Sahil Güvenlik Komutanlığı

Başlığın diğer anlamları için Sahil güvenlik sayfasına bakınız.

Sahil Güvenlik Komutanlığı, Türkiye'nin bütün sahillerinde, iç suları Marmara Denizi ile İstanbul ve Çanakkale boğazlarında, liman ve körfezlerinde, karasularında, münhasır ekonomik bölgesi ile ulusal ve uluslararası hukuk kuralları uyarınca egemenlik ve denetimi altında bulunan deniz alanlarında hizmet veren silahlı bir genel kolluk kuvveti.^[21]

Sahil Güvenlik Komutanlığı
Etkin	9 Temmuz 1982[1]
Ülke	Türkiye
Bağlılık	Türkiye İçişleri Bakanlığı[2]
Sınıfı	Sahil Güvenlik [3]
Tipi	Genel kolluk kuvveti
Görevi	Emniyet, asayiş ve kamu düzeni Adli kolluk hizmetleri
Büyüklük	7.217 Personel (Haziran 2021 itibarıyla)[4] 3 adet CASA CN-235[5] 14 adet Bell 412[6][7] 4 adet Dost Sınıfı Gemi[8] 18 adet 80 Sınıfı Bot [9][10] 5 adet SAR-33 Sınıfı Bot[11] 4 adet SAR-35 Sınıfı Bot[12] 4 adet Arama Kurtama Botu[13] 13 adet KAAN-33 sınıfı Bot[14] 9 adet KAAN-29 sınıfı Bot[15] 10 adet KAAN-19 sınıfı Bot[16] 18 adet KAAN-15 sınıfı Bot[17] 4 adet Sahil Güvenlik Korveti[18]
Bütçe	₺ 4.986.900.000(2023)[19]
Parçası	Türkiye İçişleri Bakanlığı Türk Deniz Kuvvetleri[20] (seferberlik ve savaş durumunda; belirlenecek birimler)
Karargâh	Sahil Güvenlik Komutanlığı Bakanlıklar, Ankara
Slogan	Güçlü. Etkin. Caydırıcı
Renkler	Turuncu, Siyah, Beyaz
Marş	Sahil Güvenlik Marşı
Maskot	Fok
Website	sg.gov.tr
Komutanlar
Komutan	Koramiral Ahmet Kendir
Komutan yardımcıları	Tümamiral Cengiz Fitoz Tümamiral Cengiz Ünver
Nişanlar
Fors
Kol şeridi
Araç sembolü

TCSG-88

Kaan sınıfı hücümbot

Sahil Güvenlik Helikopteri Bell 412

Osmanlı döneminde Rüsumet Emaneti adıyla kurulmuş ve 13 Temmuz 1982 tarihli ve 2692 sayılı Yasa ile özerk bir yapıya kavuşturulmuş olan Komutanlık, İçişleri Bakanlığına bağlı olarak görev yapmaktadır. Seferberlik ve savaş hallerinde, Komutanlığın Cumhurbaşkanı kararıyla belirlenecek bölümleri Deniz Kuvvetleri Komutanlığı emrine girer; kalan bölümleriyse normal görevlerine devam eder.^[21][22]

Komutanlığın görevi emniyet ve asayişi sağlamak, halkın can ve mal güvenliği ile kamu düzeninin korumak, adli kolluk görevlerini yapmak ve kanunların kendisine verdiği diğer görevleri yerine getirmektir. Sahil Güvenlik personeli uçucu ve kurbağa adamlar olmak üzere; subay, astsubay, uzman, öğrenci, sivil memur ve işçilerden oluşmaktadır.

Emniyet Müdürlüklerine bağlı Deniz Limanı Şube Müdürlükleriyle birlikte Türkiye sahil ve denizlerinde asayiş, arama kurtarma, can ve mal güvenliğini sağlama gibi görevleri yerine getiren iki kurumdan biridir.

Tarihçe

Sahil Güvenlik Komutanlığı Karargâhı, Ankara

İstanbul dışındaki sahillerin korunması ve kaçakçılığın izlenip önlenmesi için kurulmuş olan Taşra Gümrük İdareleri 1859 yılında, başkentte aynı amaçla kurulmuş olan İstanbul Emtia Gümrük Eminliğine bağlanmıştır. 1861 yılında kurumun adı Rüsumat Emaneti olarak değiştirilmiştir. 1886 yılına gelindiğindeyse Jandarmaya bağlı Kordon Bölükleri oluşturulmuştur.

Cumhuriyetin ilanın ardından, 1932 yılında 1917 sayılı Kanun ile Genelkurmay Başkanlığına bağlı Gümrük Muhafaza Umum Komutanlığı kurulmuştur. Denizden yapılacak kaçakçılığın önlenmesi ve karasularının güvenliğinin sağlanması görevleri bu Komutanlığa verilmiştir. Gümrük Muhafaza Umum Kumandanlığı görev yönünden Gümrük ve Tekel Bakanlığı, deniz sınırlarının güvenliği ve personelin eğitimi bakımından Genelkurmay Başkanlığı bünyesinde 1956 yılına kadar bu faaliyetlerini sürdürmüştür.

1956 yılında lağvedilen bu kuruluşun görevleri Jandarma Genel Komutanlığına devredilmiştir. 1967 yılından itibaren Sahil Güvenlik Teşkilatı kurulması için başlatılan çalışmalar sonucunda, 13 Temmuz 1982 tarihinde 2692 sayılı Kanun kabul edilerek Sahil Güvenlik Teşkilatı kurulmuştur. 1 Eylül 1982 tarihinden itibaren fiilen göreve başlayan Sahil Güvenlik Komutanlığı, 1 Ocak 1985 tarihine kadar Jandarma Genel Komutanlığına bağlı olarak görev yapmıştır. Komutanlık bu tarihten beri İçişleri Bakanlığına bağlıdır.

Komutanlık 24 Haziran 2003 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren kanun değişikliğiyle müstakil yapıya kavuşmuştur. 15 Temmuz Darbe Girişiminin ardından ilan edilen olağanüstü hal kapsamında 27 Temmuz 2016'da Resmi Gazete'de yayımlanan 25 Temmuz 2016 tarihli ve 668 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Komutanlık sivilleştirilmiş; Türk Silahlı Kuvvetleri kadro ve kuruluşu içerisinden çıkarılarak sadece İçişleri Bakanlığına bağlanmıştır. Deniz Kuvvetleri Komutanlığı emrine girmesi yalnızca seferberlik ve savaş halleriyle sınırlandırılarak Bakanlar Kurulu kararı koşulu getirilmiştir. Ayrıca Komutanlığın tamamının, Kuvvet Komutanlığı emrine girebileceğine dair hüküm kaldırılarak emre girecek birimlerin belirlenmesinde Bakanlar Kurulu yetkili kılınmıştır.^[21][22]

Görevleri

Sahil Güvenlik Komutanlığı, Türkiye'nin bütün sahillerinde, iç suları Marmara Denizi ile İstanbul ve Çanakkale boğazlarında, liman ve körfezlerinde, karasularında, münhasır ekonomik bölgesi ile ulusal ve uluslararası hukuk kuralları uyarınca egemenlik ve denetimi altında bulunan deniz alanlarında kanunlarla belirlenen kolluk görevlerini yerine getirir. Bu görevler şunlardır:^[21]

• Deniz yolu ile yapılan her türlü kaçakçılık eylemini ve aşağıdaki kanunlara aykırı eylemleri önlemek, izlemek, suçluları yakalamak, gerekli işlemleri yapmak, yakalanan kişi ve suç vasıtalarını yetkili makamlara teslim etmek:
  • 1710 sayılı Eski Eserler Kanunu
  • 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu
• Liman sınırları dışında aşağıdaki kanun ve hükümlere aykırı eylemleri önlemek, izlemek, suçluları yakalamak, gerekli işlemleri yapmak, yakalanan kişi ve suç vasıtalarını yetkili makamlara teslim etmek:
  • 815 sayılı Türkiye Sahillerinde Nakliyatı Bahriye (Kabotaj) ve Limanlarda Karasuları Dahilinde İcraî Sanat ve Ticaret Hakkında Kanun
  • 3222 sayılı Telsiz Kanunu
  • 4922 sayılı Denizde Can ve Mal Koruma Hakkında Kanunu
  • 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu
  • 1234 sayılı Hayvanların Sağlık Zabıtası Hakkında Kanunu
  • 6968 sayılı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Kanunu
  • 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu
  • 5682 sayılı Pasaport Kanununa
  • 5683 sayılı Yabancıların Türkiye‘de İkamet ve Seyahatleri Hakkında Kanunu
  • 2548 sayılı Gemi Sağlık Resmî Kanunu
  • 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu
  • Seyir güvenliği ile demirleme, bağlama, avlanma, dalgıçlık ve bayrak çekme ile ilgili hükümler
  • Deniz ve hava araçları ile denizlerdeki tesislerden yapılacak her türlü kirletmelerle ilgili hükümler
  • Belirtilen konulara ilişkin uluslararası antlaşmalar
• 5202 sayılı Deniz ve Kıyılarda Görülecek Başıboş Mayın, Patlayıcı Madde ve Şüpheli Cisimlerin Yok edilmeleri Hakkında Kanun'un uygulanmasında gerekli koruma tedbirlerini alarak ilgililere haber vermek.
• Deniz seyir yardımcılarının ilgili hükümlere göre çalışma durumlarını, yetkili kuruluşlarca konulan deniz engelleri ile batık işaretlerinin sürekliliğini izlemek, kontrol etmek, görülen aksaklık ve noksanlıkları ilgililere bildirmek.
• Uluslararası Denizde Arama ve Kurtarma Sözleşmesi'nin öngördüğü düzeyde arama ve kurtarma görevlerini icra etmek.
• Türkiye'nin karasularına giren mültecileri silah, mühimmat ve benzeri savaş araçlarından arındırmak ve bu mülteciler ile bulundurdukları silah, mühimmat ve benzeri savaş araçlarını ilgililere teslim etmek.
• Görev alanları içinde genel güvenlik kuvvetlerince takibi gerekli suçlarla, karada başlayıp denizde devam eden yukarıda belirtilen suçlar dışındaki suçların izlenmesinde ve suçluların yakalanmasında diğer güvenlik kuvvetlerine yardım etmek, gerektiğinde suçluları yakalayıp yetkili makamlara teslim etmek.

Yetkileri

Sahil Güvenlik Komutanlığı mensupları, kendilerine Sahil Güvenlik Komutanlığı Kanunu ile verilen görevleri yerine getirmede, silah kullanma yetkisi dâhil kanunların diğer güvenlik kuvvetlerine tanıdığı bütün hak ve yetkilere sahiptir.

Liman sınırları içinde ve dışında Türk kanunlarına göre cezalandırılması gereken eylemlere, ilgili kanun ve uluslararası antlaşma hükümlerine göre müdahale ederler. Suçun denizde başlayıp karada devam etmesi ya da suçluların karaya geçmesi hallerinde, yetkili güvenlik kuvveti olaya müdahale edene dek suç delillerinin kaybolmasını ve suçluların kaçmasını önlemek amacıyla yetkilerini karada da sürdürürler. Durum, en kısa sürede gerekli imkânlar kullanılarak yerel mülki amire bildirilir.^[21]

Asayiş birimleri

• Sahil Güvenlik Komutanlığı (Ankara)
• Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi (Ankara)^[23]
• Sahil Güvenlik Karadeniz Bölge Komutanlığı (Samsun)
  • Sahil Güvenlik Doğu Karadeniz Grup Komutanlığı (Trabzon)
  • Sahil Güvenlik Orta Karadeniz Grup Komutanlığı (Samsun)
  • Sahil Güvenlik Batı Karadeniz Grup Komutanlığı (Bartın)
  • Sahil Güvenlik Van Gölü Grup Komutanlığı (Van)
  • Sahil Güvenlik Karadeniz Onarım Destek Komutanlığı (Samsun)
• Sahil Güvenlik Marmara ve Boğazlar Bölge Komutanlığı (İstanbul)
  • Sahil Güvenlik Kuzey Marmara Grup Komutanlığı (İstanbul)
  • Sahil Güvenlik Batı Marmara Grup Komutanlığı (Çanakkale)
  • Sahil Güvenlik Güney Marmara Grup Komutanlığı (Bursa)
  • Sahil Güvenlik İmralı Özel Görev Grup Komutanlığı (Bursa)
  • Sahil Güvenlik Marmara ve Boğazlar Onarım Destek Komutanlığı (İstanbul)
• Sahil Güvenlik Ege Deniz Bölge Komutanlığı (İzmir)
  • Sahil Güvenlik Kuzey Ege Grup Komutanlığı (Balıkesir)
  • Sahil Güvenlik Orta Ege Grup Komutanlığı (İzmir)
  • Sahil Güvenlik Güney Ege Grup Komutanlığı (Muğla)
  • Sahil Güvenlik Ege Deniz Onarım Destek Komutanlığı (İzmir)
• Sahil Güvenlik Akdeniz Bölge Komutanlığı (Mersin)
  • Sahil Güvenlik Antalya Grup Komutanlığı (Antalya)
  • Sahil Güvenlik Mersin Grup Komutanlığı (Mersin)
  • Sahil Güvenlik Doğu Akdeniz Komutanlığı (Hatay)
  • Sahil Güvenlik Akdeniz Onarım Destek Komutanlığı (Mersin)
• Sahil Güvenlik Hava Komutanlığı (İzmir)
  • Sahil Güvenlik Samsun Hava Grup Komutanlığı
  • Sahil Güvenlik Antalya Hava Grup Komutanlığı
  • Sahil Güvenlik Hava Stand Eğitim Filo Komutanlığı
  • Sahil Güvenlik Hava Harekât Komutanlığı
  • Sahil Güvenlik Hava İkmal Ve Bakım Komutanlığı
• Sahil Güvenlik Eğitim ve Öğretim Komutanlığı (Antalya)
  • Sahil Güvenlik Okul Komutanlığı
  • Sahil Güvenlik Eğitim Merkez Komutanlığı
• Sahil Güvenlik İkmal Merkezi Komutanlığı (İstanbul)
• Envanter Kontrol Merkezi Komutanlığı (İzmir)

80 Sınıfı Türk Sahil Güvenlik botu TCSG-88, Büyükdere İskelesi, İstanbul

Ana teçhizatlar

İstanbul Boğazı'nda bir sahil güvenlik botu

Antalya Havalimanı'nda bir CASA CN 235

Dikili, İzmir'de Damen Sar 1906 model sahil güvenlik botu

Sahil Güvenlik Asayiş
Yüzer platform devriye araçları
4	SG Arama Kurtarma Botu[24]
18	80 Sınıfı Botlar
4	SAR 35 Sınıfı Botlar
5	SAR 33 Sınıfı Botlar
13	Kaan 33 Sınıfı Botlar
9	Kaan 29 Sınıfı Botlar
17	Kaan 19 Sınıfı Botlar
18	Kaan 15 Sınıfı Botlar
15	Damen Sar 1906 Kontrol Botları
10	Ares 42 Hector Saget
n/a	Ares 35 FBP Kontrol Botu (105 Sipariş)[25]
n/a	SG Saget Botları (Lastik Şişme Bot)
n/a	SG Kontrol Botları (Lastik Şişme Bot)
11	SG Degak Botları (Lastik Şişme Bot)
n/a	CANSU Uzaktan Kumandalı Deniz Aracı[26]
Uçar platformlar
14	AB 412 Helikopterleri EP varyantı kullanımda[27]
3	CASA CN 235 Uçakları
6	Baykar Bayraktar TB2[28]
n/a	UAVERA Çağatay VTOL[29]
Kara platformları
n/a	BMC Vuran[30]
n/a	Sahil Güvenlik Mobil Radar Araçları[31] TİP-1 Mobil Radar Araç Modeli Mercedes Sprinter Görev Süresi 24 Saat Radar Menzili 48 deniz mili Muhabere 2 Vhf (Aselsan 4031) TİP-2 Mobil Radar Araç Modeli IVECO Daily Görev Süresi 24 Saat Radar Menzili 48 deniz mili Muhabere 1 Vhf (Aselsan 4900) TİP-3 Mobil Radar Araç Modeli Mercedes Unimog Görev Süresi 24 Saat Radar Menzili 48 deniz mili Muhabere 2 Vhf (Aselsan 4721)
n/a	Bofors L-70 Sahil batarları

Sahil Güvenlik Komutanlığında görev yapan personel sağ koluna bu şeridi takar.

Komutanlar

Ana madde: Sahil Güvenlik komutanları listesi

Rütbeler

Subay Rütbeleri^[32]

Koramiral	Tümamiral	Tuğamiral	Albay	Yarbay	Binbaşı	Yüzbaşı	Üsteğmen	Teğmen

Astsubay Rütbeleri^[32]

Astsubay Kıdemli Başçavuş	Astsubay Başçavuş	Astsubay Kıdemli Üstçavuş	Astsubay Üstçavuş	Astsubay Kıdemli Çavuş	Astsubay Çavuş

Uzman Erbaş Rütbeleri ^[32][33]

II Kademeli Uzman Çavuş	I Kademeli Uzman Çavuş	Uzman Çavuş	II Kademeli Uzman Onbaşı	I Kademeli Uzman Onbaşı	Uzman Onbaşı

Dipnotlar

• Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu 20 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Sahil güvenlik kanunu 2 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Sahil Güvenlik Komutanlığı'nın İdari ve Adli Görevlerine İlişkin Tüzük 3 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.