Juvénal Habyarimana

Juvénal Habyarimana (8 Mart 1937 - 6 Nisan 1994), Ruandalı asker ve siyasetçidir. Habyarimana, Afrika ülkesi Ruanda'da 1973 yılından öldüğü 1994 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Juvénal Habyarimana
3. Ruanda Devlet Başkanı
Görev süresi 5 Temmuz 1973 - 6 Nisan 1994
Yerine geldiği	Grégoire Kayibanda
Yerine gelen	Théodore Sindikubwabo
Kişisel bilgiler
Doğum	8 Mart 1937 Ruanda-Urundi
Ölüm	6 Nisan 1994 (57 yaşında) Kigali
Milliyeti	Ruandalı
Mesleği	Asker, siyasetçi

5 Temmuz 1973 yılında general unvanı ile Savunma Bakanlığı pozisyonunda bulunduğu bir dönemde devlet başkanı ve aynı zamanda kuzeni olan Grégoire Kayibanda'ya karşı gerçekleştirilen askerî darbe sonucu devlet başkanlığı makamına gelmiştir. Ülkeyi diktatör olarak yöneten Habyarimana 1978, 1983 ve 1988 yılında kurucusu olduğu Mouvement républicain national pour la démocratie et le développement, MRND partisi ile girdiği seçimleri %98-%99 düzeyinde oylar alarak kazanmıştır.^[1]

İktidarı boyunda mensubu olduğu Hutu etnik grubunun yararına olacak ayrımcı bir politika izleyen Habyarimana, komşu ülke Burundi'de de çoğunluğu oluşturan Hutuları iktidarda bulunan Tutsilere karşı desteklemiştir. 1990 yılından itibaren Uganda sınırına yakın bölgelerde yerleşik bulunan Tutsi asi orduları Hutu iktidarını hedef almaya başlamış, yurt dışına iltica eden Tutsilerin Ruanda'ya geri dönmelerini hedeflemişlerdir. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi 1993 yılında aldığı karar doğrultusunda ülkeye General Roméo Dallaire önderliğinde BM Barış Gücü göndermiştir. 1994 yılında uçağının düşürülmesi sonucu Burundi devlet başkanı Cyprien Ntaryamira ve ordu komutanı Déogratias Nsabimana ile birlikte Habyarimana da ölmüş, yaşanan bu olayın nedenleri ile ilgili olarak tam açıklayıcı sebepler günümüze kadar da ortaya çıkarılamamıştır.^[2] Uçağın düşüşü ile ilgili olarak Tutsili asi güçler sorumlu tutulsa da, uçağın düştüğü alanın Hutular tarafından kontrol altında tutulduğu bölge içerisinde yer alması ve Tutsi güçlerinin o günkü insan ve silah gücü göz önüne alındığında böyle bir işlemi söz konusu bölgeye sızarak gerçekleştirme olasılığının düşük olması nedeniyle şüpheler daha çok Hutulu fanatiklere yönelmiş olsa da uçağın düşme sebepleri tam anlamıyla ortaya çıkarılamamıştır. Özellikle son dönemlerinde Tutsilere yönelik ılımlı adımlar atması ve Tutsileri de ülke yönetiminde söz sahibi yapma isteği ve bunlara bağlı olarak Tanzanya'da bu yönde imzaladığı antlaşmanın dönüşünde uçağının düşmesi bu yönde düşüncelerin de oluşmasına neden olmuştur.

Yaşanan bu olaydan sonra ülkede Hutu ile Tutsi etnik grupları arasında çatışmalar şiddetlenmiş ve Ruanda soykırımı olarak tarihe geçen soykırım yaşanmıştır.

Habyarimana'nın 6 Nisan 1994 tarihinde uçak kazasında hayatını kaybetmesi sonrasında meclis başkanı Théodore Sindikubwabo yaptığı bir radyo konuşması ile kendini devlet başkanı olarak açıklamıştır. Bu açıklamadan bir gün sonra 9 Nisan 1994'te de yemin ederek görevine başlamıştır.

Kaynakça

1. Philip Gourevitch (1998). We Wish to Inform You That Tomorrow We Will Be Killed With Our Families
2. "Habyarimana'nın da içerisinde olduğu uçak düşürüldü". 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2015.

Dış bağlantılar

• Ruanda: Soykırım nasıl oldu? 21 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., BBC News, 1 Nisan 2004