Loading AI tools
Amerikan metal müzik grubu Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Tool, Grammy Ödülü sahibi Amerika Birleşik Devletleri çıkışlı alternatif metal grubudur. 1990 yılında Kaliforniya'nın Los Angeles kentinde kuruldu. Bu tarihten beri grup üyeleri davulcu Danny Carey, gitarist Adam Jones ve vokalist Maynard James Keenan'dır. Şu anki bas gitarist 1995'ten beri grupta bulunan Justin Chancellor'dur. Tool, albümleri için çıktıkları turne programlarına uymadaki hassasiyetleriyle bilinir. Dünya çapında müzik listelerinde başarı sağlamış olan grup, sadece ABD'de yaklaşık olarak 9,25 milyon albüm satışı yakalamıştır.
 | Bu madde veya sayfa başka bir dilden kötü bir biçimde tercüme edilmiştir. Sayfa makine çevirisi veya dilde yetkinliği bulunmayan bir çevirmen tarafından oluşturulmuş olabilir. (Ekim 2022) |
Tool  | |
|---|---|
 Tool 2006'da Barselona'da konserde. Soldan Sağa: Adam Jones, Maynard James Keenan ve Justin Chancellor. | |
| Genel bilgiler | |
| Başladığı yer | Los Angeles, Kaliforniya, Amerika Birleşik Devletleri |
| Tarzlar | Alternatif metal, art rock, progresif metal, progresif rock |
| Etkin yıllar | 1990-günümüz |
| Müzik şirketi | Tool Dissectional, Volcano Entertainment, Zoo Entertainment |
| İlişkili hareketler | A Perfect Circle, Green Jellÿ, Puscifer, Rage Against the Machine |
| Resmî site | toolband.com |
| Üyeler | Danny Carey Justin Chancellor Maynard James Keenan Adam Jones |
| Eski üyeler | Paul D'Amour |
Tool ilk albümleri 1993 tarihli Undertow'da, thrash metal tarzının egemen olduğu zamanlara uygun biçimde, heavy metal tonlara yakın tarza sahipti. Daha sonra 1996'da çıkardıkları ikinci albümleri Aenima ile alternatif metal akımının zirvesine ulaştılar. 2001'de kaydedilen Lateralus albümü gelişimlerinin bir işareti oldu ve 2006'da çıkan albümleri 10,000 Days dünya çapında kayda değer beğeni kazandı. Son albümleri ise 2019'un Ağustos ayında çıkardıkları Fear Inoculum albümüdür.
Amaçları müzikal deneyim ile görsel sanatları birleştirmekti. Ancak görsel sanat ürünlerini kullanması, yayın izinlerinin karmaşıklığı sebebiyle kendileri açısından zorlayıcı oldu. Grubun müzik tarzı çoğunlukla progresif rock ve art rock'ın sınırlarını zorlamak tanımlanır. Grup ve bugünün müzik endüstrisi arasında çatışmalı bir ilişki vardır, zaman zaman sansüre uğrarlar çünkü grup üyeleri özel hayatlarının dokunulmazlığı konusunda ısrarcıdır.
1980'lerde, Tool'u şekillendirecek müzisyenler Los Angeles'a taşındı. Paul D'Amour ve Adam Jones film endüstrisine girmek istiyordu, bu esnada Maynard James Keenan Michigan'da görsel sanatlar eğitimi aldıktan sonra evcil hayvan dükkânlarını yeniden düzenleme işi buldu.[3] Danny Carey ise, Wild Blue Yonder, Green Jellÿ, Carole King gibi isimlerin davulculuğunu yaptı[3] ve Los Angeles civarında Pigmy Love Circus ile birlikte çaldı.[4]
Keenan ve Jones 1989'da tanışıp arkadaş oldular.[5] Keenan Jones'a önceki grup projesinden bir bant kaydı dinlettiğinde Jones onun sesinden çok etkilenmişti, nihayetinde kendi gruplarını şekillendirmek istediler.[5] Birlikte doğaçlama çalmaya başladılar fakat bas gitarist ve davulcuları eksikti. Danny Carey Keenan'ın komşusuydu ve Jones aracılığıyla, onun lise arkadaşı ve eski Electric Sheep üyesi Tom Morello ile tanışmıştı.[6] Carey grubun davet ettiği diğer müzisyenlerin gelmemesi nedeniyle diğer üyelere yardımcı oldu ve onlarla çalmaya başladı.[7] Jones'un bir arkadaşı aracılığıyla tanıştığı bas gitarist D'Amour da gruba katıldı.[8] İlk başlarda, grup bir türsözdefelsefe olan "lachrymology" ile kuruldukları hikâyesini uydurdu.[9] Her ne kadar "lachrymology" grubun ismi için bir ilham kaynağı olarak gösterilmiş olsa da, Keenan daha sonraki röportajlarda ismin anlamının farklı olduğunu açıkladı: "Tool tam anlamıyla ismi ile aynı anlamda: Büyük bir penis. Bir İngiliz anahtarı... biz... aletiz; bulunması ve elde edilmesi gereken ne varsa onun için kullanılan bir katalizör gibiyiz."[10]
Grup birlikte yaptıkları birkaç işten sonra plak şirketleriyle görüşmeye başladı,[5] ve sadece üç ay sonra Zoo Entertainment ile bir kayıt anlaşması imzaladılar.[8] Mart 1992'de, Zoo grubun ilk çalışması olan Opiate'i yayımladı. Albümdeki altı şarkı, heavy metal[11] ve "en sert tonlar" olarak tanımlandılar.[12] EP, "Hush" ve "Opiate tekli'lerini içeriyordu. Grubun ilk müzik videosu olan "Hush", grubun Aile Müziği Araştırma Merkezi'ne ve müzik sansürü savunucularına karşı olan muhalif tutumlarını gösteriyordu. Videoda, genital bölgeleri ebeveyn uyarısı etiketiyle ağızları da izolebant ile kapatılmış halde boy gösterdiler.[13] Rollins Band, Skitzo, Fishbone ve Rage Against the Machine ile birlikte turneye çıkan[14] grubun gidişatını RIP dergisinden Janiss Garza, "ses getirici" ve "güçlü bir başlangıç" olarak özetledi.[15]
Alternatif rock'un revaçta olduğu sonraki yılda Tool, Undertow adlı ilk albümünü piyasaya sürdü. (1993). Bu albüm Opiate'dan daha farklı dinamiklere dayandırılmıştı ve grubun daha sert bir ton tercih ettiğinden önceki yayınlarında bulundurmadığı şarkılar içermekteydi.[12] Grup, 1993 Mayıs'ındaki bir istisna dışında, planladığı gibi albüm turuna çıktı. Tool'un Hollywood'daki Garden Pavillion'da sahne alması planlanmıştı ki son anda grubun üyeleri Garden Pavillion'un L. Ron Hubbard'ın Scientology Kilisesi'ne ait olduğunu öğrendi. Bu inanç sistemini öğretileri, grubun "bir şahsın insani gelişimine aykırı düşen bir inanca bağlı kalmaması" ilkesi ile çelişmekteydi.[14] Keenan konserin çoğunu "izleyicilere bir koyun gibi meleyerek geçirdi".[16]
Tool daha sonra Lollapalooza festivali turunda birkaç konser verdi ve menajerleri ile festivalin kurucularından olan Ted Gardner tarafından ikinci sahneden ana sahneye alındı.[17] Tool'un memleketi olan Los Angeles'taki son konserinde, komedyen Bill Hicks grupla tanışmıştı ve grup üyeleriyle arkadaş oldu. Hicks, "Undertow"'un albüm kitapçığında bahsedildiği gibi onlara ilham verdi.[18] Hicks ayrıca 10,000 kişilik izleyici kitlesinden bir konserde şaka amaçlı olarak hareketsiz durmasını ve kaybolmuş lensini bulması için yardım etmelerini istedi.[19] Bu konserler sonucu gerçekleşen popülarite artışı "Undertow"'un 1993 Eylül'ünde altın sertifika almasını sağladı. 1995'te albüm platin sertifika ile ödüllendirildi.[20] Albüm kapağının Walmart gibi dağıtıcılar tarafından sansürlenmesine rağmen bu büyük bir başarıydı.[21][22] Albümden çıkan tekli, "Sober", 1994 Mart'ında yayınlandı ve ün kazandı. Grup bu şarkının klibiiyle Billboard dergisinin "En İyi Çıkış Yapan Grup Videosu" ödülünü kazandı.[12]
Tool'un sonraki teklisi "Prison Sex"' ile yeniden sansürün hedefi oldu. Şarkının sözleri ve klibi çocuk istismarı ile ilgiliydi ve bu durum tartışma uyandıran tepkiler doğurdu; Keenan'ın şarkı sözleri: "Az önce ne olduğunu hatırlamam çok uzun zamanımı aldı. Ben çok genç ve namusluydum o zamanlar, biliyorsun canımı acıttı, ama ben nefes alıyorum, demek ki muhtemelen hayattayım" idi. Klip çoğunlukla gitarist Adam Jones tarafından oluşturulmuştu ve klibi şarkının temasının kendi sürreal yorumlaması olarak görmekteydi.[24] Bazı gazeteciler klibi övüp sözleri "metaforik" olarak görürken,[13][23] MuchMusic klibin fazla müstehcen olduğunu iddia etti[14] ve MTV de birkaç yayından sonra klibi yayın akışından çıkardı.[23]
Eylül 1995'te, grup ikinci stüdyo albümünün kaydı için stüdyoya girdi. Bu süreçte Tool, şu ana kadarki tek üye değişimini yaşadı; grubun basçısı D'Amour gruptan diğer projelere devam etmek için ayrıldı. Grubun önceden birlikte turladığı Peach'in bir üyesi olan Justin Chancellor, D'Amour'un yerine geçti. Diğer adaylar, Kyuss'ten Scott Reeder, Filter'dan Frank Cavanaugh, Pigmy Love Circus'tan E. Shepherd Stevenson ve ZAUM'dan Marco Fox'tu.[25]
Justin Chancellor'un gruba katılmasıyla kaydı daha önce başlamış olan "Ænima"'ya devam edildi. Grup, kayıt sırasında King Crimson'ın bazı albümlerinin yapımcılığını üstlenmiş olan David Bottrill'den yardım aldı. Bu süreç dahilinde Adam Jones albüm kapağını tasarlamak için Cam de Leon ile işbirliğine girdi. Albüm 1 Ekim 1996 tarihinde yayımlandı. Albümün kapağı Grammy ödülü adayı oldu.
Albüm, 5 yıl önce vefat eden komedyen arkadaşları Bill Hicks'e adanmıştır.[14] Grup, Hicks'in düşünceleri ve eserleri üzerine bir farkındalık yaratmayı amaçlamışlardı ve bunun başlıca nedeni grubun ve komedyenin "benzer konseptler etrafında etkileşim kurmasıydı".[26] Özellikle, Ænima'nın son parçası "Third Eye"', Hicks'in performanslarını içeren bir klipten sonra gelmektedir. Aynı zamanda hem albümün lentiküler kaplaması hem de açılış şarkısının nakaratı, Hicks'in Arizona Bay adlı gösterisinden bir skeçe gönderme yapmaktadır. Bu skeçte Hicks, Los Angeles'ın Büyük Okyanus'a düştüğünü hayal etmektedir.[26][27]
İlk tekli olan "Stinkfist" radyolarda fazla çalınmamıştır. Şarkı radyo programları tarafından kısaltılmakla birlikte, MTV şarkının klibini, isminin yaptığı müstechen çağrışımlar nedeniyle "Track #1" olarak yeniden adlandırmış[28] ve şarkının sözlerini değiştirmiştir[29] MTV'nin 120 Minutes adlı programını yayımlayan Matt Pinfield, bu sansürle ilgili şikayette bulunan bir dinleyiciye videoyu sunarken yüzünü elinin önünde sallayarak ve isim değişikliğini açıklayarak durum ile ilgili üzüntüsünü ifade etmiştir.[not 1][28]
Grup, Aenima'nın yayımlanmasından 3 hafta sonra, Ekim 1996'ta tura başladı. Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri'ndeki sayısız konserden sonra grup Mart 1997'nin sonlarına doğru Avustralya ve Yeni Zelanda'da sahne aldı. O senenin 1 Nisan'ında grup ilk 1 Nisan şakasını yaptı. Kabir Akhtar, grubun yarı resmi fan sayfasının yöneticisi, bir tur otobüsü kazası sonrası "grubun en az üç üyesinin hayati tehlikede olduğunu" yazdı.[30] Bu şaka medya tarafından büyük yankı uyandırdı ve MTV gibi kanallarda haber olarak yayınlandı. Akhtar daha sonra bir özür mesajı yayımladı ve fan sayfasının ileride "bu tarz şakalara alet olmayacağını" iddia etti. Buna rağmen site daha sonraki 1 Nisan şakalarına devam etmiştir.[30] Tur sonraki gün devam etti.
Grup, Temmuz 1997'de Lollapalooza festivalinde ana grup olarak sahne aldı. Bu performansları The New York Times'dan büyük övgü elde etti:
"Tool 1993'te küçük bir sahnede diğer bilinmedik gruplarla sahne aldıktan sonra Lollapoalooza'ya zaferle dönüyordu. Şimdi ise Tool asıl amacını devam ettirmeye çalışan bu festivalin ana ilgi alanı... Tool, ahlaki açıdan fikirlerini tabu kıran görsellerle belirtiyor ve bununla birlikte acı suçlamalar ve nihilistik kınamalarla dolu şarkılarını kullanıyor. Grubun müziği grunge'ın tüm sorunlu heybetini arındırmış durumda."[31]
'90'ların ortasında alternatif rock'ın popülaritesinde bir azalma gözükmesine rağmen, Ænima satış olarak Tool'un başarılı çıkış albümüne yakın satış yapmıştır.[32] Progresif rock etkileşimli Ænima, grubu alternatif metal tarzının en önemli temsilcilerinden biri haline getirmiştir. Albümün "Ænema" adlı şarkısı Grammy ödülü almış[33] ve albüm Kerrang!,[34] ve Terrorizer gibi birçok derginin "1996'nın En İyi Albümleri" listesinde yer bulmuştur.[35][36]
Aynı yıl başlayan bir hukuki süreç grubun yeni bir albüm üzerinde çalışmasını engelledi. Volcano Entertainment—Tool'un Zoo Entertainment'ten sonraki plak şirketi— kontrat ihlalleri olduğunu öne sürerek dava açtı. Volcana Entertainment'e göre Tool diğer plak şirketlerinin tekliflerini inceleyip kontratı imzlamakla bir ihlal yapmıştı. Takiben, Tool kontratta bir yenileme seçeneği olmadığını öne sürerek bir karşı dava açtı. Bunun sonucunda iki taraf da dava mahkemeye gitmeden anlaştı. 1998'ın Aralık'ında Tool Volcano Entertainment ile 3 albümlük yeni bir kontrat imzaladı.[37][38] 2000 yılında grup o zamanki menajerleri Ted Gardner'ı kovdu. Bunun üzerine Gardner, grubu kar anlaşmaları üzerindeki komisyon üzerine dava etti.[39]
Bu zamanlarda, gryp ülyeier başka grup ve müzisyenlerle çalıştı. Keenan Toool'un gitar teknisyeni Billy Howerdel'in kurduğu A Perfect Circle'a katılırken, Jones ise Melvins'in Buzz Osborne'u ile işbirliğine girdi ve Carey, Dead Kennedys solisti Jello Biafra ile diğer projelerde çaldı.[40] Her ne kadar bu dönemlerde Tool'un dağılacağıyla ilgili söylentiler ortaya çıkmış olsa da,[41] Chancellor, Jones ve Carey Keenan'ın dönüşünü beklerken yeni albüm üzerinde çalışıyordu.[42] 2000 yılında, grup Salival konser albümünü (CD/VHS ve CD/DVD formatlarında) çıkararak söylentilere son verdi.[43] CD aynı zamanda Led Zeppelin'in "No Quarter" şarkısının bir cover'ını ve Peach'in "You Lied" şarkısının canlı versiyonunu içermekteydi. Albümün VHS versiyonu dört müzik videosu bulundururken ve DVD versiyonu ise beş farklı müzik videosu bulunduruyordu. Her ne kadar Salival'dan müzik videosu çıkmamış olsa da, Opiate döneminden kalma olan, gizli parça "Maynard's Dick" kısa bir süreliğine radyolarda yerini buldu. Birkaç DJ'in radyoda çalınmasına karar verdiği şarkı "Maynard's Dead" adıyla yayınlandı.[44]
Ocak 2001'de, Tool yeni albümleri, Systema Encéphale'ı duyurdu. 12 Şarkılık bu albümde "Riverchrist", "Numbereft", "Encephatalis", "Musick" ve "Coeliacus" gibi şarkılar bulunmaktaydı.[45] Napster gibi dosya paylaşım platformlarında şarkıların isminde bir sürü gerçek olmayan dosya paylaşıma girdi.[45] Bir ay sonra grup, yeni albümün adının aslında Lateralus olduğunu açıkladı; Systema Encéphale adı ve şarkı listesi grup tarafından daha önce kurgulanan bir oyundu.
Albüm 15 Mayıs 2001 yılında yayınlandı ve dünya çapında 2.6 milyon satış elde etti. Albüm, ilk haftasında ABD Billboard 200 albüm listesinde 1 numaraya ulaşarak dünya çapında bir başarı elde etti. Tool, "Schism" şarkısıyla 2001 yılının en iyi metal performansı dalında ikinci Grammy Ödülü'nü aldı.
Grup, albümü desteklemek için bir dizi turneye çıktı. Bu turnelerden en dikkat çekeni King Crimson ile yaptıkları 10 gösterilik ortak mini turdu. Turne sonrası MTV, grupları "progresif rock'ın bir zamanlar ve gelecekteki kralları" olarak nitelendirdi.
2006 yılının başlarında grup, yeni albüm hazırlığında olduğunu duyurdu. Resmi web sitelerinde albüm adının 10,000 Days olacağı açıklandı. İsim duyurulduktan sonra bu ismin de bir önceki albüm adı gibi grup tarafından öne sürülen bir yem olduğu spekülasyonları konuşuldu. Albüm resmi çıkış tarihinden bir hafta önce korsan albüm sitelerine düşünce, yem albüm adı söylentileri de boşa çıkmış oldu.
Albüm 2 Mayıs 2006 yılında yayınlandı ve uluslararası müzik listelerinin zirvesinde yer aldı. Billboard 200 listesinde Pearl Jam'in ardında ikinci sırada zirveyi gördü. Albüm eleştirmenler tarafından bir önceki Laterelus'a nispeten daha az olumlu dönüş alabildi.
Grup, albüm yayınlamadan turnelere çıkmaya başlamıştı. Şubat 2006 tarihinde grubun bateristi Danny Carey, kız arkadaşının köpeğinin saldırısına uğradı. Ameliyat olan Carey turneyi 2 ay erteletti.
Albüm, 3 Grammy adaylığı alıp "En iyi kayıt" ödülünü kazandı.
2012 yılına kadar grup turnelerde performans sergilerken, hayran ve eleştirmenlerden yeni albüm talepleri gelmeye başladı. 2014 yılında Rolling Stone dergisine bir demeç veren Carey ve Jones; ailevi bir dava ve taahhütün beşinci albümün gecikmesine neden olduğunu açıkladılar. 2015 yılında Carey, davanın grubun lehine sonuçlandığını ve artık grubun tüm odağını yeni albüme çevirdiğini, albümün 2015'in sonunda yayınlanabileceğini ancak kesin bir tarih verip, albümü bu tarihe yetiştirmek için acele etmeyeceklerini söyledi.
Şubat 2017'de Keenan'ın beşinci Tool albümü için vokaller üzerinde çalışmak üzere stüdyoya girdiği bildirilirken,[46] daha sonra albümün 2017'de yayınlanmayacağı bildirildi. Bas gitarist Chancellor albümün %90 oranında bittiğini, baterist Carey ise albümün kesinlikle 2018'de yayınlanacağını iddia etti. Eylül 2018 vokal Keenan, albümün kayıt prodüksüyonları üzerinde çalıştıklarını, Ocak 2019'da ise vokal kayıtlarının artık bittiğini, Nisan'da albüm yayını beklediklerini ama Temmuz 2019'un daha gerçekçi bir tarih olduğunu söyledi.
Yaklaşık 13 yıl albüm yapmayan grup, beşinci stüdyo albümleri Fear Inoculum'u 30 Ağustos 2019'da piyasaya sürdü. Albüm Billboard'ta 1 numaraya çıkıp, grubun üçüncü 1 numaralı albümü oldu.
Albüm 2020 Grammy ödüllerinde 2 adaylık alıp, "7empest" parçası ile en iyi metal performansı dalında ödül kazandı.
Covid-19 pandemisi nedeniyle grup, 2020 yılında yapmayı planladıkları albüm tanıtım turnesini ertelediğini açıkladı. 2020 yılında vokal Keenan yeni bir EP albüm yayınlayabileceklerini, ayrıca artık plak şirketi ile kontratları olmadığı için grubun daha özgür olduğunu açıkladı.[47]
Tool'un müzik tarzı alternatif metal, art rock, post-metal, progresif rock, progresif metal ve heavy metal olarak tanımlandı.
Tool, progresif rock öncüleri King Crimson'ın müzikleri üzerindeki muazzam etkisini sürekli olarak dile getirmiştir. Bununla birlikte grubun uzun süreli yoğunluk birikimleri büyük ölçüde Melvins'ten ilham aldı.[48]
Elektro gitarist Adam Jones, 1993 yılındaki bir röportajında Joni Mitchell, King Crimson, Depeche Mode ve country müziğinin ilham kaynakları arasında olduğunu belirtti.
Baterist Danny Carey, King Crimson ve Yes bateristi Bill Bruford'u ve yine bir zamanlar Yes grubunda çalmış olan Alan White'ı iki rock ilhamı olarak gördüğünü belirtti. Aynı şekilde Jones, Robert Fripp'in King Crimson ile olan performanslarının, gençliğinde müziğe "uyanmasına" neden olduğunu belirtti. Ayrıca, Melvins'ten Buzz Osborne ile birlikte diğer King Crimson gitaristleri Adrian Belew ve Trey Gunn'ı en büyük ilham kaynakları olarak kabul etti.[49]
| Award | Year | Nominee(s) | Category | Result | Ref. |
|---|---|---|---|---|---|
| AMFT Awards | 2019 | "7empest" | Best Metal Performance | Kazandı | [50] |
| Billboard Music Awards | 2020 | Fear Inoculum | Top Rock Album | Kazandı | [51] |
| Tool | Top Rock Artist | Adaylık | [52] | ||
| Grammy Awards | 1997 | Ænima | Best Recording Package | Adaylık | [53] |
| 1998 | "Ænema" | Best Metal Performance | Kazandı | [54] | |
| "Stinkfist" | Best Music Video | Adaylık | [55] | ||
| 2002 | "Schism" | Best Metal Performance | Kazandı | [54] | |
| 2007 | 10,000 Days | Best Recording Package | Kazandı | [56] | |
| "Vicarious" | Best Hard Rock Performance | Adaylık | [57] | ||
| 2008 | "The Pot" | Adaylık | [56] | ||
| 2020 | "7empest" | Best Metal Performance | Kazandı | [58] | |
| "Fear Inoculum" | Best Rock Song | Adaylık | [59] | ||
| Hungarian Music Awards | 2007 | 10,000 Days | Best Foreign Rock Album | Adaylık | [60] |
| iHeartRadio Music Awards | 2020 | Fear Inoculum | Top Rock Album | Kazandı | [61] |
| Pollstar Concert Industry Awards | 2002 | Tour | Most Creative Stage Production | Adaylık | [62] |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
