Loading AI tools
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Győr ([[ˈɟøːr]], Osmanlı döneminde: Yanıkkale, Almanca: Raab, Latince: Arrabona), Macaristan' ın kuzeybatısında, Győr-Moson-Sopron İdarî Bölgesinin baş şehri olan bir kenttir. Tuna Nehri kollarından Mosoni Duna, Rába ve Rábca nehirlerinin buluştuğu yerde bulunan şehir, Budapeşte ve Viyana şehirlerinin ortasında önemli bir ulaşım noktasında yer almaktadır.
| Győr | |
|---|---|
_5.jpg) .jpg)   .jpg)  | |
 Bayrak  Arma | |
  Győr Győr' ün Macaristan'daki konumu | |
| Ülke |  Macaristan |
| Bölge | Győr-Moson-Sopron İli |
| İdare | |
| • Belediye Başkanı | Dr. Dézsi Csaba András[1] (FIDESZ) |
| Yüzölçümü | |
| • Şehir | 174.62 km² |
| Nüfus (2012) | |
| • Yoğunluk | 753.43/km² |
| • Kent | 131,564[2] |
| Zaman dilimi | UTC+01.00 (OAS) |
| • Yaz (YSU) | UTC+02.00 (OAYS) |
| Posta kodu | 9000 |
| Alan kodu | 96 |
Resmî site www.gyor.hu | |
Yerleşim, Tuna nehri civarındaki elverişli konumu ile antik çağlardan beri çeşitli kültürlere ev sahipliği yapmıştır. MÖ 5. yüzyılda Keltler tarafından ilk yerleşim kurulurak Arrabona adı verildi. Roma tüccarlar MÖ 1. yüzyılda Arrabona'ya taşındı. MS 10 yılında Roma İmparatorluğu Pannonia adı verilen Batı Macaristan'ın kuzey kısmını içeren bölgeyi işgal etti. Burada kurulan yerleşim 400 yıl boyunca devam etti. İnşa edilen yol ağıyla ticaret yolları için önemli bir kavşak noktası oldu. Cermen kabileleri ve sonrasında Hun saldırıları sonucunda 4. yüzyılda Romalılar bölgeyi terk etmek zorunda kaldı. 5. yüzyılda bölgeye Slavlar yerleşmiş, sonrasında Lombardların ele geçirdiği yerleşimde 6. yüzyıl sonları ile 9. yüzyıl başları arasında Avarlar egemen olmuştur. 900 yılında Macarlar tarafından ele geçirilen yerleşimde terk edilmiş Roma kalesi yeniden düzenlendi. Macaristan Krallığı' nın ilk kralı I. István tarafından burada piskoposluk kuruldu. Yerleşim Macarca Győr adını aldı. 1241-1242 yıllarında, Avrupa’nın Moğollar tarafından istilası sırasında ele geçirildi. Mohaç Muharebesi sonrasında I. Ferdinand tarafından Habsburg topraklarına katıldı.
1594 yılında Sadrazam Koca Sinan Paşa tarafından fethedilen kale, düşmanın çekilirken kaleyi yakmasından dolayı "Yanıkkale" olarak adlandırıldı.
1598 yılında Habsburglar tarafından yeniden ele geçirildi. 1683 yılındaki II. Viyana Kuşatması sırasında Osmanlı ordusu yerleşim civarında kısa süre bulunmuş, ancak fethedilmeden Viyana üzerine hareket edilmiştir. Daha sonraki dönemde refah içerisinde bulunan yerleşim 1743 yılında "Serbest Kraliyet Şehri" statüsünü aldı. 14 Temmuz 1809 tarihinde meydana gelen "Raab Muharebesinde" Napolyon Bonapart, burada Avusturya İmparatorluğu ordularını yenilgiye uğrattı. 19. yüzyılda Tuna Nehri üzerindeki vapur trafiği sayesinde ticaret gelişti ve yerleşim büyümeye başladı. 1861 yılında Budapeşte-Kanije arasındaki demiryolu hattının açılmasıyla nehir trafiği azalmış ve kentin ticaret ekonomisi zayıflamıştır. Daha sonra kent liderlerinin çalışmalarıyla, yüzyıl sonlarında önemli sanayi şehirlerinden biri haline geldi. II. Dünya Savaşı'na kadar olan sürede zenginleşen şehir, savaş döneminde ağır hasar gördü. Nazi yönetiminde,1910 sayımında nüfusun %12,6 sını oluşturan Yahudi topluluğu gettolarda tutulmuş ve bazıları toplama kamplarına gönderilmiştir. 1970 yıllarında eski eserler restore edilmiş ve şehir yeniden inşa edilmiştir.
Macar heykeltraş Miklós Borsos yaşamının çoğunu burada geçirmiştir.
 Yanıkkale (Győr) iklimi  | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
| Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 2,6 | 5,3 | 10,7 | 16,0 | 21,5 | 24,3 | 26,6 | 26,3 | 21,5 | 15,6 | 8,0 | 3,9 | 15,2 |
| Ortalama sıcaklık (°C) | −0,5 | 1,3 | 5,5 | 10,4 | 15,7 | 18,6 | 20,4 | 19,9 | 15,5 | 10,2 | 4,6 | 1,1 | 10,2 |
| Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | −3,3 | −1,9 | 1,6 | 5,4 | 10,1 | 13,1 | 14,7 | 14,4 | 10,8 | 6,0 | 1,6 | −1,4 | 5,9 |
| Ortalama yağış (mm) | 32 | 33 | 28 | 38 | 55 | 64 | 53 | 65 | 38 | 35 | 53 | 38 | 532 |
| Kaynak: Macaristan Meteoroloji Enstitüsü (1961–1990)[3] | |||||||||||||
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
