Katvan Muharebesi

Katvan Muharebesi, 1141 yılında Karahitay ile Büyük Selçuklu Devleti arasında yapılan muharebedir.

Katvan Muharebesi
Katvan Muharebesi
Tarih 9 Eylül 1141 Bölge Semerkant yakınları Sonuç Karahitaylar'ın kesin zaferi
Taraflar
Büyük Selçuklu Devleti Karahanlılar Kâkûyîler	Karahitaylar
Komutanlar ve liderler
Ahmed Sencer Mahmud Karahan	Yelü Dashi
Güçler
100.000[1]	20.000–700.000[2]
Kayıplar
30.000–50.000[3]	Bilinmiyor

Savaş öncesi durum

Yehlü Taşi'nin Balasagun'a kadar gelerek Kaşgar, Beşbalık ve Hoten'i de ele geçirerek başkenti Balasagun olan Karahıtay Devleti'ni kurmasıyla Karahanlı-Karahitay mücadelesi yoğunlaşmaya başlamıştı. 1137 yılında Karahıtay ordusu, Selçuklu vasalı olan Batı Karahanlı hükümdarı Mahmud b. Muhammed Arslan Han kuvvetlerini Hoten.^[4] yakınlarında yenilgiye uğrattı. Harezmşahlar ile Selçuklu mücadelesinden de faydalanan Karahitaylar, Karahanlı topraklarına olan saldırılarını iyice yoğunlaştırmaya başladılar. Karahanlılar ile onlara tabi olan Karluklar arasında yaşanan anlaşmazlık ve Karahanlılar'ın, Selçuklu hükümdarı Ahmed Sencer'den yardım istemeleri üzerine Karluklar da Karahitaylar'a sığındı.

Savaş

Yehlü Taşi, Karlukların affedilmesi amacıyla Ahmed Sencer'e başvurmuş ancak bu talebi olumsuz karşılayan Sencer 100,000 kişilik, ordusuyla birlikte hareketine devam etmiştir. İki ordu Semerkant'ın kuzeyindeki Katvan bozkırında karşılaştı. Yapılan savaşta Selçuklu ordusu ağır kayıplar vererek dağıldı. Ahmed Sencer ile Mahmud b. Muhammed Arslan Han savaş alanından kaçmak zorunda kaldı.^[5]

Sonuçları

Yelü Daşi, Semerkant'ta doksan gün geçirdi, Müslüman soyluların sadakatini kabul etti ve Mahmud'un kardeşi İbrahim'i Semerkant'ın yeni hükümdarı olarak atadı. Ancak Yelü, Müslüman Burhan ailesinin Buhara'yı yönetmeye devam etmesine izin verdi. Bu savaştan sonra Harezmşahlar, Karahitay'ın vasal bir devleti oldu. 1142'de Yelü, Erbuz'u Harezm'i yağmalamak için gönderdi ve Atsız'ı yıllık 30.000 dinar haraç ödemeyi kabul etmeye zorladı.