Hayk

Hayk veya Haig (Ermenice: Հայկ, romanize: hajk), ayrıca Hayk Nahapet olarak da bilinir (Ermenice: Հայկ Նահապետ, romanize: hajk naha'pɛt^[1]), Ermeni mitolojisinde Ermeni milletinin kurucusu ve atası olarak kabul edilen kişidir. Hikâyesi Horenli Musa tarafından yazılan Ermenistan Tarihi kitabında anlatılır.^[2]

Mkrtum Hovnatanian'ın çizimiyle "Hayk". Haritada Van Gölü bölgesi ve Ağrı Dağı görünmekte.

Etimoloji

Ermenicede Հայկ şeklinde yazılan ve Ermenilerin kurucusu Hayk'ı tanımlayan kelime, yine Haykʻ diye okunan ancak "Ermenistan" anlamına gelen Հայք kelimesi ile eşsesli bir kelime değildir. Ermenistan anlamına gelen Հայք kelimesi, Klasik Ermenice'de "Ermeni" anlamına gelen հայ kelimesinin yalın halinin çoğuludur.^[2] Robert W. Thomson, Հայք kelimesinin, Hayk'ı tanımlayan kelime olan Հայկ kelimesinden türemesinin imkansız olduğunu söylemiştir. Ancak birçok dilbilimci, iki kelime her yandan birbirine benzediği için Hayk kelimesinin Ermenistan anlamına gelen hay/Haykʻ kelimesinden -ik son eki aracılığıyla türediğini düşünmektedir.^[3] Sovyet döneminde bazı Ermeni tarihçiler, Hayk ve hay kelimelerini Hitit yazıtlarında adı geçen bir halk olan Hayasa ile ilişkilendirmiştir.^[4] Bazı yazarlar ise Hayk ve hay kelimelerinin Urartu Krallığı'nın üç ana tanrısının başı olan Haldi'den türediğini ve Hayk'ın aslında bir Urartu tanrısı olduğunu söylediler.^[5][6]

Mitoloji