Loading AI tools
Türkiye'nin Marmara Bölgesi'nde bir il Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Tekirdağ, Türkiye'nin bir ilidir. Tekirdağ merkezli ilin nüfusu 2023 sonu verilerine göre 1.167.059'dur.[2] Marmara Bölgesi'nin Trakya yakasında bulunur; doğuda İstanbul, güneyde Marmara Denizi ve Çanakkale, batıda Edirne, kuzeyde Kırklareli ve kuzeydoğuda Karadeniz ile çevrilidir. Toplam ilçe sayısı on birdir.
| Tekirdağ | |
|---|---|
 İlin Türkiye'deki konumu | |
 İl sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| Coğrafi bölge | Marmara Bölgesi |
| İl merkezi | Tekirdağ |
| İdare | |
| • Vali | Recep Soytürk |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 6.190 km² |
| Nüfus | |
| • Toplam | 906.732 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 906732 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 282 |
| İl plaka kodu | 59 |
Resmî site T.C. Tekirdağ Valiliği | |
Tekirdağ, ilin batısında yer alan en yüksek tepesini 945 m. rakımlı Ganos Dağı (Işıklar Dağı)'nın oluşturduğu Tekir Dağları hariç genelde düzlüktür. Kuzeyde ilin en önemli akarsuyu olan Ergene nehri bulunur. Ergene yarattığı alüvyonlu ovaların verimliliğiyle il nüfusunun büyük bir kısmını çevresindeki yerleşimlere toplamıştır. Tekirdağ'ın bitki örtüsü Marmara Denizi kıyısında makilik, dağlık alanlarda ormanlık, diğer yerlerde ise step özelliği gösterir.
Tekirdağ'ın iklimi, Akdeniz iklimi ve karasal ikliminin bir karışımıdır. Sahil yöresinde Marmara Denizi'nin etkisiyle nemli bir bölgedir.
Alçak tepelerden oluşan bölgenin, ana yükseltisi kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda Marmara Denizi'ne paralel uzanan Tekir Dağları'dır. Tekirdağ merkezin ve ilin en yüksek noktası ise bu alanda bulunan Ganos Dağı(965m)'dır. Büyük akarsulardan yoksun olan bölgede, küçük akarsular mevcuttur. Ganos Dağlarındaki meşelikler ve kimi yerlerde bulunan kızılçam ve karaağaç toplulukları başlıca orman varlığını oluşturur.[3]
Genel iklim özellikleri Akdeniz iklimi ve Karasal iklimin bir birleşimidir. Marmara Denizi çevresinde görülen bu iklime Marmara iklimi de denir. Bir tür geçiş iklimi olan bu iklimde yazlar kurak ve sıcak, bahar ve kış ayları yağışlı geçer. Yağışlar kış aylarında kar şeklinde görülür. Ayrıca Tekirdağ'ın kuzeyde Karadeniz'e kıyısı olduğundan, az da olsa Karadeniz iklimi görülmektedir. Tekirdağ ile ilgili resmi sıcaklık ve yağış bilgileri aşağıdaki tabloda verilmiştir.
| Tekfurdağı Kazası Nüfus Cetveli 1892[4] | |||
| Kadın | Erkek | Toplam | |
| İslam | 6.766 | 7.089 | 13.855 |
| Rum | 9.104 | 9.545 | 18.649 |
| Ermeni | 3.813 | 3.844 | 7.657 |
| Yahudi | 522 | 568 | 1.090 |
| Protestan | 93 | 88 | 181 |
| Toplam | 20.298 | 21.134 | 41.432 |
| Tekirdağ il nüfus bilgileri | ||||
|---|---|---|---|---|
| Yıl | Toplam | Sıra | Fark | Şehir - Kır |
| 1927[5] | 131.446 | 46 | %27 34.993 96.453 %73 | |
| 1935[6] | 194.252 | 40 | %48  | %25 49.139 145.113 %75 |
| 1940[7] | 209.888 | 41 | %8 | %25 51.994 157.894 %75 |
| 1945[8] | 202.606 | 42 | %3  | %22 43.990 158.616 %78 |
| 1950[9] | 224.821 | 42 | %11 | %20 45.694 179.127 %80 |
| 1955[10] | 251.071 | 43 | %12 | %22 55.846 195.225 %78 |
| 1960[11] | 274.806 | 44 | %9 | %31 84.896 189.910 %69 |
| 1965[12] | 287.381 | 44 | %5 | %34 96.897 190.484 %66 |
| 1970[13] | 302.946 | 49 | %5 | %39 117.351 185.595 %61 |
| 1975[14] | 319.987 | 51 | %6 | %43 137.332 182.655 %57 |
| 1980[15] | 360.742 | 49 | %13 | %46 167.270 193.472 %54 |
| 1985[16] | 402.721 | 47 | %12 | %51 205.678 197.043 %49 |
| 1990[17] | 468.842 | 42 | %16 | %55 258.940 209.902 %45 |
| 2000[18] | 623.591 | 36 | %33 | %63 395.377 228.214 %37 |
| 2007[19] | 728.396 | 27 | %17 | %68 494.342 234.054 %32 |
| 2008[20] | 770.772 | 25 | %6 | %68 521.554 249.218 %32 |
| 2009[21] | 783.310 | 24 | %2 | %68 530.278 253.032 %32 |
| 2010[22] | 798.109 | 24 | %2 | %68 545.481 252.628 %32 |
| 2011[23] | 829.873 | 24 | %4 | %69 572.359 257.514 %31 |
| 2012[24] | 852.321 | 23 | %3 | %69 589.049 263.272 %31 |
| 2013[25] | 874.475 | 23 | %3 | Şehir ve kır ayrımı kaldırılmıştır. |
| 2014[26] | 906.732 | 23 | %4 | |
| 2015[27] | 937.910 | 23 | %3 | |
| 2016[27] | 972.875 | 23 | %4 | |
| 2017[27] | 1.005.463 | 22 | %3 | |
| 2018[27] | 1.029.927 | 21 | %2 | |
| 2019[27] | 1.055.412 | 21 | %2 | |
| 2020[27] | 1.081.065 | 21 | %2 | |
| 2021[27] | 1.113.400 | 21 | %3 | |
| 2022[27] | 1.142.451 | 20 | %3 | |
| 2023[27] | 1.167.059 | 20 | %2 | |
Güncel Nüfus Değerleri (TÜİK 6 Şubat 2024 verileri[2])
Tekirdağ il nüfusu: 1.167.059 (2023 sonu). İlin yüzölçümü 6.190 km2'dir. İlde km2ye 188 kişi düşmektedir. (Yoğunluğun en fazla olduğu ilçe: 2.480 kişi ile Çerkezköy'dür.)
İlde yıllık nüfus artış oranı %2,13 olmuştur. Nüfus artış oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: Marmaraereğlisi (%5,41)- Malkara (%0,82)
06 Şubat 2024 TÜİK verilerine göre 11 ilçe ve belediye, bu belediyelerde toplam 366 mahalle bulunmaktadır.
| 2023 yılı sonunda Tekirdağ ili ve ilçelerinin yerleşim yeri ve nüfusla ilgili sayısal bilgileri | |||||||
| İlçe | Nüfus 2022 | Nüfus 2023 | Fark | Değişim% | Mah.Say. | Alanı km2[28] | Yoğunluk |
| Çerkezköy | 206.829 | 213.243 | 6.414 | 3,05 | 12 | 86 | 2480 |
| Çorlu | 290.155 | 294.020 | 3.865 | 1,32 | 26 | 531 | 554 |
| Ergene | 67.038 | 68.695 | 1.657 | 2,44 | 17 | 418 | 164 |
| Hayrabolu | 30.521 | 30.930 | 409 | 1,33 | 52 | 1009 | 31 |
| Kapaklı | 137.514 | 142.662 | 5.148 | 3,68 | 14 | 182 | 784 |
| Malkara | 50.988 | 51.406 | 418 | 0,82 | 77 | 1243 | 41 |
| Marmaraereğlisi | 29.549 | 31.191 | 1.642 | 5,41 | 10 | 175 | 178 |
| Muratlı | 30.067 | 30.411 | 344 | 1,14 | 20 | 388 | 78 |
| Saray | 50.766 | 51.224 | 458 | 0,90 | 29 | 620 | 83 |
| Süleymanpaşa | 215.558 | 219.230 | 3.672 | 1,69 | 78 | 1053 | 208 |
| Şarköy | 33.466 | 34.047 | 581 | 1,72 | 31 | 487 | 70 |
| Tekirdağ | 1.142.451 | 1.167.059 | 24.608 | 2,13 | 366 | 6.192 | 188 |
Tekirdağ ilinin toprakları çok verimlidir ve 1. sınıf tarım arazisidir. Uçsuz bucaksız düz verimli ovaları ve yeşil ovaları vardır. Türkiye'nin yağlık ayçiçek[29] ve buğday üretiminin büyük bölümünü karşılar. Tekirdağ ilinin batısında Malkara ve Hayrabolu ilçelerinde tarım ve hayvancılığın ekonomi değeri çok yüksektir. Tekirdağ ilinin doğusu, Çorlu, Ergene, Çerkezköy, Kapaklı ilçelerinde sanayi, endüstri ve tarım ekonomisi çok yüksektir. Özellikle Çorlu, Ergene, Çerkezköy ve Kapaklı ilçelerinde yüzlerce ve yapılmakta olan onlarca fabrika vardır. (2008 yılında 1.100 olan fabrika sayısı, 2014 yılında 1.605'e çıkmıştır. 6 yılda fabrika sayısı yaklaşık %50 artmıştır.)
Tekirdağ merkezdeki başlıca tarım ürünleri ayçiçeği ve buğdaydır. Buna paralel olarak un ve yağ sanayisi gelişmiştir. Diğer başlıca tarım ürünleri merkez ilçede yer alan 2500 adet kiraz ağacı (il genelinde 50 bin) ile kuru soğandır. İlde üretilen soğanın %60'ı merkez ilçede üretilir.[30] 1931 yılında kentte kurulan Tekel İçki fabrikası ise içki üretimini başlatarak, şehirde yeni bir üretim sektörünün doğmasını sağlamıştır. Üretilen rakılar, Tekirdağ Rakısı adı altında ülkenin en iyisi olarak bilinir. Bu fabrika, 2017 yılında kapatılmıştır.[31]
Ayrıca dünyanın önde gelen ekonomi dergilerinden biri olan Forbes, 2016 yılında "İş Yapmak ve Yaşamak İçin İdeal Şehir" araştırmasında Tekirdağ'ı, İstanbul, Ankara ve İzmir'in ardından 4. sıraya yerleştirdi.[32]
| Konum Bilgileri | ||||||
| İlçe | Kuruluş Yılı[33] | Önceden Bağlı Olduğu İlçe | Alanı km2[34] | Rakım mt. | Merkeze km[35] | Ulaşan Yollar[35] |
| Çerkezköy | 1958 | Saray | 86 | 146 | 60 | D.567-01,  / -K9, 59.04 |
| Çorlu | Cumh.önce | 531 | 168 | 37 | D.100-03, / -K8, 59.05, 59.06 | |
| Ergene | 2012 | Çorlu | 418 | 154 | 46 | D.100-03, 59.06 |
| Hayrabolu | Cumh.önce | 1.009 | 62 | 56 | D.555-04, 59.78, 59.53 | |
| Kapaklı | 2012 | Çerkezköy | 182 | 182 | 68 | D.567-01 |
| Malkara | Cumh.önce | 1.243 | 222 | 59 |  /D.110-03, 59.53 | |
| Marmaraereğlisi | 1987 | Çorlu | 175 | 5 | 38 | /D.110-04, D.567-03 |
| Muratlı | 1957 | Çorlu | 388 | 76 | 24 | D.565-04 |
| Saray | Cumh.önce | 620 | 148 | 77 | D.567-01, D.020-04, 59.01, 59.03 | |
| Süleymanpaşa | 2012 | Merkez | 1.053 | 10 | 0 | /D.110-04, D.565-04, D.555-04 |
| Şarköy | Cumh.önce | 487 | 15 | 81 | D.555-05, D.120-02 | |
| TEKİRDAĞ | Cumh.önce | 6.190 | 28 | |||
Tekirdağ'da görülmeye değer sayısız eser bulunmaktadır. İlginç ziyaret noktaları arasında Macaristan'ın Avusturya'ya karşı mücadele etmiş bağımsızlık kahramanı Ferenc Rakoczi'nin 1720-1735 yılları arasında (başka bir deyişle, Osmanlı'nın Macaristan'ı kaybetmesinden sadece 35 yıl kadar sonra) Osmanlı İmparatorluğu'na sığındığı dönemde kaldığı 17. yüzyıl Türk evi sayılabilir. Ev bugün müze kimliğini taşımakta olup, Macaristan hükûmetinin mülkiyetinde ve Türkiye'yi ziyaret eden Macarlar'ın vazgeçilmez uğrak yeri konumundadır.
Ayrıca Namık Kemal'in doğum yeri olup adına düzenlenmiş Namık Kemal Evi müzeleştirilmiştir.
Şehir merkezinde Atatürk'ün birebir boyutlarındaki tek heykeli bulunmaktadır.
Her sene Haziran ayında Tekirdağ Kiraz Festivali adı altında ortalama 1 hafta süren etkinlikler düzenlenmektedir. İlk olarak 1962'de Kiraz Cümbüşü adıyla başlayan festival,[36] günümüzde kent merkezi için önemli bir turistik faaliyettir.
6 Aralık 2012 tarihli ve 28489 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6360 sayılı On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun doğrultusunda büyükşehir olmuştur. Ayrıca aynı kanunla Süleymanpaşa, Ergene ve Kapaklı ilçeleri kurulmuştur. Belde belediyelerinin tamamı kapanmıştır. Kanunla oluşan değişiklikler ilk yerel idare seçimlerinden sonra uygulanmaya başlanmıştır.
Büyükşehir illerinde Merkezi yönetim Vali, İl Müdürleri ve İl Danışma Kurulundan oluşur.
Tekirdağ, bir ‘büyükşehir’dir. Bu özelliğine göre yönetimi belirlenmiştir. Protokolde ilk sırada yer alan Vali, merkezi yönetimi temsil eder ve Cumhurbaşkanı tarafından atanır.
Büyükşehir yapılan illerde, İl Genel Meclisi, yetki ve görevlerini Büyükşehir Belediye Meclisi’ne devretmiş ve kaldırılmıştır.
Tekirdağ Valisi, 1967-Karasu doğumlu Recep SOYTÜRK Ağustos 2023 tarihinde Kilis Valisi iken atanmıştır.
Vali ve Kaymakamlara ait bilgiler Tekirdağ'ın ilçeleri sayfasında gösterilmiştir.
Büyükşehir Belediyelerinde Yerel yönetim, Büyükşehir Belediye Başkanı, Büyükşehir Belediye Meclisi ve Büyükşehir Belediye Encümeni'nden oluşur.
Yerel yönetimi temsil eden Büyükşehir Belediye Başkanı, ildeki tüm seçmenlerin oy çokluğu ile seçilir. Yerel seçimlerde İlçe Belediye Başkanı ve İlçe Belediye Meclisi için de oy kullanılarak ilçelerin belediye meclisleri oluşur. İlçe Belediye meclislerinden alınan üyelerle (başkan kontenjanı, ilçe nüfusu ve parti oy oranına göre) de Büyükşehir Belediye Meclisi oluşur. Bu mecliste ilçe belediye başkanları da yer alır.[37][38] Meclisin başkanı Büyükşehir Belediye Başkanı'dır.
Büyükşehir belediye encümeni, belediye başkanının başkanlığında, belediye meclisinin kendi üyeleri arasından bir yıl için gizli oyla seçeceği beş üye ile biri genel sekreter, biri malî hizmetler birim amiri olmak üzere belediye başkanının her yıl birim amirleri arasından seçeceği beş üyeden oluşur. (5216 saylı kanun 16.madde)
Büyükşehir yapılan illerde, İl Genel Meclisi, yetki ve görevlerini Büyükşehir Belediye Meclisi’ne devretmiş ve kaldırılmıştır.
Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanı, 1973-Malatya doğumlu Candan Yüceer (CHP), 31 Mart 2024 seçimlerinde %50,17 oy oranıyla seçilmiştir.[39]
İlçe belediyeleri, 2024 Türkiye yerel seçimleri'ne göre, iki değişik parti tarafından yönetilmektedir. Bu ilçelerden 9'u CHP ve ikisi Ak Parti'li belediye başkanıdır.[40]
Tekirdağ Büyükşehir Belediye Meclisi üye sayısı 62’dir (Büyükşehir Belediye Başkanı, 11 ilçe belediye başkanı ve 50 üye) Bunların 44'ü CHP, 19'u AK Parti, 1'i İYİ Parti'dir[41]
Belediye başkanları ve meclislere ait bilgiler Tekirdağ'ın ilçeleri sayfasında gösterilmiştir.
Tekirdağ'a bağlı 12 radyo ve az da olsa 1 TV kanalı vardır. Çoğu Süleymanpaşa ya da Çorlu'da bulunur.
Tekirdağ il merkezinin (Süleymanpaşa) diğer ilçe merkezlerine uzaklıkları şöyledir. Süleymanpaşa: 1 km, Çorlu: 37 km, Ergene: 45 km, Çerkezköy: 62 km, Kapaklı: 68 km, Saray: 82 km, Muratlı: 25 km, Hayrabolu: 52 km, Malkara: 60 km, Marmaraereğlisi: 38 km, Şarköy: 84 km.
2018-2019 sezonu sonunda, Ergene Velimeşe SK 3. Lig play-off maçlarını kazanarak 2. Lig'e yükselmiştir. Tekirdağspor, Çerkezköy 1911 Spor ve Çorluspor 1947 BAL'dadır. Çorlu Belediyespor, basketbol 2. Liginde, Malkara 14 Kasım SK Hentbol 2. liginde yer almıştır. Basketbol EBBL'de Çorlu Belediyesi 2. lige çıkmıştır. Ayrıca futbol kadınlar 3. liginde 2, Voleybol bölgesel liginde 3 takımı, basketbol bölgesel liginde 1 takımı daha vardır.
Ziraat Türkiye Kupası'nda Ergene Velimeşe SK ve Çerkezköy 1911 Spor katıldıkları ilk turda elenmişlerdir.
Ayrıca şehirde 2014 yılından beri "Uluslararası Optimist Kupası" adıyla yelken yarışları düzenlenmektedir.
Önemli spor tesisleri: Namık Kemal Stadyumu (4.300), Atatürk Kapalı Spor Salonu (1.500), Tekirdağ Olimpik Yüzme Havuzu (750).
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
