Loading AI tools
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Münih Katliamı, Münih'te düzenlenen 1972 Yaz Olimpiyatları sırasında, Kara Eylül örgütüne bağlı silahlı militanlar tarafından yapılmış saldırı. İsrail Olimpiyat takımının on bir üyesi rehin alındığı olay, rehineler ve bir polisin ölümü ile sonuçlanmıştır.[1][2][3][4]
Münih Katliamı | |
---|---|
Bölge | Münih, Batı Almanya |
Koordinatlar | 48°10′46.9″K 11°32′57.1″D |
Tarih | 4-5 Eylül 1972 04.31-12.04 (UTC +1) |
Hedef | İsrail Olimpiyat Takımı |
Saldırı türü | Rehin alma, Toplu katliam |
Ölü | 17 (saldırganlar dâhil)
|
Örgüt(ler) | Kara Eylül |
Altı Gün Savaşı'nın üzerinden yaklaşık beş yıl geçmiş fakat İsrail ve Arap ülkeleri silahlanmaya devam etmiştir. Belli başlı kızışmalar olduysa da sıcak bir çatışma hâlinde bulunulmamıştır. Olayda görev alan saldırganlar, 1971 yılında El-Fetih direniş örgütü içerisinde kurulan Kara Eylül adlı silahlı örgütün üyesiydi. Saldırı, Ürdün'ü Kara Eylül olayları sebebiyle cezalandırma amacı taşımaktaydı.
4 Eylül'ü 5 Eylül'e bağlayan gece, saat 04.30 sularında kafilenin bir kısmının kaldığı iki apartman dairesine silahlı militanlarca bir baskın yapıldı.[5] İlk arbedede İsrailli Sporcu Yossef Romano[6] ve İsrail Güreş Takımı Antrenörü Moshe Weinberg,[7] iki saldırganı yaraladıktan sonra öldürüldüler. Olaylar sırasında İsrailli Sporcu Gad Tsobari[8] ve Halter Takımı Antrenörü Tuvia Sokolovsky kaçmayı başardı ancak saldırganlar yedi İsrailli sporcuyu ve iki antrenörü rehin aldılar.[6]
Saldırganların talebi, İsrail hapishanelerinde tutulan 234 tutuklunun ve Alman Kızıl Ordu Fraksiyonu grubuna ait iki tutuklunun salıverilmesi idi.[9][10] İsrail bu kadar acele bir şekilde pazarlık yapmayacaklarını Alman Hükûmetine bildirdi. Ayrıca olayı kontrol altına almak amacıyla İsrail'in kendi özel kuvveti olan antiterör timini bölgeye yollama talebini de Alman Hükûmeti reddetti.[11]
Bir süre sonra saldırganlar bu taleplerinden vazgeçerek helikopter eşliğinde istedikleri uçaklara kadar eşlik edilerek yurtdışına çıkmak istediklerini bildirdiler. Alman polis kuvvetlerinin uzman ekibi yoktu ve Alman ordusu, Almanya yasalarına göre olaya müdahale edemiyordu.
Saldırganlar rehinelerle birlikte sağlanan iki helikoptere bindiler ve havaalanına doğru hareket ettiler.[12] Saldırganlar havaalanına vardıktan belli bir süre sonra, havaalanındaki ekip kendi inisiyatiflerine dayanarak operasyona başladılar. Saldırganlar uçağa yaklaştıklarında bomboş bir uçakla karşılaştılar. Tam bu sırada projeksiyon lambaları yakıldı ve keskin nişancılar ateş etmeye başladı. Profesyonel keskin nişancı yoktu, gönüllü polisler vardı.[13]
İlk ateşte iki saldırgan öldürüldü, üçüncü saldırgan ağır yaralandı. Bu sırada dört helikopter pilotu, helikopterlerini bırakıp kaçtılar. Artık şanslarının kalmadığını düşünen bir saldırgan helikopterin içini taramaya başladı, daha sonra da el bombası attı. Bu sırada diğer saldırganlar da siper aldıkları pozisyondan çıkarak polise karşı bir yarma saldırısına başladılar. Sonuçta ilk çatışma sırasında öldürülen iki saldırgandan sonra kalan altı saldırgandan da ikisi bu saldırı sonucunda öldürüldü. Bir saldırgan kaçmaya çalışsa da Alman polisi tarafından yarım saat sonra yakalandı.
Olaylar, on bir İsrailli sporcu ve antrenör, bir Alman polisi ve beş saldırganın ölmesi ile sonuçlandı. Üç saldırgandan ikisi sağ, biri yaralı olarak ele geçirildi. Olay sonrasında olimpiyatlar durdu ve pek çok ülke olimpiyatları terk etti (olimpiyatların tarafsızlık ilkesi ve barış teması).
Öldürülen beş Arap saldırganın cenazesi, Libya'da devlet töreni ile gömülse de büyük tepkiler alındı. Olaydan bir ay sonra Lufthansa uçağı kaçırıldı ve üç saldırganın serbest bırakılması istendi. Alman Hükûmeti bu isteği yerine getirdi.[14][15][16]
Olayların sonrasında Avrupa'da GIGN ve GSG 9 başta olmak üzere antiterör timleri kurulmuş, İsrail ise sivil ve askeri pek çok örgütlenme kurarak bir dizi karşı saldırı başlatmış ve suikastlara başlamıştır. FKÖ'nün karşı saldırılarda Çakal Carlos'tan yardım aldığı bilinmektedir.[kaynak belirtilmeli]
Münih Katliamı, modern tarihin en trajik terör olaylarından biri olarak popüler kültürde geniş bir yankı uyandırmıştır. Bu trajik olay, sinema, televizyon, edebiyat ve spor dünyasında birçok farklı açıdan ele alınmış ve hem siyasi hem de insani yönleriyle işlenmiştir.
Münih Katliamı, birçok film ve belgesele konu olmuştur. Bu yapımlar, olayın dramatik boyutlarını ve İsrail'in olay sonrası misilleme operasyonlarını ele alır.
1972 Münih Katliamı, spor dünyasında da önemli etkiler yaratmıştır. Olimpiyatların barış ve dostluk mesajına gölge düşüren bu olay, uluslararası spor etkinliklerinde güvenlik önlemlerinin yeniden yapılandırılmasına yol açmıştır.
Münih Katliamı, pek çok kitaba ve akademik çalışmaya konu olmuştur. Olayın politik, sosyal ve insani yönleri farklı bakış açılarından incelenmiş ve popüler kültürde geniş yer bulmuştur.
Münih Katliamı, müzik dünyasında da yankı bulmuş ve protest müzik aracılığıyla dile getirilmiştir.
Popüler kültürde Münih Katliamı, terörizm, intikam ve adalet gibi kavramlar etrafında önemli siyasi ve etik tartışmalara yol açmıştır. Olay, Filistin-İsrail çatışmasının sembollerinden biri haline gelmiş ve bu çatışmanın dünya genelindeki yankıları kültürel üretimlerde sıkça yer bulmuştur.
Münih Katliamı, görsel sanat dünyasında da ele alınmış ve çeşitli sanatçılar tarafından işlenmiştir. Almanya ve İsrail'de özellikle bu olayın anısına yapılan eserler dikkat çekmiştir.
1972 Münih Katliamı, modern tarihin en önemli terör olaylarından biri olarak, popüler kültürde kalıcı izler bırakmıştır. Sinema, televizyon, edebiyat, müzik ve sanat gibi birçok alanda farklı açılardan işlenen bu olay, terörizm ve uluslararası çatışmaların kültürel üretimlerde nasıl yer bulduğunun önemli bir örneği olmuştur.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.