Tzikanistirion

Tzykanisterion (Yunanca: τζυκανιστήριον) Sasani İmparatorluğu'ndan Bizans İmparatorluğu'na uyarlanmış bir çeşit polo oyunu olan tzykanion (τζυκάνιον, Farsça tshu-qan)^[1] isimli oyunun oynandığı stadyumu verilen addır.

Sağda Büyük Saray Kompleksini gösteren İstanbul'un törensel ve yönetimsel kalbinin haritası, tzykanisterion haritanın güneydoğusunda görülebilir.

İoannis Kinnamos'a göre, tzykanion, uçlarına file takılmış uzun çubuklar kullanan atlı iki takımın elma büyüklüğünde deri bir topu karşı takımın kalesine atmaya çalışması üzerine kurulu bir oyundur. (Kinnamos, 263.17–264.11).^[2]

Oyun, Bizans soyluları arasında çok popülerdi. İmparator I. Basileios (h. 867-886) bu oyunda öne çıkmıştır, I. İoannis (h. 1235-1238) oyunda aldığı öldürücü bir yara sonucu ölmüştür.^[2] Büyük Saray tzykanisterion tesisene sahipti, ilk olarak İmparator II. Theodosius (h. 408-450) tarafından sarayın güneydoğu bölgesine yaptırılmıştır. Burası I. Basileios tarafından yıkılmış ve buraya Nea Ekklisia kilisesi yaptırılmış, yenisi daha büyük olarak ve kiliseye iki galeriyle bağlanacak şekilde daha doğuya inşa ettirilmiştir.^[3] Konstantinopolis, Trabzon dışında Sparta, Efes ve Atina gibi şehirlerde de kuvvetli şehir soyluluğunun göstergesi tzykanisterion tesisleri mevcuttu.^[4]

Kaynakça

Özel

1. Janin 1964, s. 118–119.
2. Kajdan (1991), p. 1939
3. Kajdan (1991), p. 2137
4. Laiu 2002, s. 643.

Genel

• Janin, Raymond (1964). Constantinople Byzantine. Développement urbaine et répertoire topographique (Fransızca). Paris.
• Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8.
• E. Laiu, Angeliki, (Ed.) (2002), The Economic History of Byzantium: From the Seventh through the Fifteenth Century (PDF) (İngilizce), Dumbarton Oaks, ISBN 978-0884023326, 18 Şubat 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi, erişim tarihi: 2 Kasım 2010