Ganimedes (mitoloji)

Ganimedes ya da Ganymedes (Latince: Catamitus) Olağanüstü güzelliği nedeniyle Zeus tarafından bir kartalla bugün Kaz Dağı olarak bilinen İda dağından Olimpos'a burada şarap sunucusu olarak hizmet etmek üzere kaçırılan, Homeros'un aktardığına göre ölümlülerin en güzeli olarak nam salmış mitolojik bir karakter.^[1]

Zeus ve Ganimedes

Bir diğer efsaneye göre Minos yahut bizzat kartala dönüşen Zeus tarafından kaçırılan Ganimedes'e sonraları Zeus tarafından ebedi bir gençlik bahşedilmiştir. Bunun dışında Zeus, Ganimedes'in babasının (Ganimedes Yunan mitolojisinde, Troya kralı Tros'un oğludur.^[2]) acısını gidermek için ona ölümsüz atlar da armağan etmiştir. Ganimedes tanrılara içki sunma görevini kendinden önceki Hebe'den devralmıştır.^[3]

Soyağacı

Okeanos

Tethys

Atlas

Pleione

Skamandros

Idaea

Simoeis

Zeus

Elektra

Teucer

Dardanos

Batea

Ilos

Erichthonius

Astyoche

Callirrhoe

Tros

Ilos

Ganymedes

Assaracus

Hieromneme

Laomedon

Themiste

Capys

Priamos

Ankhises

Afrodit

Latinus

Kreusa

Aeneas

Lavinia

Ascanius

Silvius

Silvius

Aeneas Silvius

Brutus

Latinus Silvius

Alba

Atys

Capys

Capetus

Tiberinus Silvius

Agrippa

Romulus Silvius

Aventinus

Procas

Numitor

Amulius

Ares/Mars

Rhea Silvia

Hersilia

Romus

Remus

Sanatta Ganimedes

Milattan önce 5. yüzyıldan itibaren tasvir edilmeye başlanan Ganimedes'in öyküsü sonraki dönemlerde de sanat eserlerinde konu edinmiştir. Romalı yazar Titus Petronius da ona yazdığı Satyricon'unda karakter yer vermiştir.

Modern dönemde sanatçılar arasında popülerlik kazanan homoerotizm dalgası, kendisini eserlerde Ganimedes konusunun işlenmesi şeklinde göstermeye başladı. Bu eserler arasında Michelangelo'nun bir çizimi, Rubens ve Rembrandt'ın birer resmi, Thorvaldsen'in bir heykel çalışması, Ferdinand Schlöth^[4]'in bir rölyefinin yanı sıra, Goethe^[5] ve Hölderlin'in^[6] şiirleri bulunmaktadır. Goethe'nin şiiri sonraları Franz Schubert tarafından bestelenmiştir.^[7] Ahmet Hamdi Tanpınar, Huzur adlı romanında İhsan karakterini vasıflandırırken Ganimedes'e atıfta bulunmuştur.^[8]

• 
  Zeus ve Ganimed. MÖ 5 yy. Olympia Arkeoloji Parkı
• 
  Ganimedes'in kaçırılışı
  Rubens Ganimedes'in güzel bir delikanlı olarak tasvir ediyor…
  1636-1638, Museo del Prado, Madrid
• 
  Ganimedes'in kaçırılışı
  …buna karşın Rembrandt Ganimedes'i ağlayan ve korkmuş küçük bir çocuk olarak ele alıyor.
  1635, Gemäldegalerie Alte Meister, Dresden
• 
  Ganimedes, Zeus'un kartalı içerken
  (Bertel Thorvaldsen'in heykelleri)
  1817, Kopenhag, Thorvaldsen Müzesi
• 
  Hermann Hubacher'in Ganimedes heykeli, 1952, Zürih
• 
  Girolamo da Carpi, 1543 - 1544 yılları arası.

Kaynakça

1. Behçet Necatigil, 100 soruda Mitologya, 1995, S. 35.
2. Behçet Necatigil, 100 soruda Mitologya, 1995, S. 39.
3. Bedrettin Cömert, Mitoloji ve İkonografi, Ankara 1999, S.46.
4. Ganymed mit Adler, Marmorrelief, 1873, Skulpturhalle Basel (Depositium Gottfried-Keller-Stiftung); vgl. Stefan Hess, Tomas Lochman (Hrsg.): Klassische Schönheit und vaterländisches Heldentum. Der Basler Bildhauer Ferdinand Schlöth (1818-1891), Katalog zur gleichnamigen Ausstellung in der Skulpturhalle Basel. Basel 2004, ISBN 3-905057-20-4, S. 62, Nr. 68.
5. Johann Wolfgang von Goethe, Ganymed, Goethes Schriften Achter Band, G. J. Göschen. Leipzig 1774.
6. Friedrich Hölderlin, "Ganymed", Friedrich Hölderlin: Kritische Textausgabe. Bände 2-6, 9-15. Luchterhand, Darmstadt 1979-1988.
7. Franz Schubert, Ganymed, D.544 (Op.19 No.3), 1817.
8. Tanpınar (1949). Huzur (40 bas.). Dergâh Yayınları. s. 43.