Manisa-Bandırma demiryolu

Manisa – Balıkesir – Bandırma demiryolu, Manisa – Balıkesir – Bandırma arasında bulunan TCDD'ye ait ana demiryolu hattıdır.

Manisa – Balıkesir – Bandırma demiryolu
Genel bilgiler
Durum	İşletmede
Sahibi	The Smyrna Cassaba Railway (1865 – 1893) Société Ottomane du Chemin de fer de Smyrne-Cassaba et Prolongements (1893 – 1934) TCDD (1934 – Günümüz)
Yer	3. Bölge
İlk - Son durak	Manisa Garı Bandırma Garı
İstasyonlar	45
Web sitesi	http://www.tcdd.gov.tr
Hizmet
Sistem	TCDD
İşletmeci(ler)	The Smyrna Cassaba Railway (1865 – 1893) Société Ottomane du Chemin de fer de Smyrne-Cassaba et Prolongements (1893 – 1934) TCDD (1934 – 2016) TCDD Taşımacılık (2016 – Günümüz)
Bakım tesisi	Manisa, Balıkesir, Bandırma
Tarihçe
Açılış	1890 – 1912[1]
Teknik bilgiler
Hat uzunluğu	275,108 kilometre (170,944 mi)
Hat açıklığı	Standart (1435 mm)
Elektrikleme	25 kV AA Katener
Güzergâh haritası Sembol açıklamaları Menemen, Basmane yönüne[2] 66,048 kilometre (41,040 mi) 0,000 kilometre (0 mi) Manisa Garı[2][3] Uşak, Afyonkarahisar yönüne[2] ~2,552 kilometre (1,586 mi) Mahmudiye 11,502 kilometre (7,147 mi) Karaağaçlı ~15,252 kilometre (9,477 mi) Yılmaz 18,552 kilometre (11,528 mi) Saruhanlı 21,646 kilometre (13,450 mi) Hacırahmanlı 24,452 kilometre (15,194 mi) İshakçelebi 37,211 kilometre (23,122 mi) Kayışlar 41,546 kilometre (25,815 mi) Kapaklı ~44,852 kilometre (27,870 mi) Çiftlik 51,323 kilometre (31,891 mi) Akhisar ~55,752 kilometre (34,643 mi) Medar 59,505 kilometre (36,975 mi) Süleymanlı 61,952 kilometre (38,495 mi) Sünnetçiler 66,452 kilometre (41,291 mi) Çobanhasan 70,157 kilometre (43,594 mi) Bakır 80,853 kilometre (50,240 mi) Kırkağaç 92,474 kilometre (57,461 mi) Soma ~98,852 kilometre (61,424 mi) Kadınköy 106,794 kilometre (66,359 mi) Beyce ~110,752 kilometre (68,818 mi) Yağcıllı 112,952 kilometre (70,185 mi) Manisa Balıkesir 119,894 kilometre (74,499 mi) Savaştepe 127,716 kilometre (79,359 mi) Çalıköy ~137,552 kilometre (85,471 mi) Mecidiyeköy 141,611 kilometre (87,993 mi) Soğucak ~143,552 kilometre (89,199 mi) Yenidere ~152,852 kilometre (94,978 mi) Bahçedere 157,760 kilometre (98,028 mi) Çukurhüseyin 165,052 kilometre (102,559 mi) Gökköy ~170,852 kilometre (106,163 mi) Çimento Fabrikası 174,610 kilometre (108,498 mi) 262,651 kilometre (163,204 mi) Balıkesir Garı[3][4] Kütahya, Alayunt yönüne[4] 112,952 kilometre (70,185 mi) 3. Bölge 7. Bölge ~181,352 kilometre (112,687 mi) Ayşebacı ~191,952 kilometre (119,273 mi) Ayvatlar 196,648 kilometre (122,191 mi) Yeniköy ~204,152 kilometre (126,854 mi) Gökçedere 207,186 kilometre (128,739 mi) Ömerköy ~212,252 kilometre (131,887 mi) Söğütçayın 220,089 kilometre (136,757 mi) Susurluk ~224,052 kilometre (139,219 mi) Şekerli 228,265 kilometre (141,837 mi) Mustafakemalpaşa 235,826 kilometre (146,535 mi) Okçugöl ~242,152 kilometre (150,466 mi) Pınar 247,658 kilometre (153,888 mi) Aksakal 262,568 kilometre (163,152 mi) Sığırcı 272,329 kilometre (169,217 mi) Kuşcenneti 275,108 kilometre (170,944 mi) Bandırma Garı[3] (Bandırma) Bu diyagramı: görüntüle tartış değiştir

Ege Bölgesi'ni Marmara Bölgesi'ne bağlayan ve Türkiye'nin en eski ikinci demiryolu hattı olan hat, TCDD 3. Bölge'nin sorumluluk alanı içerisinde yer almakta ve TCDD Taşımacılık tarafından işletilen İzmir Mavi Treni, 6 Eylül Ekspresi, 17 Eylül Ekspresi ve Ege Ekspresi Anahat Trenleri'ne^[5] hizmet vermektedir.

Hattın başlangıç noktası Manisa Garı

Hattın bitiş noktası Bandırma Garı

Tarihçe

Osmanlı hükûmeti, İngiliz sermayeli The Smyrna Cassaba Railway / İzmir – Kasaba Demiryolu (SCR) Şirketi'ne 4 Temmuz 1863'te İzmir'den Kasaba (Turgutlu)'ya demiryolu inşa edilmesi için imtiyaz vermiştir. 1864'te inşasına başlanan demiryolu hattı 10 Ekim 1865'te Manisa'ya, 10 Ocak 1866'da ise Kasaba (Turgutlu)'ya ulaşarak hizmete girmiştir.^[1]

1866'da yaşanan borsa krizinin sebep olduğu iflastan Osmanlı hükûmeti'nin mali desteğiyle kurtulan SCR Şirketi 1887'de mevcut hattın Manisa'dan Soma'ya uzatılması için yeni bir imtiyaz elde etmiş ve aynı yıl hattın inşasına başlanmıştır. Şirket, Osmanlı hükûmeti'nin mali desteği ile hattı inşa etmiş ve hat, 1890'da hizmete girmiştir. Ancak, İngiliz sermayeli SCR Şirketi sürekli olarak yeni mali desteklere ihtiyaç duyduğundan, Osmanlı hükûmeti SCR Şirketi'ni satın almış ve feshetmiştir. Bu şirkete ait olan demiryolu hatları da 17 Şubat 1893'te -Uluslararası Wagons-Lits (Yataklı Vagon) Şirketi'nin sahibi olan- Belçikalı girişimci Georges Nagelmackers'a satılmıştır. Nagelmackers, mevcut hatları işletmek ve yeni hatlar inşa etmek amacıyla 16 Temmuz 1893'te Fransız sermayeli Société Ottomane du Chemin de fer de Smyrne-Cassaba et Prolongements / Osmanlı İzmir - Kasaba Demiryolu ve Uzantıları Şirketi (SCP)'ni kurmuştur.^[1]

SCP Şirketi mevcut hattın Soma'dan Bandırma'ya uzatılması için yeni bir imtiyaz elde etmiştir. Bu hat, 1912'de hizmete girmiş ve böylece Bandırma'daki feribot bağlantısı ile İzmir - İstanbul arasındaki en kısa güzergâh oluşturulmuştur.^[1]

1923'te Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasından sonra alınan demiryollarının millileştirilmesi kararı kapsamında SCP Şirketi 1 Temmuz 1934'te TCDD tarafından satın alınarak feshedilmiş ve şirkete ait tüm demiryolu hatları TCDD'nin denetimine girmiştir.^{[note 1][7]}

Hattın kısımları ve açılma tarihleri

Güzergâh	Mesafe	Hat	Hizmete Giriş Yılı
Manisa Garı - Soma	92,474 kilometre (57,461 mi)	Ana Hat	1890
Soma - Bandırma Garı	182,634 kilometre (113,484 mi)	Ana Hat	1912

Tren Hatları

A. TCDD Taşımacılık Tarafından İşletilen Hatlar

1. Anahat Trenleri^[5]

• İzmir Mavi Treni
• 6 Eylül Ekspresi
• 17 Eylül Ekspresi
• Ege Ekspresi

Notlar

1. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti adına Adalet Bakanı Şükrü Saracoğlu ile Société Ottomane du Chemin de fer de Smyrne-Cassaba et Prolongements / Osmanlı İzmir - Kasaba Demiryolu ve Uzantıları Şirketi (SCP) adına Gustave Boissière arasında 26 Mayıs 1934'te imzalanan sözleşme ve bu sözleşmeyi onaylayan 31 Mayıs 1934 tarih ve 2487 sayılı "İzmir - Kasaba ve temdidi demiryollarının satın alınmasına dair olan mukavelenamenin tasdiki hakkında kanun" uyarınca, SCP Şirketi, 1 Temmuz 1934'te 162.468.000 Frank bedelle TCDD tarafından satın alınarak feshedilmiş ve şirkete ait olan demiryolu hatları, istasyonlar ve araçlar dâhil bütün menkul ve gayrimenkul mallar TCDD'nin denetimine girmiştir.^[6]

Kaynakça

1. "SCP History" [SCP Tarihi]. Trains of Turkey. 14 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2022.
2. İzmir - Manisa - Afyonkarahisar demiryolu
3. Manisa - Balıkesir - Bandırma demiryolu
4. Alayunt - Kütahya - Balıkesir demiryolu
5. "Anahat Trenleri". TCDD Taşımacılık. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.
6. "2718 sayılı Resmî Gazete" (PDF). T.C. Resmî Gazete. 4 Haziran 1934. 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Eylül 2022.
7. "A Short History of Turkish Railways" [Türk Demiryollarının Kısa Tarihi]. Trains of Turkey. 31 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2022.

Dış bağlantılar

• TCDD resmî sitesi 8 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• TCDD Taşımacılık resmî sitesi 8 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.