Remove ads
Stoke-on-Trent, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Batı Midlands bölgesinde ve törensel Staffordshire kontluğunda bulunan ama 1997'den itibaren Tek-Seviyeli Yerel İdare olarak idare edilen ve 1925'te krallık beratı ile şehir olma statüsü de kazanan bir yerleşke ve idare merkezidir.
| Stoke-on-Trent | |
|---|---|
City of Stoke-on-Trent | |
 | |
 Arma | |
Takma ad: "Potteries (Çanak-Çömlek Üreticileri)" | |
Slogan: Vis Unita Fortior (Birleşmiş kuvvetler daha güçlü olur) | |
 Staffordshire içinde Stoke-on-Trent | |
| Ülke |  Birleşik Krallık |
| Kurucu Ülke |  İngiltere |
| Bölge | Batı Midlands |
| Kontluk | Staffordshire |
| Yüzölçümü | |
| • Şehir | 92.74 km² |
| En yüksek nokta | 250 m (820 ft) |
| En alçak nokta | 96 m (314 ft) |
| Nüfus (2019) | |
| • Şehir | 256.375 |
| • Yoğunluk | 2,738/km² |
| • Kent | 372,775 |
| • Metropol | 678,000 |
| Zaman dilimi | UTC±00.00 (BAS) |
| • Yaz (YSU) | UTC+01.00 (BAYS) |
Resmî site http://www.stoke.gov.uk | |
Stoke-on-Trent şehri İngiltere ülkesinin "Batı Midlands" bölgesinde Manchester ile Birmingham şehirlerinin arasında hemen hemen ortada bulunmaktadır. Kuzeyinde ve şehirsel olarak birleşmiş şeklinde olan "Newcastle-ünder-Lyme" kenti ve buna bağlı yöre bulunmaktadır. Bu birleşik Stoke ile Newcastle-under-Lynee şehirsel bölgesine coğrafyacılar "Potteries Şehirsel Alani ( Potteries Urban Area)" adını vermektedirler. Coğrafyacılar bu iki şehirsel bölge ve bunların kuzeyinde bulunan kırsal alanlar birlikte "Kuzey Stafordshire Bölgesi" adını vermektedirler. 2001 nüfus sayımında bu "Kuzey Stafordshire Bölgesi" nüfusu 457.165 olarak bulunmuştur.
Stoke-on-Trent 1910 kadar resmen 6 değişik adlı değişik özellikli kent olarak ama gayriresmî "Potteries" olarak bilinmekteydi: Hanley, Fenton, Longton, Burslem, Tunstall, Stoke-upon-Trent. 1910'da bu şehirler bir yöresel idare federasyonu olarak birleştirildiler ve bunların arasında an tren istasyonu bulunan Stoke idare merkezi olarak seçildi ve birleştirilmiş kente "Stoke-on -Trent" ismi verildi. Fakat 20. yüzyılda gelişen şehrin ticari merkezi, Burslem'ın sıkı rekabetine rağmen, Hanley oldu.
Remove ads
Stoke-on-Trent şehrinin daha birleştirilmeden önce, 17. yüzyıldan beridir bu kuzey Staffordshire'da bulunan şehirler seramik sanayiinin merkezi olarak bilinmekteydi ve Stoke ismi verilmeden "Potteries (Çanak-Çömlekler)" şehri olarak gayri-resmi olarak anılmaktaydı. Şehrin birçok tarafında bulunan büyük şişe şeklindeki seramik ateşleme fırınları şehrin silüetini sağlamakta ve geceleri bunların gösterdiği ateş manzarası 19. yüzyıl edebiyatında yer almıştı.[1] Stoke'da İngiliz mali seramikler üreticileri olan Royal Doulton, Spode, Wedgwood, Minton vb firmalarin kaliteli seramikleri dünya pazarlarını tutmuştu.
Fakat 20. yüzyılda bu sanayi dünyanın diğer bölgelerinde de gelişmiştir. İngiltere'de özellikle Stoke-on-Trent'te bulunan seramik sanayi teknolojik ve artıstık üstünlüğünü kaybetmiştir. Şehirde bulunan seramik üretim fabrikaları ve ateşleme fırınlarının çoğu kapatılmış ve yıkılmıştır. Ama Stoke-on-Trent'te seramik sanayinin en kaliteli üreticilerinin özel fabrika dükkanları bulunmakta ve bunlar şehri şahsen ziyarete gelen turistlerden özel talep görmektedirler. Ayrıca şehirde bulunan "Gladstone Seramik Müzesi" bu eski sanayinin gelişmesini göstermektedir.
Şehrin civarında olan Kuzey Staffordshire İngiltere'nin büyük kömür madenlerinin bulunduğu bir yöre idi. Stoke civarında 300 km² alanda bir arazi altında 13. yüzyıldan beridir işletilen zengin kömür yatakları bulunmaktaydı. 1947'de kömür madenciliği devletleştirildiği zaman Stoke-on-Trent'te 20.000 kömür madeni işçisi çalışmaktaydı. Bundan sonra madenler modernleştirilip prodüktiviteleri çok artırılmıştı ve burada bulunan bir ocak 1992'de 2,5 milyon ton satılabilecek kömür üreterek dünya kapalı maden ocağı üretim rekoru kırmıştı. Ancak 1979'da gelen Muhafazakâr Parti hükûmeti ve başbakanı Margaret Thatcher kömür madencilerine nerede ise harp ilan ederek madenlerin 1980'li ve 1990'lı yıllarda kapanmasına neden olmuştur. Bugün Stole civarındaki kömür havzasında tek bir maden ocağı bile bulunmamaktadır. Ama kömür ocaklarından çıkan cürufların yığıldığı tepeler hala şehrin ufkunda bulunmaya devam etmektedirler ve şehrin ve varoşlarının altında bulunan boşaltılmış kömür madeni tünelleri çöküntüleri hala yer üstünde bulunan ev ve binalara zarar vermeye devam etmektedir.
Şehir demir ve çelik üretiminde de 19. ve 20. yüzyılda çok önemliydi. Tunstall, Burslem ve Hanley kasabalarında tepelik alanlar arasında bulunan Goldendale ve Shelton vadileri demir-çelik fabrikalarının bulunduğu bölgeydi. Bu yörede en son çelik üretimi 1978'da Sheldon Çelik Fabrikasında üretilmiş ve bundan sonra bu fabrika çelik levha üretimi için kullanılması ve bu da en son 2002 üretimden sonra kapatılmıştır.
Şehirde büyük demiryolları çer atölyeleri de bulunmakta ve 1881-1930 döneminde istim lokomotifleri üretilmekte idi. Bu sanayiler de 20. yüzyılın ikinci yarısında kaybedilmiştir.
1920'lerde Michelin otolastik fabrikası Stoke'da açılmış ve 1990'lı yıllarda bu fabrika 9000 işçi kullanırken günümüzde işçi sayısı 1200 altına düşmüştür.
Genellikle Stoke-on-Trent 20. yüzyılın ikinci yarısında İngiltere'nin sanayisizleşme trendinden çok büyük zararlar görmüştür. Şehir bir sanayi şehri iken bir işsizler ordusu şehri ve hizmet sektörü şehrine dönmüştür. Büyük gayretlerle hizmet sektöründe, ulaşım sektöründe ve turizmle çalışma alanları yaratılmaya çalışılmaktadır.
Remove ads
Şehir yöresel idaresine bağlı ikincil eğitim için 13 tane 'toplum' okulu, 4 tane 'kilise okulu ve 5 'özel okul bulunmaktadır. Stoke, son yıllarda gazete ve haber bültenlerinin de dikkatini çeken, bu okul sayısını azaltıp ve okulların kuruluş şeklini değiştirmek için reform planları yapmış ve bunlar topluluğun büyük reaksiyonuna sebep olmuştur. 2010'daki seçimle gelen koalisyon hükûmeti okulları kurulmasını ve idaresini özel sektöre, toplum kurumlarına ve isteyen ve organize olabilen aile gruplarına bırakacağını ilan etmiştir. Stoke okullarının bir özelliği tatillerinin hala seramik işçilerinin tatillerine uydurulması ve bu okullarda genel İngiltere ülkesinden başka zamanlarda yaz tatillerinin yapılmasıdır.
Stoke-on-Trent'te 1971'den beri "North-Staffordshire Polytechnic" adında yüksek eğitim kurumu bulunmaktaydı. 1992'de bu kurum tam olarak özerk bir üniversite'ye dönüştü ve Staffordshire Üniversitesi adını aldı. Ama ana kampüslerinden biri hala Stoke-on-Trent şehrinin Shelton mahallesinde şehir garı yakınlarında bulunmaktadır.
Remove ads
Stoke-on-Trent şehrinde iki tane profesyonel futbol takımı bulunmaktadır.
Stoke City FC 1863'te kurulmuş olup dünyada ikinci profesyonel olan takım olmakla övünmektedir. 1997'de yapılan 27.500 kusur kişilik Britannia Stadı ana sahalarıdır ve "The Potters ("çömlekçiler")" adı ile anılmaktadırlar. 2009-2010 Premier League'de oynamaktaydılar ve Türk futbolcu Tuncay Şanlı £5 milyona Middlesborough'dan transfer etmişlerdir.
Port Vale FC ise 1876'da Burslem'de kurulmuştur ve Burslem'de buluna "Vale Park Stadı" merkezleridir. Bu takım İngiltere liglerinde epeydir oynamakla beraber hiç yüksek seviyelerine çıkmamıştır. Son sezonda ligin dördüncü seviyesi olan "League Two" oynamaktadır.
Remove ads
Stoke-on-Trent'in şu resmî kardeş şehir anlaşması vardır:
Tunstall'da saat kulesi meydanı
Hanley'de Stoke-on-Trent ana çarşısı
Stoke-on-Trent Tren Garı
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads