Mordvin dilleri

Mordvin dilleri (Rusçadaki resmî ismiyle мордовские языки, mordovskiye yazyki),^[2] Ural dillerinin bir koludur. Birbiriyle yakın bağları olan ve ikisi de Mordovya bölgesinde konuşulan Erzyan ile Mokşan dillerinden oluşur.^[3] Bu grubun eskiden tek bir "Mordvin dili"ni teşkil ettiği düşünülürdü,^[4] ancak mevcut durumda küçük bir dil grubu olarak görülür. Sesbilim, sözcük ve dilbilgisi farklılıkları nedeniyle Erzyanca ile Mokşanca birbiriyle karşılıklı anlaşılabilirlik göstermemektedir; hatta gruplar arası temaslarda sık sık Rus dili kullanılır.^[5]

Mordvin dilleri
Bölge	Rusya
Dil ailesi	Ural Fin-Perm dilleri? Mordvin dilleri
Dil kodları
ISO 639-3	–
Glottolog	mord1256[1]

Bu iki dilin birbirinden farklı edebî formları da var. Erzyan edebî dili 1922'de, Mokşan edebî diliyse 1923'te oluşturuldu.^[6]

İki dil arasındaki bazı sesbilimsel farklılıklar şunlardır:^[4]

• Mokşanca /ɛ, e/ sesleri arasındaki ayrımı muhafaza ederken, Erzyancada bu iki ses birbiriyle /e/ sesi olarak birleşmiştir.
• Diğer Ural dillerinde olduğu gibi, Erzyancada da vurgusuz hecelerde ünlü uyumu yer alır; ön ünlüsü olan sözcüklerde [e] sesi, arka ünlüsü olan sözcüklerdeyse [o] sesi kullanılır. Mokşancada ise tüm bunların yerine [ə] sesi kullanılır.
• Erzyanca sözcüklerinin başlarında yer alan artdişyuvasıl patlamalı sürtünmeli /tʃ/ sesinin yerinde Mokşancada sürtünmeli /ʃ/ sesi yer alır.
• Ötümsüz ünsüz sesleriyle bitişik /r, rʲ, l, lʲ, j/ sesbirimleri Mokşancada ötümsüzleşme geçirip [r̥ r̥ʲ l̥ l̥ʲ ȷ̊] şeklinde eklemlenir.

Kaynakça

1. Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, (Ed.) (2017). "Mordvin". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
2. Dalby, Andrew (1998). Dictionary of Languages. Columbia University Press. s. 429. Erza.
3. Grenoble, Lenore (2003). Language Policy in the Soviet Union. Springer. s. A80. ISBN 978-1-4020-1298-3. 5 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2021.
4. Raun, Alo (1988). Sinor, Denis (Ed.). The Uralic languages: Description, history and foreign influences. BRILL. s. A96. ISBN 978-90-04-07741-6. 17 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2021.
5. Minahan, James (2000). One Europe, Many Nations. Greenwood Publishing Group. s. A489. ISBN 978-0-313-30984-7.
6. Wixman, Ronald (1984). The Peoples of the USSR. M.E. Sharpe. s. A137. ISBN 978-0-87332-506-6. 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2021.