Frederick Soddy

Frederick Soddy (d. 2 Eylül 1877 - ö. 22 Eylül 1956), İngiliz kimyacı. 1921 Nobel Kimya Ödülü sahibi. Ernest Rutherford ile birlikte yaptığı ortak çalışmayla radyoaktif bozunma kanunlarını keşfetmiştir. Ayrıca izotop kavramını ortaya atmıştır.

Frederick Soddy
Doğum	2 Eylül 1877(1877-09-02) Eastbourne, Sussex, İngiltere
Ölüm	22 Eylül 1956 (79 yaşında) Brighton, Sussex, İngiltere
Milliyet	İngiliz
Eğitim	Aberystwyth Üniversitesi Merton Koleji
Ödüller	Nobel Kimya Ödülü (1921) Soddy crater Fellow of the Royal Society[1]
Kariyeri
Dalı	Radyokimya Ekonomi
Çalıştığı kurumlar	McGill Üniversitesi (1900–1903) Glasgow Üniversitesi (1904–1914) Aberdeen Üniversitesi (1914–1919) Oxford Üniversitesi (1919–1936)
Doktora öğrencileri	Satoyasu Iimori[2]

Hayatı

İngiltere'nin East Sussex'teki Eastbourne şehrinde doğan Soddy, okul yaşantısına Eastbourne Koleji'nde başladı. Daha sonra Wales Üniversitesi'ne devam etti. 1895 yılında kazandığı bursla Oxford Üniversitesi'ne kaydoldu. 1898 yılında kimya bölümünü birincilikle bitirdi. Mezuniyet sonrası iki yıllık araştırmacı olarak üniversitede kaldı. 1900-1902 yılları arası Kanada'da Montreal'deki McGill Üniversitesi'nde uygulama öğretmeni olarak görev aldı. Şans eseri yeni keşfedilmiş radyoaktivite üzerine araştırma yapan Ernest Rutherford ile tanıştı. Birlikte yaptıkları çalışmalar sonucunda radyoaktif bozunma teorisi üzerine bir dizi makale çıkardılar.

1903 yılında Soddy Kanada'dan İngiltere'ye geri döndü. Londra'daki College Üniversitesi'nde İskoç kimyacı William Ramsay ile birlikte çalışmaya başladı. Beraber yaptıkları araştırmada, spektroskopi teknikleri kullanarak radyumun radyoaktif bozunması sonucu olarak helyum ortaya çıktığını gösterdiler. Bu gözlem radyumun ya da daha ağır çekirdeklerin bozunmasından ortaya çıkan alfa parçacıklarının helyum ile bağlantılı olduğunu açıklamıştı.

1904 1914 yılları arası İskoçya'daki Glasgow Üniversitesi'nde kimyasalların fiziksel özellikleri ve radyoaktivite üzerine öğretmenlik yaptı. Bu süreçte nükleer teknolojiye önemli faydalar sağlayacak katkılarda bulundu. Alfa parçacığı atan bir elementin periyodik tabloda iki sütun gerilediğini önererek Yer Değiştirme Kanunu'na katkıda bulundu. En önemli çalışması ise 28 Şubat 1913 günü Kimya Haberleri dergisinden duyurduğu izotop kavramıydı. Deneysel sonuçların ışığında aynı elementin kimyasal özellikleri aynı ama atomik ağırlıkları farklı iki ya da daha fazla formda olabileceği varsayımında bulundu.

İzotop kavramı ile birlikte periyodik tablodaki bazı taşların yerine oturması kolaylaştı. Soddy'nin bu çalışması 1919'da Ernest Rutherford'un protonu tanımlamasına ve nötron olasılığını belirtmesine yardım etti. Fakat izotop hipotezi esas olarak 1932 yılında James Chadwick'in nötronu keşfetmesi ile kabul gördü.

1914 yılında kimya profesörü olarak İskoçya'daki Aberdeen Üniversitesi'ne atandı. I. Dünya Savaşı sırasında İngiltere ordusuna katkı sağlamak için kimyasal çalışmalara ağırlık verdiğinden radyoaktivite üzerine çalışmayı bıraktı. 1919 yılında Oxford Üniversitesi'ne kimya profesörü olarak atandı ve 1937 yılında emekli oluncaya kadar bu görevde kaldı.

Aldığı ödüller

Soddy, radyoaktif bozunma ve özellikle izotoplar hakkındaki teorinin gelişmesi konusunda getirdiği açıklamalardan dolayı 1921 yılında Nobel Kimya Ödülüne layık görüldü.

Kaynakça

1. Fleck, A. (1957). "Frederick Soddy Born Eastbourne 2 September 1877 Died Brighton 26 September 1956". Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society. Cilt 3. ss. 203-226. doi:10.1098/rsbm.1957.0014. JSTOR 769361.
2. George B. Kauffman (1986). Frederick Soddy (1877–1956): Early Pioneer in Radiochemistry (Chemists and Chemistry). Dordrecht; Boston; Hingham: D. Reidel Pub. Co. s. 147. ISBN 978-90-277-1926-3.