Gangster, yasa dışı işler yapan çete üyesidir. Terim çoğunlukla içki yasağı dönemi ABD'de görülen İtalyan mafyası kökenli örgütlenme üyelerini tanımlamak için kullanılır. ABD'deki bu tür örgütlenmelerin en önemlileri arasında Beş Aile sayılabilir. Ayrıca popüler kültüre yoğun etkileri Baba, Yaralı Yüz, The Sopranos gibi film ve dizilerde görülebilir.
ABD'ye özellikle 19. yüzyıl boyunca kıta Avrupasından yaşanan yoğun göçler nedeniyle toplum yapısı ve kültürü çok çeşitlilik gösterir. Bu ortama doğan ilk örgütlü suç örgütü olarak Five Points Çetesi gösterilmektedir. 20. yüzyılın başlarıyla beraber New York şehrinde İrlandalı çeteler (Plug Uglies, Whyos ve Dead Rabbits) ile Yahudi çeteler görülür (Rahip Eastman Çetesi).[1]
İçki yasağı dönemi
Al Capone
Geleneksel Amerikan gangster tipolojisi en çok 1920 ve 30'lu yıllardaki içki yasağı dönemi sırasındaki suç örgütü üyeleriyle özdeşleşmiştir.[2] 1920 yılında ABD Anayasasına eklenen 18.maddeye göre tüketim için alkol ürünlerinin satışı, üretimi ve sevkiyatı yasaklanmıştır. Çok sayıda çete kaçak içkiyi olağanüstü kârlarla satmakta ve çıkarlarını korumak için şiddete başvurmaktaydı. Çoğu zaman işlerin devam etmesi için polis memurları, devlet görevlileri ve politikacılara rüşvet veriliyordu. Bu dönemin en ünlü gangsteri Al Capone'dur. 1899 yılında Brooklyn'de göçmen bir ailenin çocuğu olarak doğar. İlk olarak Five Points Çetesine giren Al Capone yükselecek ve Chicago'daki kumar, fuhuş ve içki kaçakçılığı gibi kanundışı alanları eline geçirecektir.
Lucky Luciano
Sicilyalı bir gangster olan Lucky Luciano modern örgütlü mafya ve II. Dünya Savaşı sonrası dönemde uluslararası uyuşturucu ticaretinin babası olarak anılır. Modern Genovese mafya ailesinin de kurucusudur.
Günümüzde gansterlik çeşitli ülkelerde farklı şekillerde sürmektedir.[3] En bilinen örnekleri aşağıda sıralanmıştır:
Gangster tarzı yaşamın anlatıldığı çok sayıda film toplumları etkilemiş ve klasikler arasına girmiştir. Bunlardan bazıları aşağıda sıralanmıştır:
- Baba
- Baba II
- Baba III
- Kanunun Kuvveti
- Dokunulmazlar
- Bir Zamanlar Amerika
- Köstebek
- The Sopranos
- New York Çeteleri
- Yaralı Yüz
Bu hayat tarzının özellikle müzikteki etkileri Gangsta rap gibi akımlarda da görülebilir.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
