Klor ile dezenfeksiyon yöntemi

Klor, günümüzde suyun dezenfeksiyonu amacıyla en sık kullanılan kimyasal maddedir. Klor suda genellikle elemental klor (Cl2, Klor gazı), Kalsiyum Hipoklorit (Ca(ClO)2) veya sodyum hipoklorit solüsyonu (NaClO, çamaşır suyu) şeklinde uygulanmaktadır.Ayrıca klorun Türkiye'de en sık kullanılan formu, sodyum hipoklorittir. Bu uygulamaların her biri ise suda serbest klor oluşumuna neden olmaktadır.Klor basınçlı tanlarda sıvılaştırılmış gaz halinde taşınır ve depolanır.Klor doğru dozajda yapıldığında mikroorganizmaların membranına etki ederek,buradaki proteinlerin yapısında bulunan aminoasitlerden kloraminler meydana getirmek amacıyla mikroorganizmaların çoğalma ve gelişmelerini önler.Kuvvetli oksidan etkiye sahip ve korozyona yol açan bir dezenfektandır.Klorun doz artışıyla birlikte korozif etkisi de belirgin olarak artmaktadır.^[1] Klor ile dezenfeksiyonun çevresel etkileri şöyledir;

• Kalsiyum hipoklorür yangın ve patlama tehlikelerine neden olabilir.
• ClO₂ in ortamda, az miktarda klorlu maddeler oluşturduğu fakat bunun yanı sıra zehirli bir madde olan kloriti meydana getirdiği gözlenmiştir.Klorit ise kanda bulunan hemoglobini okside ederek vücuttaki görevini yapamaz duruma getirmektedir.
• Suya yeterli miktarda klor ilave edilmelidir. Daha fazla kullanılması hâlinde suyun lezzet ve kokusunu bozar.Bu da istenmeyen bir durumdur.
• Klor gazı çok zehirli ve tahriş edici bir gazdır. Bilinçli olarak kullanmak gerekir.
• Korozif etkisinden dolayı metallerin ve boyaların şeklini,yapısını bozabilir.Suların taşınmasını zorlaştırabilir.^[2]

Çevre Mühendisliği ve Klorla Dezenfeksiyon Yöntemi Arasındaki İlişkisi

Klor ile dezenfeksiyonun çevre mühendisliği açısından önemi şöyledir; klor içeren dezenfektanlar bilinen patojen mikroorganizmaların birçoğunda etkilidir ve bunları tamamen yok edebilir veya üremelerini engeller.Klor içerikli dezenfektanlar suyun işlendiği tesisten kullanıcıya ulaşana kadar sürekli dezenfeksiyon sağlayan tek yöntemdir.Aynı zamanda tat ve koku kontrolü sağlar.Kötü tat ve kokuya neden olan organik maddeleri(özellikle alglerden kaynaklanan) parçalar.Fazla miktarlarda ve uygun fiyatlarda kolayca elde edilebilirler.Bulanıklık etkileri yoktur.İkincil dezenfektan olarak kullanılabilirler.Büyük ve küçük tesisler için kolayca uygulanabilirler.Depolanması için çok fazla alana ihtiyaç yoktur.Bu üstünlüklerinden dolayı çevre mühendisliğinde çokça tercih edilen dezenfeksiyon yöntemidir.^[3]

Kaynakça

1. "Endüstride su güvenliği, dezenfeksiyon ve sanitasyonu". 2011. 24 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
2. Klorlama Rehberi(İçme ve Kullanma Sularının Klorlanması) (PDF). s. 65. 13 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Aralık 2020.
3. SU DEPOLARININ VE KUYULARININ DEZENFEKSĠYONU (PDF). 2011. s. 66. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).