Hidrojen astatür

Astatin hidrür, astatan, astatohidrojen veya hidroastatik asit olarak da bilinen hidrojen astatür; bir hidrojen atomuna kovalent olarak bağlanmış bir astatin atomundan oluşan HAt kimyasal formülü ile kimyasal bir bileşiktir.^[3] Bu nedenle bir hidrojen halojenürdür.

Hidrojen astatür

Hidrojen astatürün top-ve-çubuk modeli Hidrojen astatürün uzay dolduran modeli
Adlandırmalar
IUPAC adı Hydrogen astatide[1]
Sistematik IUPAC adı Astatan[2]
Tanımlayıcılar
CAS numarası	13464-71-6
3D model (JSmol)	Etkileşimli görüntü
ChEBI	CHEBI:30418
ChemSpider	22432
Gmelin Referansı	532398
PubChem CID	23996
CompTox Bilgi Panosu (EPA)	DTXSID10274755
InChI InChI=1S/AtH/h1H  Key: PGLQOBBPBPTBQS-UHFFFAOYSA-N  InChI=1/AtH/h1H Key: PGLQOBBPBPTBQS-UHFFFAOYAG
SMILES [AtH]
Özellikler
Kimyasal formül	HAt
Molekül kütlesi	211,00 g mol−1
Kaynama noktası	-3 °C (27 °F; 270 K)
Çözünürlük (su içinde)	Çözünür
Konjuge asit	Astatonyum
Konjuge baz	Astatür
Benzeyen bileşikler
Diğer anyonlar	Hidrojen bromür Hidrojen klorür Hidrojen florür Hidrojen iyodür
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
Bilgi kutusu kaynakları

Bu kimyasal bileşik, diğer dört ikili aside çok benzer özellikler sergileyen hidroastatik asit oluşturmak için suda çözünebilir ve aslında bunlar arasında en kuvvetli olanıdır. Bununla birlikte, temel hidrojen ve astatine ayrışmaya hazır olmasından ve ayrıca astatinin çeşitli izotoplarının kısa yarı ömründen dolayı kullanımı sınırlıdır.^[4] Atomların neredeyse eşit bir elektronegatifliğe sahip olmaları ve At⁺ iyonunun gözlemlenmesi gibi ayrışma,^[5] hidrojenin negatif yükü taşıyan hidrojene kolayca yol açabilir. Böylece, bir hidrojen astatür numunesi aşağıdaki tepkimeye girebilir:

2 HAt → H⁺ + At⁻ + H⁻ + At⁺ → H₂ + At₂

Bu, temel hidrojen gazı ve astatin çökeltisine neden olur. Ayrıca, hidrojen halojenürler veya HX için bir eğilim, oluşum entalitesinin daha az negatif hâle gelmesidir, yani, halojenür büyürken mutlak anlamda artmaktadır. Hidroiyodik asit çözeltileri stabil olmasına rağmen, hidronyum astatür çözeltisi su-hidrojen-astatin sisteminden açıkça daha az stabildir. Son olarak, astatin çekirdeklerinden radyoliz H-At bağlarını kesebilir.

Ek olarak, astatinin stabil izotopu yoktur. En stabil olanı, yaklaşık 8,1 saatlik bir yarı ömre sahip astatin-210'dur ve astatin diğer elementlere hızlı bir şekilde ayrışacağından kimyasal bileşimlerinin çalışmasını özellikle zorlaştırır.^[6]

Kaynakça

1. "Hydrogen astatide (CHEBI:30418)". 14 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2023.
2. Henri A. Favre; Warren H. Powell, (Ed.) (2014). Nomenclature of Organic Chemistry: IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013. Cambridge: The Royal Society of Chemistry. s. 131.
3. PubChem, "astatane - Compound Summary" 22 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., accessed July 3, 2009.
4. Fairbrother, Peter, "Re: Is hydroastatic acid possible?" 2 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., accessed July 3, 2009.
5. Advances in Inorganic Chemistry 29 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Volume 6 by Emeleus, p.219, Academic Press, 1964 ISBN 0-12-023606-0
6. Gagnon, Steve, "It's Elemental" 3 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., accessed July 3, 2009.