Guanozin trifosfat
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Guanozin-5'-trifosfat (GTP), bir pürin nükleozid trifosfattır. Transkripsiyon sırasında RNA bireşimi için gerekli yapı taşlarından birisidir. Bir guanin bazı, bir riboz şekeri ve üç fosfat grubundan meydana gelir. Guanin ribozun 1. karbonuna, trifosfat bölümü ise ribozun 5. karbonuna bağlıdır.
 | Bu madde çoğu okuyucunun anlayamayacağı kadar teknik olabilir. |
ATP gibi metabolik tepkimelerde bir enerji kaynağı veya substrat etkinleştiricisi rolüne sahiptir, ancak daha özelliklidir. Protein bireşiminde ve glukoneogenezde (glukoz yapımı) bir enerji kaynağı olarak kullanılır.
GTP, GTPazların etkisiyle guanozin difosfata (GDP) dönüştürüldüğü ikinci haberci mekanizmalarında, özellikle G-proteinleri (guanin bağlanan proteinler) ile sinyal iletiminde gereklidir.
Kullanımları
Özetle
Bakış açısı
Enerji aktarımı
GTP, hücre içindeki enerji aktarımında görev alır. Örneğin, bir GTP molekülü, sitrik asit çevrimindeki bir enzim tarafından üretilir. GTP, nükleozid-difosfat kinaz (NDK) ile kolayca ATP'ye dönüştürüldüğünden, bu bir ATP molekülünün üretilmesine eşdeğerdir.[1]
Genetik translasyon (Polipeptid Sentezi)
Polipeptid bireşimi sırasında, GTP yeni bir aminoasit yüklenmiş tRNA'nın ribozomun A bölgesine bağlanması için enerji kaynağı olarak kullanılır. GTP ayrıca ribozomun mRNA'nın 3' (3. C) ucuna translokasyonu için bir enerji kaynağı olarak da kullanılır.[2]
Mikrotübülün dinamik kararsızlığı
Mikrotübül polimerleşmesi sırasında, bir alfa ve bir beta tübül molekülünden oluşan her heterodimer iki GTP molekülü taşır ve tübüller mikrotübülün artı ucuna eklendiğinde GTP, guanozin difosfat hidrolize edilir. Bu GTP hidrolizi, mikrotübül oluşumu için zorunlu değildir, ancak görülüyor ki yalnız GDP bağlayıcı tübül molekülleri depolimerize olabiliyor. Böylece, GTP bağlı tübül depolimerizasyondan korunmak için mikrotübülün ucunda bir kapak görevi görür; ve GTP hidrolize edildikten sonra, mikrotübül depolimerleşmeye ve hızla büzüşmeye başlar.[3]
Mitokondriyal işlev
Proteinlerin mitokondriyal matrikse translokasyonu hem ATP hem GTP ile gerçekleşir. Bu proteinlerin aktarımı, mitokondri organelinde önemli süreçleri düzenler.[4] Glukoneogenezde oksaloasetatın fosfoenolpiruvata (PEP) dönüştürülmesi gibi çeşitli yollarda önemli rol oynar.
Biyosentezi
GTP hücrede birçok süreçle bireşimlenebilir:
- Krebs döngüsü sırasında Süksinil-CoA'nın Süksinil-CoA Sentaz ile Süksinik Asit'e dönüştürülmesi sırasında bir yan ürün olarak üretilir.[1]
- Farklı nükleozit trifosfatlar arasındaki dengeyi sağlayan Nükleozid difosfat kinaz ile ATP'deki fosfatların aktarımı aracılığıyla GTP bireşimlenir.
cGTP
Devirli Guanozin Trifosfat (cGTP), Devirli Adenozin Monofosfat'ın (cAMP) koku alma sistemindeki devirli nükleotit kapılı iyon kanallarını etkinleştirmesinde yardımcı olur.[5]
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.