takımyıldızının konumlandırılması ile ada ülkesinin güney yarıküredeki konumu simgelenmektedir.

Yeni Zelanda'da son yıllarda bayrağın değiştirilip değiştirilmemesi ile ilgili tartışmalar yaşanmaktadır. Günümüzde kullanılan bayrağın Avustralya bayrağı ile benzerlik göstermesi ve bu benzerliğin karışıklıklara neden olmasının yanı sıra, bayrakta yer alan Union Jack'in Yeni Zelanda'nın bağımsızlığına gölge düşürdüğü, Büyük Britanya kolonisi ya da ona bağlı bir bölge intibası yarattığı gerekçesiyle yeni bir bayrağın kabul edilmesi yönünde fikirler sunulmaktadır.

Bayrağın değiştirilmesi konusunda adımlar atan hükûmet bu doğrultuda bir komisyon oluşturmuş, söz konusu komisyon 16 Temmuz tarihine kadar olası yeni bayrak önerilerini toplamış ve bunları değerlendirmiştir. Komisyona ulaşan bayraklar 10 Ağustos 2015 tarihinde ilk önce 40'a, 1 Eylül 2015 tarihinde de finale kalacak şekilde 4'e düşürülmüştür. Söz konusu dört bayrak arasında 20 Kasım ile 11 Aralık tarihleri arasında yapılacak olan oylamada, en çok oyu alan bayrak son finale kalmıştır. Ülkenin bayrağı konusunda gerçekleştirilecek son oylama ise 3 ile 24 Mart 2016 tarihleri arasında gerçekleştirilmiş, halktan finale kalan yeni bayrak ile güncel olarak kullanılan Yeni Zelanda bayrağı arasında seçim yapmaları istenmiştir. Bu oylamada çıkan sonuca göre de ülke eski bayrağın kullanılmaya devam edilmesi yönünde karar vermiştir.^[1][2][3][4]

Finale kalan son beş bayrak

Komisyon kendisine ulaşan binlerce bayrak modelleri içerisinde dört tanesini oylamaya sunmak üzere ön plana çıkarmıştır. Komisyon ilk önce dört adet bayrağın oylamaya sunulacağını açıklamış, bunun üzerine Aaron Dustin tarafından tarafından tasarlanan kırmızı tepe adını verdiği bayrak modelinin de oylamaya dahil edilmesi yönünde imza kampanyası düzenlenmiş, bu kampanya neticesinde de Yeni Zelanda başbakanı John Key 23 Eylül 2015'te yaptığı açıklamada söz konusu tasarımın (eğrelti otunu içermeyen tek tasarım olarak) oylamaya dahil edildiğini ifade etmiştir. Söz konusu bayraklar arasındaki seçim 20 Kasım 2015 ile 11 Aralık 2015 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir.^[5][6]

• 
  Seçenek A
• 
  Seçenek B
• 
  Seçenek C
• 
  Seçenek D
• 
  Seçenek E

İlk oylama sonuçları

20 Kasım 2015 ile 11 Aralık 2015 tarihleri arasında gerçekleştirilen oylamada, halka finale kalan beş bayrağı beğeni önceliğine göre sıralamaları (1. - 2. - 3. - 4. - 5.) istenmiş ve alternatif oy^[7] uygulaması gerçekleştirilmiştir. Bu oy verme işlemine göre ilk beğeni sırasına göre en çok 1. sırada gelen bayraktan başlayarak bir sıralama yapılmış, ilk öncelik sıralaması neticesinde aday bayraklardan biri çoğunluğu elde edemediği için sonuncu gelen bayrak listeden çıkarılarak kalan dört bayrak arasında tekrar öncelik sıralaması yapılmıştır. Bu öncelik sıralaması çoğunluğa ulaşacak bayrak bulunana kadar yapılmış, en son iki bayrak kalmış ve son iki bayrak arasında da yapılan sayım sonucu aday bayraklardan biri öncelikli aday olarak %50'yi geçmesi ile ilk oylama sonuçlanmıştır ve sonuçlar da 15 Aralık 2015 tarihinde açıklanmıştır:

Bayrak Referandumu Kasım/Aralık 2015 (Kesin sonuçlar)^[8]

Seçenek	İlk öncelik		İkinci tur		Üçüncü tur		Son tur
	Oy	%	Oy	%	Oy	%	Oy	%
Seçenek D	559.587	40,15	564.660	40,85	613.159	44,77	670.790	50,58
Seçenek B	580.241	41,64	584.442	42,28	607.070	44,33	655.466	49,42
Seçenek E	122.152	8,77	134.561	9,73	149.321	10,90	–
Seçenek A	78.925	5,66	98.595	7,13	–
Seçenek C	52.710	3,78	–
Toplam	1.393.615	100,00	1.382.258	100,00	1.369.550	100,00	1.326.256	100,00
Devredilemeyen oy			11.357	0,73	24.065	1,56	67,359	4,35
Gayri resmi oy							149.747	9,68
Geçersiz oy							3.372	0,22
Oy toplamı							1.546.734	100,00
Katılım							48,78

Devredilemeyen oy: Verilen tüm oy tercihleri tükendiği için transfer edilmesi mümkün olmayan oy pusulalarını kapsar
Gayri resmi oy: Seçmenin ilk tercihi net bir şekilde gösteremediği/görülemediği oy pusulalarını kapsar
Geçersiz oy: Seçmenin tercihlerinin görülemediği, okunamadığı ya da iptal edilen oy pusulalarını kapsar

Son Final için yarışacak olan bayraklar

Komisyon tarafından son beş bayrak olarak referanduma sunulan bayraklar arasında en çok oyu alan bayrak, güncel Yeni Zelanda bayrağı ile son finale çıkarak ülkenin yeni bayrağını belirlemek için seçenek olmaya hak kazanmıştır. Bu oylama 3 ile 24 Mart 2016 tarihleri arasında gerçekleştirilmiş olup, yapılan oylama sonucu nüfusun %56,6'sı eski bayrağın kalması yönünde oy kullanarak bayrağın değişmesine onay vermemiştir.^[9]

• 
  Seçenek 1
• 
  Seçenek 2

Bayrak referandumu Mart 2016 (geçici; 24 Mart 2016)^[10]

Seçenek	Oy	Yüzde
yeni bayrak	915.008	43,2
eski bayrak	1.200.003	56,6
Toplam	2.115.011	100,0
Gayri resmi oy	4.942
Geçersiz oy	4.554
Toplam oy	2.124.507	100,00
Katılım oranı	63,7

Ülke içerisinde kullanılan diğer bayraklar

• 
  Sivil hava kuvvetleri bayrağı
• 
  Kraliyet hava kuvvetleri bayrağı
• 
  Beyaz bayrak (Gemi bayrağı)
• 
  Kırmızı (Sivil) bayrak

Kaynakça

1. "www.govt.nz". 9 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2015.
2. "www.nzherald.co.nz". 22 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2015.
3. "www.nzherald.con.nz". 11 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2015.
4. "Yeni Zelanda bayrağın değişmemesi yönünde oy kullanmıştır". 24 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2016.
5. "www.legislation.govt.nz". 28 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2015.
6. "Oylamaya beşinci seçenek eklendi". 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2015.
7. "Oylama alternatif oy uygulaması ile gerçekleşecek". 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2016.
8. "Yeni Zelanda bayrak referandumunda ilk tur". 17 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2016.
9. "www.legislation.govt.nz". 28 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2015.
10. "Bayrak referandumunda ikinci tur". 25 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2016.

Dış bağlantılar

• Yeni Zelanda bayrağı ve açıklaması 23 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)