Lenfadenopati

Lenfadenopati' veya adenopati, lenf düğüm'lerinin büyüklük veya kıvam açısından anormal olduğu bir lenfatik hastalık tır. İltihaplanma tipi (en yaygın tipi) lenfadenopatisi şişmiş veya genişlemiş lenf düğümleri üretiği lenfadenittir.^[1] Klinik uygulamada, lenfadenopati ve lenfadenit arasındaki ayrım nadiren yapılır ve kelimeler genellikle eş anlamlıdır. Lenfatik damarların iltihaplanmasına lenfanjit denir.^[2]

Lenfadenopati
Multipl miyelom olan 57 yaşındaki bir erkekte aksiller lenfadenopati BT taraması.
Uzmanlık	Bulaşıcı hastalık, Onkoloji

Boyundaki lenf nodlarını etkileyen enfeksiyöz lenfadenit genellikle skrofula olarak adlandırılır.

Lenfadenopati yaygın ve özel olmayan bir işaret'tir. Yaygın nedenleri arasında enfeksiyonlar (soğuk algınlığı gibi küçük olanlardan HIV/AIDS gibi ciddi olanlara kadar), otoimmün hastalık'lar ve kanserler vardır. Lenfadenopati de sıklıkla idiyopatik ve kendi kendini sınırlar.

Lenfadenopati (LAP), lenf bezlerinin şişerek büyümesi anlamına gelen tıbbi bir terimdir.

Lenfadenopati, muayenelerde sıkça karşılaşılan bir olgudur. Diş çürüğü, bakteriyel ya da virütik enfeksiyonlar gibi, AIDS veya lenfomadan daha basit nedenlerden de oluşabilen lenfadenopati, kanser türlerinde de görülebilmekte, tanıda geç kalınması önemli tıbbi sorunlara yol açmaktadır. Hasta, boyun, koltuk altı ve kasık bölgesinde ele gelen yaygın veya lokal bir kitle nedeniyle hekime başvurur.

Fizyopatoloji

Vücuda alınan etkenler retikuloendotelial sistem hücreleri tarafından fagosite edilirler. İçerisinde etkenler bulunan bu hücreler lenf dolaşımına katılarak en yakın lenf düğümüne giderler. Etkenler burada üredikleri için lenf yumrusunda inflamasyon şekillenir ve lenf yumrusu büyür. Yangı ile birlikte lenfositlerde sayıca artış (lenfositozis) ve sonuçta lenfo proliferasyon şekillenir.

Lenfadenopatiye neden olan enfeksiyonlar

Bakteriyel enfeksiyonlar

• Piyojenik lenfadenit (A grubu streptokoklar, Staphylococcus aureus)
• Tüberküloz (Mycobacterium tuberculosis, atipik Mycobacteria)
• Kızıl (A grubu streptokoklar)
• Ruam (Pseudomonas mallei)
• Scrofula (M. tuberculosis, atipik Mycobacteria, BCG)
• Tifo (Salmonella typhi)
• Kedi tırmalaması hastalığı (Bartonella henselae)
• Bruselloz (Brucella türleri)
• Fare ısırığı hastalığı (Spirillum minor, Streptobacillus moniliformis)
• Melioidoz (Pseudomonas pseudomallei)
• Şarbon (Bacillus anthracis)
• Tularemi (Francisella tularensis)
• Veba (Yersinia pestis)
• Ricketsia enfeksiyonları
• Şankroid (Hemophılus ducreyi)
• Granuloma inguinale (Calymmatobacterium granulomatis)
• Lenfogranuloma venereum (Chlamydia trachomatis)
• Sifiliz (Treponema pallidum)
• Gonore (Neisseria gonorrhoea)
• Nekrotizan farenjit (Oral anaeroblar, spiroket, Fusobacterium türleri)
• Difteri (Corynebacterium diptheriae)
• Listerioz (Listeria monocytogenes)
• Leptospiroz (Leptospira türleri)
• Mezenterik lenfadenit (Yersinia türleri)

Viral enfeksiyonlar

• Enfeksiyöz mononukleoz (Epstein-Barr Virüs)
• AIDS (HIV)
• CMV mononukleozu (CMV)
• Kızamık (Rubeola virus)
• Hepatit (Hepatit B ve C)
• Kızamıkçık (Rubella virüs)
• Genital herpes (Herpes simplex virus 2. tip)
• Erişkin T hücre lösemi-lenfoması (Human T-cell lymphotrpic virus veya HTLV)
• Herpes zoster (Varicella zoster virus)
• Hemorajik ateş (Arenavirus)
• Epidemik keratokonjonktivit (Adenovirus tip 8 ve 19)
• Faringo konjonktival ateş (Adenovirus tip 3 ve 7)
• Batı Nil virüsü (West Nile virus)
• Dengue (Dengue virus)
• Lassa ateşi (Lassa virus)
• Kaposi sarkomu (Human herpes virus 8)
• Castleman hastalığı (Human herpes virus 8)
• Roseola infantum (Human herpes virus 6)

Fungal enfeksiyonlar

• Aspergillus enfeksiyonları
• Candida enfeksiyonları
• Cryptococcus enfeksiyonları (Cryptococcus neoformans)
• Kuzey Amerika mantar enfeksiyonları (Histoplasma capsulatum, Coccidioides immitis, Paracoccidioides brasiliensis)
• Pneumocystis carinii pnömonisi (Pneumocystis carinii)

Parazit enfeksiyonları

• Filaria enfeksiyonları
• Toksoplazmoz (Toxoplasma gondii)
• Trypanosoma enfeksiyonları (T. cruzi, T. brucei)
• Leishmania enfeksiyonları (L. donovani, L. tropica)

Tanı

Lenfadenopatinin tanısı için kan sayımı, periferik yayma, rutin biyokimya, akut faz reaktanları, kan kültürü, PPD, genital infeksiyon etkenlerine yönelik araştırma (ingüinal LAP), akciğer grafisi, bilgisayarlı tomografi, Abdominal USG, MR, galyum veya indiyum işaretli sintigrafi, seroloji (EBV, CMV, Toxoplasma gondii için özgül Ig M, anti HIV, HIV PCR, p 24 antijeni), eksizyon veya iğne biyopsisi (mikroskobi, kültür, sitoloji, histoloji) gibi bir takım tahliller gerekmektedir.

Kaynakça

1. Dorland's Medical Dictionary'de "lymphadenitis"
2. Dorland's Medical Dictionary'de "lymphangitis"