George F. Kennan

George F. Kennan (d. 16 Şubat 1904 - ö. 17 Mart 2005), Amerikalı diplomat ve tarihçiydi. En çok Soğuk Savaş döneminde Sovyetler hakkında yazdığı resmi yazışmalar ve Amerika Birleşik Devletleri'nin dış ilişkiler politikaları üzerindeki etkisiyle tanındı. Bir bilim insanı olarak yaptığı konferanslar ve uluslararası ilişkiler hakkındaki makaleleriyle çeşitli ödüller aldı.

George Frost Kennan
George Kennan, 1947
Beyaz Saray Politika Planlama Direktörü
Görev süresi 5 Mayıs 1947 - 31 Mayıs 1949
Yerine geldiği	Ofis kuruldu
Yerine gelen	Paul H. Nitze
Sovyetler Birliği Büyükelçisi
Görev süresi 14 Mayıs 1952 - 19 Eylül 1952
Yerine geldiği	Alan G. Kirk
Yerine gelen	Charles E. Bohlen
Yugoslavya Büyükelçisi
Görev süresi 16 Mayıs 1961 - 28 Temmuz 1963
Yerine geldiği	Karl L. Rankin
Yerine gelen	Charles Burke Elbrick
Kişisel bilgiler
Doğum	16 February 1904 Milwaukee, Wisconsin
Ölüm	17 Mart 2005 Princeton, New Jersey
Bitirdiği okul	Princeton Üniversitesi

Kennan, ABD'de dış politikanın oluşturulması ve Sovyetler ile mücadele kapsamında çalışmış "The Wise Men" (Bilge Adamlar) olarak bilinen görevlilerden biriydi. ABD'nin komünizm ile mücadele kapsamında yaptığı "Containment" (Sarma) programının baş mimarlarından olmuştur.

İlk yılları

Milwaukee, Wisconsin'de İskoç-İrlanda kökenli vergi alanında uzman bir babanın oğlu olarak doğdu. Annesini doğumundan iki ay sonra kaybetti. Annesinin olmaması sebebiyle hep yakındı; babası ve üvey annesine fazla yakın olmasa da, ablalarıyla arası iyiydi. 8 yaşında Almanca öğrenmek üzere üvey annesiyle beraber Almanya'ya gitti.

İlk olarak Wisconsin'deki St. John's Askeri Akademisi'ne katılsa da ardından Princeton Üniversitesi'nde okumaya başladı. Yükseköğrenim yıllarını utangaç ve içine kapanık olarak geçirdi ve bu yılları zor ve yalnız olarak nitelendirdi.

Daha sonra Dışişleri Bakanlığı görevlisi olarak Prag, Berlin, Lizbon gibi temsilciliklerde diplomat olarak görev yaptı.

Sovyetler Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri mücadelesinde rolü

Kennan 1940'lı yıllarda Sovyetler Birliği'nde görevli olması sebebiyle Washington'ın Moskova'da olup bitenler hakkında haberinin olmasını sağlıyordu. 1947 yılında yazdığı "uzun telgraf" adıyla da bilinen X makalesi, Sovyet yönetiminin yayılmacı, agresif ve uzlaşmadan uzak bir tutum sergilediğini, bu sebeple ABD'nin bu konuda daha temkinli olması gerektiğinin altını çiziyordu.^[1][2]

Kendisi bu ve daha başka yazılarıyla Truman Doktrini'nin ortaya çıkmasına öncülük etti. Soğuk Savaş hakkında önlemlerin alınması ve gerekli kurumların kurulmasını sağladı, Marshall Planı'nın geliştirilmesine de yardımda bulundu.

Daha sonraları, 1948 yılında ise Kennan daha barışçıl bir yön izlemekten yana olmaya başladı. ABD ile Sovyetler Birliği arasında ılımlı bir ortamın kurulabileceğini düşünse de önerileri ABD'deki Truman yönetimi tarafından dikkate alınmadı. Dean Acheson'un 1949 yılında dışişleri bakanı olarak atanmasıyla Kennan hepten marjinalleştirildi ve 1950 yılında dışişleri teşkilatındaki aktif görevinden ayrıldı. Kennan daha sonraları ABD'nin Sovyetler Birliği ve Yugoslavya Büyükelçisi olarak görev yaptı. Bu noktadan sonra ABD'nin uluslararası ilişkiler politikaları hakkında eleştiriler yapmaya başladı.

Akademik hayatı ve dışişleri sonrası hayatı

İlk olarak 1950 ila 1952 yılları arasında İleri Bilimler Akademisi için burslu olarak çalışmaya başladı. 1956'da ise akademinin Tarih Bilimleri Bölümü'ne katıldı ve geri kalan akademik hayatını bu bölümde geçirdi. Lakin bu dönemde büyükelçilik görevleri sebebiyle akademik hayatı sekteye uğradı. 1963'te Yugoslavya'daki büyükelçilik görevinin sona ermesiyle Kennan tam olarak akademi için çalışmaya başladı.

1960'larda Kennan Vietnam Savaşı hakkında eleştirilerde bulundu ve Senato önünde bu savaşın ABD'nin küresel gücünü baltaladığını ve gereksiz olduğunu ifade etti. Lyndon Johnson yönetimini, devlet politikalarını tamamen askeri bir yaklaşıma dönüştürmekle suçladı.^[3][4]

Kaynakça

1. "X" 1947, ss. 566–582.
2. "X" 1947, ss. 575–576.
3. "Photocopy of Long Telegram – Truman Library" (PDF). George Keene. 12 Aralık 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
4. Miscamble 1992, s. 39 ve 43-74