Loading AI tools
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
STOL, İngilizce "Short Take-off and Landing"'in kısaltmasıdır. Havacılıkta çok kısa pistlerde kalkış ve iniş yapabilen uçakları belirtmek için kullanılır.[1] Birçok STOL uçağı, çeşitli koşullarda bulunan pistlere iniş yapabilmek için kızaklar gibi farklı ekipmanlar bulundurabilir.
Çoğu sabit kanatlı STOL uçağı ücra yerlerde iyileştirilmemiş toprak, çimen ve benzeri yüzeylerde kullanım amacıyla yapılmıştır. Bu uçaklar, ücra yerlere inip kalkabilmek için gerekli olan düşük iniş ve perdövites hızlarının minimuma indirilmesi amaçlanarak dizayn edilmiştir. Birçok STOL uçağı, kuyruk tekerleği tipi iniş takımıyla dizayn edilmiştir, fakat buna De Havilland Canada DHC-6 Twin Otter gibi STOL kabiliyeti yüksek olup üç tekerli iniş takımı kullanan istisnalar mevcuttur.
İniş ve kalkış için gereken pist uzunluğu perdövites (stall) hızının karesine bağlı olduğundan STOL uçaklarının dizaynında en çok bu hızın olabildiğince azaltılması üzerine çalışılır. Kalkışta yüksek güç-ağırlık oranı ve düşük sürükleme uçağın ivmelenmesine ve hızlıca pistten kalkmasına yardımcı olur. Kalkıştan sonra pistin çevresindeki engelleri güvenli bir şekilde atlatmasında yine yüksek güç-ağırlık oranı önemli bir rol oynar. İniş mesafesini kısaltmak için ise frenler, flaplar, spoilerlar ve ters itme kullanılabilir. Flaplar ve slatlar iniş ve kalkış hızlarını düşürdükleri için STOL uçaklarında büyük önem taşırlar.[2]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.